Hengelo ziet niets in invoeren leegstandsverordening, maar wil meer herontwikkelen en bijbouwen
Als het gaat om het aanpakken van woningnood, dan ziet de gemeente Hengelo geen brood in het invoeren van een zogenaamde leegstandsverordening. Met zo'n maatregel kunnen gemeentes langdurige leegstand harder aanpakken. Hengelo zegt dat als het gaat om het verbeteren van de beschikbaarheid van woningen, meer te zien in herontwikkeling en bijbouwen van voldoende woningen. "Om dit te stimuleren bouwen we nu bijvoorbeeld tijdelijke woningen met de wooncorporatie Welbions."
Grote steden
Veel grote gemeentes hebben inmiddels wel een leegstandsverordening, zoals in Amsterdam, Haarlem en Den Haag. Ook Almelo heeft er één. Als een woning, kantoor of winkel langer dan 6 maanden leegstaat, moet de eigenaar dit melden. Een gemeente kan ook boetes opleggen. Vorige maand werd bekend dat de gemeente Utrecht een leegstandsverordening later dit jaar wil invoeren. Dit is niet bedoeld om de huizenmarkt verder op slot te gooien, maar om de bestaande woningvoorraad juist beter te benutten.
Leegstand woningen
In Hengelo stond op 1 januari 2022 volgens het CBS zo'n 2 procent van het totaal aantal woningen in Hengelo tijdelijk leeg. Andere bronnen, zoals de website AlleCijfers.nl, dat uitgaat van open data van onder meer het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Kadaster, spreekt zelfs over 4 procent leegstand over 2022 en een woningvoorraad van 39.263, wat zou neerkomen op een tijdelijk leegstand van zo'n 1570 woningen. Ook KadastraleKaart.com spreekt van een leegstand van zo'n 4 procent. Het totaal aantal woningen dat langdurig leegstaat, zou gemiddeld op zo'n 1 procent liggen, heeft het CBS berekend.
Lucht op de woningmarkt
"Het is niet mogelijk en ook niet wenselijk om alle woningen bezet te hebben", zegt een woordvoerder van de gemeente Hengelo. "Dat zou betekenen dat de woningmarkt op slot zit. Er moet ‘lucht’ in zitten. Dat betekent bijvoorbeeld dat mensen die een nieuwe woning hebben aangekocht hier een periode in gaan klussen, voordat zij verhuizen. Dit kan ook op grotere schaal gebeuren. Bijvoorbeeld dat een kantoorpand als het oude UWV-kantoor of het postkantoor een woonbestemming krijgt. Nadat deze woningen zijn gebouwd kan het even duren voordat deze ook daadwerkelijk zijn bewoond en een bewoner zich inschrijft, dat zorgt ook voor tijdelijke leegstand."
Leegstandsverordening
De leegstandsverordening is een instrument dat voortkomt uit de Wet kraken en leegstand, die in 2010 is vastgesteld. De afgelopen jaren werd door veel gemeentes invoering van een leegstandsverordening niet als een doeltreffende maatregel gezien, zoals in Enschede in 2017. 'Het dwingende karakter is voor veel gemeenten reden om ervan af te zien; zij geven de voorkeur aan samenwerken en samen optrekken', schreef het Enschedese college in die tijd aan de raad. Positieve prikkels richting ondernemers en hulp vanuit de gemeente zouden meer effect hebben dan het opleggen van boetes.
Situatie Utrecht
In een stad als Utrecht staan gemiddeld zo’n 1500 woningen langdurig leeg. De stad verplicht woningeigenaren straks om leegstand te melden als een woning langer dan zes maanden leegstaat. Wie dit niet doet, riskeert een boete. Met deze leegstandsverordening wil de gemeente daar juist een vinger aan de pols houden als het gaat om het aanpakken van leegstand van woningen.
“Met de huidige woningnood kunnen we niet accepteren dat woningen langdurig onbewoond blijven”, zei de Utrechtse wethouder Dennis de Vries vorige maand. “De maatregel moet ervoor zorgen dat er meer woningen beschikbaar komen voor woningzoekenden. Ook geven we hiermee een signaal af aan eigenaren om zo snel mogelijk weer een nieuwe bewoner te vinden. Als dat niet lukt, gaat de gemeente helpen.”
Afname tijdelijke leegstand
Hengelo ziet een leegstandsverordening niet zitten. De gemeente Hengelo wijst erop dat de zogenaamde tijdelijke leegstand ook kan afnemen om verschillende redenen, zoals opvang van asielzoekers. "Als verouderde woningen worden gesloopt voor herontwikkeling, staan deze woningen tijdelijk leeg. Als marktomstandigheden wijzigen, duurt het langer dan gepland voordat herontwikkeling plaatsvindt. Zie bijvoorbeeld de woningen aan de Mariastraat en Geerdinksweg van Welbions, waar nu tijdelijk Oekraïense gezinnen wonen. Om deze ontwikkelingen in de stad niet nog verder te bemoeilijken is een leegstandsverordening niet het meest passende middel om de beschikbaarheid van woningen te verbeteren."
De gemeente wijst er ook op dat mensen soms een pand bewonen, zonder zich in te schrijven. "Dat is bijvoorbeeld het geval bij arbeidsmigranten die slechts tijdelijk in Hengelo wonen. We hebben geen signalen dat er een probleem is waarbij een leegstandsverordening de passende oplossing is. Als het gaat om arbeidsmigranten zien we bijvoorbeeld meer in een verbeterde registratie."
Landelijk beleid
Minister voor Volkshuisvesting Hugo de Jonge wil dat er meer woningen komen door het beter benutten van bestaande bebouwing. "Juist nu nieuwbouw het lastiger heeft, moeten we de bestaande woningvoorraad zo goed mogelijk benutten om zoveel mogelijk woonruimte te realiseren", schreef De Jonge woensdag in zijn brief 'Beter benutten van de bestaande voorraad' aan de Tweede Kamer, meldt de NOS. Dit kan door meer woningen op bestaande woonruimte te realiseren, het zogenaamde optoppen van panden of door het delen van een woning makkelijker te maken. De minister wil ook dat gemeenten langdurige leegstand aanpakken, bijvoorbeeld door het opleggen van boetes tegen leegstand aan pandeigenaren. Dit gebeurt niet overal maar de Jonge wil dat gemeentes dit instrument wel meer gaan inzetten.
