SP, CDA en Alliantie over provinciale energiemaatschappij, toekomst van boeren en vertrouwen in de politiek

In de zesde en laatste aflevering van de 1Twente Partijgesprekken schuiven Herman Kalter (SP), Rick Brink (CDA) en Marinus den Hartogh (Alliantie) aan. Ze praten over het behalen van de energiedoelen, de toekomst van boeren in Overijssel en het vertrouwen in de politiek.

Provinciale energiemaatschappij?

Voor het CDA staan de energiedoelen, zoals deze zijn vastgelegd in de Regionale Energiestrategie (RES), vast. Het liefst door gebruik van zonnepanelen (zon op dak), maar ook aan windturbines ontkomt de provincie op bepaalde locaties niet, stelt lijsttrekker Rick Brink. Zijn collega van Alliantie - een nieuwe partij van vooral ex-CDA'ers - onderschrijft het belang van duurzame energie, maar wil juist van die RES. "Zodat het weer democratisch wordt bepaald waar windmolens of zonnepanelen komen", aldus Marinus den Hartogh, die aangeeft dat grote windturbines op land niet de voorkeur van zijn partij hebben.

Herman Kalter denkt dat alle problemen op gebied van de energietransitie, zoals de hoge prijzen voor gebruikers, op te lossen zijn door energiemaatschappijen weer te nationaliseren. Zoals in een ver verleden de IJsselmij (later Essent) publiek bezit was. Een landelijke zaak? Kalter denkt van niet. "Je zou heel goed van de onderkant kunnen beginnen", aldus Kalter. "Er komt iedere keer overal weer geld vrij. Het is een fabeltje dat er geen geld voor is."

Perspectief voor de boer

De SP denkt dat er niet te ontkomen valt aan een verandering in de agrarische sector naar minder intensieve landbouw. Daarbij hoort dus ook een vermindering van de veestapel, geeft Kalter aan. Het CDA en Alliantie spreken zich niet over dergelijke doelen uit. Voor Alliantie is het stikstofbeleid een van de belangrijkste drijfveren bij de oprichting geweest. Den Hartogh wil dan ook af van de rekenmodellen. "We staren ons blind op een model. En die stikstof van 10 kilometer verderop is niet te meten op een natuurgebied."

Toch zijn die landelijke modellen voorlopig het uitgangspunt van het stikstofbeleid, ook in de provincie. Brink denkt dat het tij te keren is en probeert daar binnen zijn eigen partij de handen voor op elkaar te krijgen. "Wat ik de afgelopen tijd heb gedaan is vanuit Overijssel echt wel een beetje schuren tegen de landelijke overheid, ook richting mijn eigen partij", zegt hij. Volgens Den Hartogh heeft de provincie in haar eigen beleid, bij het afgeven van vergunningen, best nog wat vrijheid om zaken zelf te bepalen.

Zichtbaar blijven

Het afnemende vertrouwen in de politiek is de drie lijsttrekkers een doorn in het oog. Alliantie pleit voor meer directe democratie. Den Hartogh hekelt besluitvorming via 'lobbytafels' en aan de hand van modellen. "Zo raak je de greep op de democratie kwijt. Het maakt niet meer uit wat je stemt, want je krijgt het zelfde model."

Ondanks dat de de benadering van politici, ook in Overijssel, steeds grimmiger wordt, blijft Rick Brink mensen opzoeken. "Politiek is niet voor bange mensen", zegt hij. Maar hij maakt zich wel zorgen over de polarisatie. "We moeten duidelijker communiceren naar onze inwoners", meent SP-lijsttrekker Herman Kalter. "Wat kunnen we überhaupt doen in de provincie en dan ook laten zien wat je doet."