COA is voor opvang nog niet uitgekeken op vliegveld bij Enschede: 'Daar is nooit geheimzinnig over gedaan'

De bijeenkomst was belegd naar aanleiding van een recente brief van het kabinet. Dat is naarstig op zoek naar opvangplekken en heeft daarvoor zelfs een nieuwe wet in voorbereiding die gemeenten verplicht om - al dan niet gedwongen - een minimaal aantal asielzoekers te huisvesten. Op basis van indicatieve cijfers zou dat voor Enschede de opvang van 548 asielzoekers betekenen. Voor Hengelo zijn dat 278 opvangplekken en in heel Twente 2164. Het gaat om reguliere asielzoekersopvang en opvang van alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv's), dus vluchtelingen uit Oekraïne zijn niet in de cijfers meegenomen.

Asielwet

Vooruitlopend op de nieuwe Asielwet moeten regionale overlegtafels, waaronder Twente, een opvangplan opstellen. Begin 2023 krijgen gemeenten de gelegenheid om zich vrijwillig te melden voor een vorm van asielzoekersopvang. Het college stelt de gemeenteraad voor om op korte termijn de 'spelregels' te bepalen op basis waarvan Enschede wel of niet vrijwillig wil meewerken aan de landelijke opgave.

Die spelregels worden meegenomen in het regionale overleg. Het ontslaat een gemeente niet van de mogelijkheid om via de Asielwet alsnog gedwongen te worden om een grotere (of andere vorm van) opvang voor rekening te nemen, maar het verkleint de kansen volgens wethouder Arjan Kampman wel.

Geruchten

De asielwethouder reageert daarmee op vragen van de gemeenteraad over de voormalige Vliegbasis Twenthe als mogelijke permanente opvanglocatie. Geruchten daarover gonzen al een tijdje in Enschede rond, dus wilden de PVV en EnschedeAnders weten hoe concreet de interesse van het COA is. "Er is een plek in trek bij het Rijk en dat is onze luchthaven", aldus Kampman.

Veel meer dan dat kan de wethouder er naar eigen zeggen niet over vertellen. "Dat heb ik vorige week ook met de noabers (omwonenden van het vliegveld, red.) besproken. Als je als gemeente de regie pakt, heb je iets te zeggen. Dan zitten we iets meer aan het stuur. Maar het COA doet er niet geheimzinnig over, ze vinden het vliegveld zeer aantrekkelijk."

'Respect voor proces'

Dat het COA gecharmeerd is van de luchthaven bij Enschede, mag inderdaad geen geheim genoemd worden. Dat blijkt ook uit interne mailwisselingen van de rijksdienst, die 1Twente eerder dit jaar ontving na een verzoek via de toenmalige Wet openbaarheid bestuur (Wob) vanwege de 'verplichte' noodopvang in Hangar 18. Ook na de opening van die noodopvang waren ambtenaren van het COA zeer te spreken over de wijze waarop Vliegveld Twenthe Evenementenlocatie (VTE), eigenaar van de grond en opstallen, de opvang runde.

VTE kwam kortgeleden opnieuw in beeld, toen het college de Twentehallen (ook eigendom van de evenementenorganisatie) wilde aanwijzen als crisisnoodopvang. Uiteindelijk werd na een lange raadsvergadering alsnog gekozen om de crisisopvang in de huidige locatie, de voormalige vertrekhal van Twente Airport, te verlengen. Die vertrekhal is overigens eigendom van de gemeente Enschede.

Volgens Arjan Kampman is er contact tussen het college en VTE. "Ik heb aan de ondernemer gevraagd om respect te hebben voor het proces. En daar heeft hij 'ja' op gezegd", zegt hij. Het proces waar de wethouder op doelt, is het opstellen van de spelregels door de gemeenteraad en de vorming van het regionale opvangplan. Een eigenaar bepaalt in principe zelf aan wie vastgoed wordt verkocht, zoals ook het geval was bij het 'asielhotel' in Tubbergen.

Aanmeldcentrum

Margriet Visser (EnschedeAnders) wilde van de wethouder weten of de luchthaven ook in beeld zou kunnen zijn als aanmeldcentrum voor asielzoekers. Ook dat gerucht gaat rond, mede gebaseerd op het feit dat het COA in Oost-Nederland nog op zoek is naar één nieuwe aanmeldlocatie à la Ter Apel. "Er zijn geen concrete gesprekken daarover", reageerde Kampman. Om de gemeenteraad vervolgens op het hart te drukken om spelregels op te stellen. "Met alles dat ik weet, is het aannemelijker dat als u zelf de regie neemt, dat het (een aanmeldcentrum, red.) er niet komt."