Tukker levert auto’s aan het Oekraïense leger: ‘Dit is mijn tijd om iets te doen voor de vrijheid’
Joshua Jannink, geboren en getogen in Wierden, levert auto’s aan het Oekraïense leger. Groengespoten, klaar voor het front. Een opmerkelijk initiatief, dat voortkwam uit een hoogstpersoonlijke betrokkenheid.
Jannink (31) woont inmiddels sinds een jaar of wat in Praag, de Tsjechische hoofdstad. Daar runt hij, met een Nederlandse collega, een toeristisch fiets- en wandeltourbedrijf. “Met veel plezier”, stelt hij. Tot Rusland Oekraïne binnenviel en de prioriteiten verschoven.
Raketinslagen bij vrienden
Dat heeft alles te maken met Jannink’s vrouw, die Oekraïense is. “Alles wat daar gebeurt, raakt mij enorm. Mijn schoonfamilie woont in Oekraïne, gelukkig op een relatief veilige plek. Maar in steden waar vrienden van ons wonen, slaan regelmatig raketten in.”
Volkswagen Transporter
De actieve betrokkenheid van Jannink en zijn vrouw begon als snel. Met de opvang van vluchtelingen in huis en donaties aan de legereenheid van zijn zwager. Voor materieel. “Zo kwam ik in contact met Niels, een Duitser die ook in Praag had gewoond.” In november vorig jaar reisde deze Duitser met vrienden naar Oekraïne. Om auto’s te brengen. “Ik ben meegegaan en heb een Volkswagen Transporter gedoneerd.”
Die vriendengroep - twaalf Nederlanders en Duitsers - zamelt nog altijd geld in en brengt tevoren legergroen gespoten personenwagens naar het land, bestemd voor dienst aan de frontlinie. In totaal gaat dat inmiddels om 25 voertuigen.
Tanks èn auto’s
“Dat zijn pick-ups, 4x4 SUV’s en Transporter-busjes, die voor verschillende doeleinden worden gebruikt.” Mobiliteit is van levensbelang, voor ieder leger. Munitie, medicijnen, artsen, kleiner materieel, kleinere eenheden, voedsel: het moet allemaal snel worden verplaatst en aangevoerd. Gewonden moeten rap van de frontlinie weg, naar ziekenhuizen waar behandeling na noodhulp mogelijk is.
“In het nieuws gaat het veel over tanks en zwaar materieel, maar personenauto’s zijn net zo belangrijk.” Volgens Jannink telt Oekraïne inmiddels een kwart miljoen minder auto’s dan voor de Russische inval.
Marktplaats of het front
Jannink en zijn vrienden zoeken geschikte voertuigen in Nederland en Duitsland. Zij brengen die naar Lviv, in het Westen van het door oorlog geteisterde land, vanwaar Oekraïners zorgen voor transport naar het front. Financiering leunt op donaties. Maar ook voertuigen worden gedoneerd, acht ondertussen. “Mensen benaderen ons dat zij hun auto op Marktplaats hebben staan, maar dat ze hem net zo lief aan ons meegeven.”
Een aantal van die gevers is zelf mee geweest om de auto te brengen. “Op die manier zijn er meerdere mensen aangehaakt bij het project.”
Hulpgoederen
De groengespoten voertuigen vertrekken niet leeg. De vriendengroep krijgt veel hulpgoederen gedoneerd, onder meer EHBO-spullen van ZorgGroep Twente, die worden meegenomen. In maart gingen er kunstmaterialen mee. “Op verzoek van de organisatie Road for Life, die workshops gingen organiseren voor gevluchte kinderen uit de Donbas (het oostelijke deel van Oekraïne, dat goeddeels door de Russen is bezet en waar zwaar wordt gevochten - red.).”
Wierden en ‘de Canadezen’
De Wierdernaar is er van overtuigd dat het winnen van de oorlog prioriteit heeft, als het om hulp aan Oekraïne gaat. “Dat is de oorzaak van alle problemen, dus daar ligt voor ons de focus.” Hij voelt zich gedrongen om een bijdrage te leveren, hij kan niet anders. “Mijn vrouw heeft in 2014 op het Maidan-plein gestaan voor de vrijheid en de democratie van het land. Ik ben veel in Oekraïne geweest. Het is een prachtig land met heel lieve mensen. Dit verdienen zij niet.”
Maidan
Maidan is de naam van een centraal plein in de Oekraïense hoofdstad Kyiv. Op 13 november 2013 was dat het decor van een eerste massale protest tegen de weigering van de toenmalige president van dat land om onder druk van Rusland een belangrijk handelsverdrag met Europa te ondertekenen, ondanks eerdere toezeggingen. Vooral studenten, die een andere toekomst voor het land wilden, voelden zich verraden. Mede omdat de regering in het geheim toenadering had gezocht bij Rusland.
De protesten werden hard neergeslagen, maar dat leidde er alleen maar toe dat de massa demonstranten steeds groter werd. Het Maidan-protest groeide uit tot een 93-dagen durende veldslag in de bittere kou tussen honderdduizenden burgers uit alle lagen van de bevolking en overheidsmilities. Het plein werd een permanente vesting. In januari en februari vielen er in totaal ruim honderd doden en meer dan duizend gewonden bij gewelddadige charges van de oproerpolitie, waarbij met scherp geschoten werd. De betogers weken niet.
‘Maidan’ eindigde met de vlucht van de president, op 23 februari 2014. Hij kreeg asiel in Rusland, meteen De Krim annexeerde en oost-Oekraïne binnenviel. In Oekraïne werden in mei verkiezingen uitgeschreven. Petro Porosjenko, die de protesten op het Maidan-plein van meet af aan had gesteund, won. In 2019 werd hij opgevolgd door Volodymyr Zelensky, de huidige president.
Jannink beschouwt het conflict ook als zijn oorlog. Maar niet alleen omdat Rusland het land van zijn vrouw en schoonfamilie binnenviel. “Ik herinner me de verhalen van mijn grootmoeder over hoe de Canadezen Wierden kwamen bevrijden nog heel goed. Ik ben blij dat zij niet hebben gedacht: ‘Dit is niet mijn oorlog.’ Dit is mijn tijd om iets te doen voor de vrijheid en de democratie van Europa.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met TwenteFM en is een bewerking van een interview van Jenny ter Maat met Joshua Jannink, gepubliceerd op 12 maart 2023.
Meer informatie over dit initiatief en over mogelijkheden om betrokken te raken is online te vinden.
