De opening van het nieuwe marktplein betekent een voorlopig einde van de vele ingrijpende verbouwingen, die de afgelopen jaren plaats hebben gevonden in de Hengelose binnenstad. Een organisatie die nauw betrokken is geweest bij die plannen is de Stichting Gehandicaptenraad Hengelo. Voorzitter Daan Broeze is blij met de aandacht die de gemeente tegenwoordig aan de toegankelijkheid van de lokale voorzieningen schenkt: "Een aantal jaar terug was er veel minder mogelijk dan nu."
Het is inmiddels al zo'n 50 jaar geleden dat Daan Broeze een dwarslaesie opliep na een verkeersongeval, waarna hij niet meer kon lopen. Noodgedwongen verhuisde hij van Hellendoorn naar Hengelo om daar te kunnen wonen in een aangepast appartement. Vrijwel direct na deze verhuizing werd hij lid van de HAGO (Hengelose Algemene Gehandicapten Organisatie) waarna hij ook tijdelijk lid is geworden van de Nederlandse gehandicaptenraad. Daar stond hij onder meer aan de basis van het toegankelijker maken van de treinwagons die door het land reden. De ervaring die hij heeft opgedaan leidde ertoe dat hij na zijn pensionering voorzitter werd van de Hengelose Gehandicaptenraad.
"Zonder politieke ondersteuning bereik je niets", vertelt de 73-jarige Broeze. "Pas vanaf het moment dat ik lid werd van de gehandicaptenraad merkte ik dat de politiek in de stad zich ook begon te richten naar mensen met een beperking. In mijn eerste periode in 2014 was er heel weinig mogelijk op het gebied van toegankelijkheid. Problemen in de stad werden wel aangekaart bij het college B & W, maar die konden er eigenlijk niet zoveel mee doen. In de jaren die volgden is het wel steeds beter gegaan en is de basis gebouwd voor het huidige beleid."
Sinds 1 januari 2017 geldt een algemene norm voor toegankelijkheid in Nederland. Voorzieningen zoals scholen, winkels en buurthuizen moeten toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Als het implementeren van een oplossing buitenproportioneel veel geld kost wordt er een uitzondering gemaakt en is de wetgeving niet van kracht.
"De laatste jaren zijn we als gehandicaptenraad uitgebreid betrokken bij het opbouwen van de lokale wegenstructuur. Denk hierbij aan het breed genoeg maken van trottoirs en het weghalen van barrières. Ook hebben we afgedwongen dat de grotere horecazaken in de stad verplicht zijn om een gehandicaptentoilet te installeren op het moment dat ze grootschalig gaan verbouwen. Het is zeer belangrijk om actief betrokken te zijn en goed te bedenken wat je belangrijk vindt in een stad."
"In aanloop naar de werkzaamheden in de binnenstad, vooral wat betreft het nieuwe marktplein, mochten alle Hengeloërs hun inbreng geven over de nieuwe invulling. Wij zorgden ervoor dat we er bij alle bouwprojecten al heel vroeg bij waren. Daardoor konden we meepraten en echt invloed tonen."
Van deze constante betrokkenheid van de raad was ook volop sprake tijdens de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. Door één op één te praten met alle politieke partijen en wethouders is de positie van de raad alleen maar versterkt.
"Op dit moment verleent de gemeente volledige medewerking. We worden zeer serieus genomen door het college van B & W. Daarnaast is er nu een ambtenaar die alleen maar bezig is met de toegankelijkheid in de stad. De andere steden in de regio noemen Hengelo als voorbeeld en kijken naar hoe wij het hier doen. Wat dat betreft hebben we het goed voor elkaar", lacht Broeze.
Ondanks de mooie woorden van Broeze erkent hij dat Hengelo niet probleemvrij is. "Als je het over bereikbaarheid hebt, moet er in Hengelo gekeken worden naar het openbaar vervoer. Zo krijg ik klachten van mensen in een rolstoel, die de bus niet binnengelaten worden, omdat de chauffeur de rolstoelplank niet activeert. Vaak zijn dit vrouwelijke chauffeurs die aangeven de bestuurdersstoel niet te mogen verlaten. Vervolgens rijdt de bus verder en blijft de persoon in kwestie achter. Zoiets wordt dan gemeld bij de vervoerdersmaatschappij, maar die horen het aan en doen er niks mee", verzucht de voorzitter.
1Twente heeft een woordvoerder van Twents / Keolis benaderd om een reactie te geven op de woorden van Daan Broeze. Volgens de woordvoerder zijn er recentelijk geen klachten binnengekomen van dit type, maar heeft hij wel een verklaring voor de woorden van Broeze. Hij meldt dat er 130 bussen in gebruik zijn, waarvan er 10 ietwat verouderd zijn. Deze bussen bezitten geen automatische elektrische rolstoelplank. Er is veel fysieke inspanning vereist om deze plank handmatig uit te schuiven. Soms moeten daarvoor fysiek sterke passagiers worden gevraagd mee te helpen.
Verder laat de woordvoerder weten dat elke klacht door Keolis wordt verwerkt, maar dat er wel vertraging kan ontstaan. Een combinatie van de stakingen van de afgelopen tijd en het personeelstekort heeft voor een toename aan klachten gezorgd. Ondanks dat er een achterstand is opgebouwd, wordt elke klacht na verloop van tijd beantwoord per mail of per telefoon.
Het college van B en W Hengelo ambieert een toekomstige groei naar 100.000 inwoners. Daarnaast stelt het mobiliteitsplan dat er de komende jaren steeds vaker gebruik moet worden gemaakt van de fiets en het openbare vervoer. Broeze noemt het realiseren van deze ambities noodzakelijk, maar volgens hem is er een specifieke maatregel nodig om ervoor te zorgen dat de binnenstad ook in de toekomst toegankelijk is.
"Het openbaar vervoer-stelsel moet goed worden ingericht. Daarnaast moet het voldoen aan de eisen van het VN-verdrag 'rechten van mensen met een beperking'. Aan dit verdrag hebben mensen zoals ik gelukkig veel steun. Omdat het een recht is kun je er in dit soort situaties op terugvallen", concludeert Broeze.
Stichting Gehandicaptenraad Hengelo is een onafhankelijk adviesorgaan dat de belangen behartigt van Hengelöers met een beperking of een chronische ziekte. De stichting opereert onder de huidige naam sinds 1998. De gehandicaptenraad draait volledig op de inzet van vrijwilligers. Meer informatie kan gevonden worden op de site van de raad.