Raadslid: 'Hengelo, maak mensen bewust van gevaren medicijnresten in water'
Ze stond dit jaar voor het eerst op de lijst (plek 6) van het CDA Vechtstromen bij de waterschapsverkiezingen, maar ze is zich al veel langer bewust van het belang van voldoende en schoon drinkwater. Vandaar dat het Hengelose raadslid Bernadette Morskieft nu vragen heeft gesteld aan het college van B & W over medicijnresten in drinkwater: "Ik weet dat de gemeente niet over waterzuivering gaat, maar ik hoop toch dat we als gemeente op de een of andere manier een rol kunnen spelen bij de bewustwording."
Eerste levensbehoefte
Daar gaat het haar en haar CDA-fractieleden om: bewustwording creëren onder de inwoners van de gemeente Hengelo waar het gaat over de gevaren van medicijnresten in ons gezuiverde drinkwater. Morskieft: "In Nederland leven we in de gelukkige omstandigheden dat schoon drinkwater bijna altijd binnen handbereik is. Maar hoewel het een eerste levensbehoefte is, is het niet vanzelfsprekend dat er schoon drinkwater uit de kraan komt. Ik stoor me al jaren aan het gedrag van mensen die denken dat kraanwater iets vanzelfsprekends is. Hoe sommige mensen op het heetst van de dag hun gazon sproeien of grote zwembaden om de haverklap leeggooien, om er weer schoon water in te laten lopen, dat vind ik niet kunnen."
Droge zomers
Rioolwaterzuiveringsbedrijven komen volgens het raadslid voor steeds grotere opgaven te staan: "Droge zomers zorgen voor minder aanbod en het zuiveren van grond- en afvalwater wordt een steeds grotere uitdaging. Helemaal met de toename van medicijnresten in ons riool, doordat er steeds meer medicatie wordt gebruikt."
Deze medicijnresten zijn slecht voor mens en milieu, vertelt Morskieft. Ze weet dat de verantwoordelijkheid voor het water niet bij de gemeente ligt, maar bij het waterschap. En bij de gebruikers: "Vandaar dat ik wil weten of de gemeente iets kan betekenen op het vlak van bewustwording. Via advertenties of social media bijvoorbeeld. Leidingwater heet in de volksmond gemeentepils. Als we die naam eer aan willen blijven doen, dan ligt hier een mooie taak voor de gemeente."
Milieuvriendelijke afvoer
Tegen stoffen die via urine en ontlasting in het milieu komen, kunnen we niet zoveel doen, beseft het raadslid, maar wél kunnen we er volgens haar voor zorgen dat er geen ongebruikte medicijnen door toilet of gootsteen worden gespoeld: "Breng ze naar de dichtstbijzijnde apotheek. Daar zorgen ze voor een milieuvriendelijke afvoer."
Haar zesde plek op de lijst van CDA Vechtstromen leverde de Beckumse overigens geen zetel in het algemeen bestuur van het waterschap op. Alleen de nummers 1, 2 en 3 werden gekozen. "Of ik over 4 jaar weer meedoe aan die verkiezingen? Dat zou kunnen. Ik vind het onderwerp in elk geval belangrijk genoeg zoals je merkt."
De natte feiten
Drinkwater komt uit oppervlaktewater en grondwater. In beide bronnen kunnen resten van medicijnen voorkomen. Drinkwaterbedrijven werken er had aan het water en de bronnen van drinkwater schoon te houden.
Medicijnen komen in lage concentraties voor in sommige drinkwaterbronnen. Ze worden in oppervlaktewater vaker en in hogere concentraties aangetroffen dan in grondwater. De concentraties van medicijnen in bronnen voor drinkwater liggen meestal onder de signaleringsparameter van 1 µg/L. Na zuivering van het water tot drinkwater zijn deze verder omlaag gebracht.
In de afgelopen jaren zijn bijvoorbeeld jomeprol, metformine en hydrochloorthiazide in relatief veel oppervlaktewaterbronnen voor drinkwater gevonden. Deze stoffen worden in de bodem afgebroken en zijn daarom in veel lagere concentraties te vinden in grondwater dan in oppervlaktewater. Alleen de middelen die relatief slecht worden afgebroken onder natuurlijke omstandigheden (bijvoorbeeld carbamazepine) worden vaak en in relatief hoge concentraties in grondwaterbronnen aangetroffen.
Tijdens de drinkwaterzuivering van zowel grond- als oppervlaktewater worden medicijnresten uit het water verwijderd. Soms worden in het drinkwater nog minieme hoeveelheden van medicijnresten of afbraakproducten daarvan aangetroffen. Voorbeelden hiervan zijn metformine en jomeprol en afbraakproduct guanylureum. Concentraties van deze stoffen liggen ver onder concentraties waarbij enig effect op de gezondheid van mensen kan worden verwacht.
Over het algemeen worden vaker sporen van medicijnresten in drinkwater dat bereid wordt uit oppervlaktewater aangetroffen dan in drinkwater dat bereid wordt uit (oever)grondwater.
Bron: RIVM
