Enschede en Gronau willen meer zijn dan alleen goede buren. De grensgemeenten verkennen de mogelijkheden voor diepgaande samenwerking. Binnenkort wordt een intentieovereenkomst (Letter of Intent) ondertekend. Dit is een soort vriendschapsverklaring. Vorig jaar mondde zo'n overeenkomst met Münster uit tot een officiële partnerschap. Een van de eerste grote projecten die Enschede en Gronau samen willen uitvoeren is de bouw van een nieuw kantoor voor de Euregio op een steenworp van de grensovergang bij Glanerbrug. Maar ook huisvesting van studenten is een thema.
De voorgenomen vriendschapsverklaring met Gronau kan worden gezien als een resultaat van jarenlang Duitslandbeleid. Eind 2015 werd voor het eerst in de gemeentebegroting uitdrukkelijk het belang van het Duitse achterland voor Enschede benoemd. In de jaren daarna is er een 'Duitslandagenda' uitgerold, met onder meer het evenement Die Tolle Woche en een officiële partnerschap met Münster. Een vriendenband met de buren van Gronau kan daarin eigenlijk niet ontbreken, constateerde burgemeester Roelof Bleker eerder al min of meer. De blik van Enschede is meer gericht op de directe omgeving en mede daarom is de partnerschap met het Chinese Dalian op een laag pitje gezet.
'In de afgelopen periode hebben wij samen met de Stadt Gronau als directe buren gekeken hoe we de samenwerking verder kunnen invullen', schrijft burgemeester Roelof Bleker aan de gemeenteraad. Dit is volgens hem ook op nadrukkelijk verzoek van Gronau zelf gebeurd. Vorig jaar hebben de colleges van beide gemeenten al met elkaar vergaderd over mogelijke samenwerkingen. Aanleiding is de bouw van een nieuwe woonwijk pal aan de grens, waarin het nieuwe kantoor van de Euregio een plekje krijgt.
De bedoeling is dat het nieuwe Euregio-gebouw schuin tegenover het huidige kantoor aan de Enscheder Straße wordt gebouwd, maar dan nog dichter bij de grensovergang. De gemeente Gronau is de bouwmeester van het nieuwe kantoorgebouw, maar de bedoeling is dat Enschede mede-eigenaar wordt. Aan beide zijden van de Enscheder Straße worden in de toekomst woningen gebouwd. Mede door de komst van de nieuwe wijk, wordt ook de Glanerbeek onder handen genomen. De opwaardering van de beek, die de grens tussen Nederland en Duitsland markeert, wordt ook een gezamenlijk project.
Wonen, mobiliteit en economie zijn drie belangrijke pijlers waarop Enschede en Gronau elkaar meer hopen te vinden. Dat vinden zij belangrijk voor de economische ontwikkeling van het grensgebied. Een voorbeeld: talentenwerving is voor de hele regio belangrijk. Veel Duitse studenten weten de universiteit of hogeschool in Enschede te vinden. Echter, huisvesting van studenten wordt op de Enschedese woningmarkt een steeds groter probleem. Het huisvesten van studenten in Gronau zou de druk in de buurgemeente kunnen verminderen. Ook bij de huisvesting van arbeidsmigranten hopen de gemeenten ondanks de grensbarrière (verschillende wet- en regelgeving) elkaar te helpen.
Daarnaast willen de gemeenten samenwerkingen tussen ondernemersloketten over de grens stimuleren. Het ontwikkelen van een grensoverschrijdend bedrijventerrein wordt daarbij niet uitgesloten. Overigens is in het bouwplan rond het nieuwe Euregio-kantoor al de ontwikkeling van een bedrijventerrein voorzien.
Op gebied van mobiliteit is de spoorverbinding tussen van Zwolle (via Enschede en Gronau) naar Münster misschien wel het belangrijkste thema. Deze week nog heeft het Rijk tientallen miljoenen euro's toegezegd voor de elektrificatie van de spoorverbinding, die nodig is om een grensoverschrijdende intercity in de toekomst mogelijk te maken. Ook het doortrekken van de F35 is een samenwerkingsthema. Over de grensoverschrijdende autoweg N35/B54 wordt overigens niets gezegd.
Een aantal onderdelen van een samenwerking wordt gestimuleerd, maar moet ook uit het sociaal-maatschappelijke leven zelf komen. Op gebied van onderwijs wordt gestreefd naar meer uitwisselingen en hetzelfde geldt voor sportverenigingen. Als voorbeeld wordt Avanti-Wilskracht genoemd, dat onlangs haar trainingsvelden ter beschikking stelde toen Vorwärts Epe vanwege bouwwerkzaamheden geen beschikking had over het eigen complex. Uitwisselingen worden ook voorbereid op gebied van cultuur en toerisme, onder meer door wederzijdse promotie van elkaars evenementen en activiteiten en het samenbrengen van verenigingen.
Tot slot is veiligheid een belangrijk thema in de voorgenomen vriendschapsband. Grensoverschrijdende criminaliteit is gemeenten in het grensgebied een doorn in het oog. In Glanerbrug zijn er bijvoorbeeld problemen met Duitse verslaafden die hun heroïne bij dealers in Nederland kopen. In Enschede worden langdurig heroïneverslaafden intensief begeleid. Een grensoverschrijdend project behoort tot de mogelijkheden. Een samenwerking tussen de brandweer in Enschede en Gronau wordt ook als meerwaarde gezien. In de Achterhoek (Aalten met Bocholt) wordt er zelfs een gezamenlijke kazerne op de grens gebouwd.