Afvaldump kost Enschede bijna half miljoen; hoop gericht op hoger stortquotum en grofvuilrondes

Of de toename van de opruimkosten ook betekent dat er vorig jaar in Enschede meer afval is gedumpt, is maar sterk de vraag. Er is geen vergelijkingsmateriaal, omdat de cijfers (aantal kilo's) ontbreken. Ten opzichte van 2020 gaat het om een kostenstijging van slechts 3.000 euro, wat ook veroorzaakt kan worden door kosten- en prijsstijgingen.

Al jaren stijgende lijn

Desondanks lukt het dus in Enschede nog niet om de opruimkosten voor gedumpt afval omlaag te krijgen. Sinds de invoering van diftar (betalen voor het restafval) in 2017 hebben die kosten en het aantal meldingen van afvaloverlast een enorme vlucht genomen. Het college geeft stelselmatig aan dat hier geen sprake is van een direct verband.

Zo zou het voor de invoering van diftar rond de blokcontainers bij hoogbouw ook een puinhoop zijn. Dit is overigens ook in de opruimkosten terug te zien: die waren in 2014 al ruim 300.00 euro. Hoe dan ook, afvaloverlast komt al twee gemeenteraadsverkiezingen op rij als belangrijkste thema naar voren bij enquêtes onder Enschedeërs.

Twintig cameraboetes

In het coalitieakkoord is opnieuw beloofd om de afvaloverlast aan te pakken. Een begin daarmee is al gemaakt door het plaatsen van (tijdelijke) camera's op zogenaamde hotspots, plekken waar regelmatig afval wordt gedumpt. In eerdere raadsbrieven worden de effecten als positief bestempeld. Aan de andere kant wordt geconstateerd dat de afvaldump bij andere milieupleinen in de omgeving toeneemt. In het eerste halfjaar van 2022 werden twintig boetes uitgedeeld aan de hand van camerabeelden, maar het ging in dit geval alleen om afvaldumpers die aan de hand van een kenteken getraceerd konden worden.

300 kilo 'gratis' storten

De hoop van het college is nu onder meer gevestigd op het verhogen van het 'gratis' stortquotum. Gratis staat tussen haakjes, omdat de verwerkingskosten van dit afval uiteindelijk door alle Enschedeërs worden betaald. In de begroting, die deze maandag wordt besproken, heeft het college ruimte opgenomen voor een quotum van maximaal 300 kilo per huishouden bij het afvalbrengpunt of via ophalen aan huis. Dat is hetzelfde niveau als voor de invoering van diftar.

Het gaat om een pilot van een jaar, waarvan de totale kosten op 1,2 miljoen worden geraamd. "Het college wil onderzoeken of verruiming van het stortquotum van 75 kilo naar 300 kilo leidt tot een schonere leefomgeving en minder bijplaatsingen", aldus een gemeentewoordvoerster. Maar de grote vraag is of dit gaat helpen. In 2018 werd al een gratis stortquotum van 75 kilo heringevoerd. Sindsdien namen de kosten voor afvaldump verder toe. Bovendien, uit de jaarcijfers van afvalinzamelaar Twente Milieu blijkt dat Enschedese huishoudens in 2021 gemiddeld slechts 26 kilo van het quotum benutten.

Grofvuilrondes

Een andere maatregel waarvan het college hoge verwachtingen heeft, is het invoeren van grofvuilrondes. Dit houdt in dat er periodiek grof restafval, zoals banken en andere meubels, gratis aan huis wordt opgehaald. Hoe dit vormt krijgt, hoe vaak de rondes zijn en hoeveel dit moet kosten is nog niet bekend. Een pilot is nog in voorbereiding.

65 miljoen kilo afval

Over het aantal kilo gedumpt afval zijn geen actuele cijfers bekend. In 2018 is op basis van een steekproef vastgesteld dat het om 660.000 kilo in het hele jaar zou gaan. Ten opzichte van de fors gestegen opruimkosten is het aannemelijk dat het nu minstens om 800.000 kilo zou gaan.

Illegale bijplaatsingen worden niet opgenomen in de jaarlijkse cijfers van afvalinzameling. In 2021 werd in Enschede in totaal 65 miljoen kilo afval ingezameld. Hiervan is ruim 19 miljoen kilo restafval (huishoudelijk + grofvuil). Van de ruim 8 miljoen kilo aan opgehaald verpakkingsafval, is bovendien 4,8 miljoen kilo rechtstreek verbrand bij Twence, blijkt uit onderzoek van 1Twente.