De Almeloër wordt met regelmaat van de klok bekeurd voor het verkeerd inleveren van vuilnis. Volgens een onderzoek van Beslist.nl is Almelo een ster in het uitdelen van ‘afvalboetes’ en staat de gemeente, na Amsterdam, op de tweede plek van heel Nederland. BOA’s en politieagenten slingerden tussen 2012 en 2022 liefst 3.300 inwoners op de bon.
De meeste boetes worden uitgedeeld aan Almeloërs die vuilnis naast de ondergrondse container dumpen of in de verkeerde kliko gooien. Het aantal bekeuringen van Almelo is vijf procent van alle afvalboetes in Nederland dat het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) int.
Woordvoerster van Twente Milieu Annemieke Braamburg zegt dat het hoge aantal afvalboetes te verklaren is door de andere aanpak in Almelo. “De gemeente Almelo heeft een afvalbeleid dat verschilt van andere Twentse gemeenten. Er wordt meer gehandhaafd op het verkeerd inleveren van afval.”
De gemeente Almelo heeft twee buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) in dienst die zich puur en alleen bezighouden met afval, zegt een woordvoerster van de gemeente: “Naast dat de BOA’s handhaven en bekeuren, geven ze advies over afvalscheiding. Ook controleren ze vuilniszakken en wanneer er gegevens van overtreders worden aangetroffen, waarschuwen de BOA’s of delen ze boetes uit.”
Wethouder Eugène van Mierlo die tijdelijk verantwoordelijk was voor het thema afval, zegt dat het cameratoezicht op milieupleintjes de verklaring is voor de vele bekeuringen. “In de vorige bestuursperiode is besloten om cameratoezicht op milieupleintjes in te zetten. Die zijn nu veel netter, we voeren een lik-op-stukbeleid. BOA’s zijn bevoegd de beelden te bekijken en boetes te schrijven. Ook controleren de BOA’s de kliko’s aan straat. Als er dingen in worden gegooid die niet mogen, geven ze eerst advies voordat er een boete wordt uitgeschreven”, aldus Van Mierlo.
Het aantal boetes dat in Almelo is uitgedeeld, is flink meer dan in Enschede: daar zijn er 808 uitgedeeld in tien jaar tijd. Bijna 2.500 minder dan in Almelo. De systematiek is wel enigszins anders: de Enschedese gemeente werkt met bestuurlijke boetes sinds 2021. Dat betekent dat het geld voor de uitgedeelde bonnen rechtstreeks naar de gemeentekas gaat. Deze bekeuringen worden niet meegenomen in de cijfers van het Beslist.nl onderzoek.
Werkt het afvalbeleid dat de gemeente nu hanteert? Naast de vele afvalboetes, is restafval een probleem in Almelo. In 2021 is elke inwoner goed voor bijna 200 kilo restafval. In verhouding met de rest van Twente (gemiddeld 106 kilo) is dat een flinke uitschieter. Volgens woordvoerster Braamburg van Twente Milieu ontbreekt de financiële prikkel om te scheiden in Almelo, omdat de gemeente geen Diftar hanteert. Bij Diftar betalen inwoners, naast een vast basisbedrag, extra voor het weggooien van restafval. De Almeloër betaalt niks extra voor het aan straat zetten van de grijze bak.
Van Mierlo zegt dat de gemeente geen Diftar hanteert omdat ze haar inwoners wil ontzorgen: “Wij hebben inderdaad het meeste restafval in de regio, het is een politiek besluit in de gemeenteraad geweest om met het huidige systeem mensen te ontzorgen. Je kan je afval gewoon in de bak gooien. Daarom willen we naar nascheiding. Dan hoeft alleen nog maar papier, gft en klein chemisch afval apart te worden ingeleverd. Restafval en plastic kan dan bij elkaar in de bak.” Wanneer de gemeente overgaat naar nascheiding, is nog niet bekend. Dat komt ook omdat de gemeente nu nog een contract heeft met de afvalinzamelaar Twence en die doen niet aan nascheiding. Almelo wil daar dus van af.
In 2023 is een boete voor het verkeerd aanbieden van afval honderd euro plus negen euro administratiekosten.