Hengelose wijk De Nijverheid kan over twee jaar al aangesloten zijn op nieuw warmtenet
Hengelo is de eerste gemeente van Nederland met een Warmteprogramma. Daarin wordt per buurt omschreven wat de alternatieven zijn voor aardgas. In Hengelo zijn dit duurzaam gas, elektrische warmtepompen of aansluiting op het warmtenet. In Hengeloos Peil vertelt Remko Cremers namens de gemeente dat De Nijverheid mogelijk al over twee jaar aangesloten kan worden op het nog te realiseren Regionaal Warmtenet Twente: "Na de zomer gaan we een belangstellingsregistratie doen. Later volgt dan een aanbod."
Veel vragen
Het warmtenet. Over weinig onderwerpen lopen de meningen zo uiteen. En er zijn vragen als hoe zit het met de betaalbaarheid, de leveringszekerheid en de keuzevrijheid? Leendert Tamboer kent al die vragen. De manager innovatie bij afvalverwerker Twence is ook aanwezig in Hengeloos Peil. De warmte van het warmtenet komt bij de afvalverwerker vandaan. Een belangrijke stap in het proces naar realisatie van een zogeheten 'hogetemperatuur warmtenet' is de aanvraag om subsidie bij het Rijk, vertelt Tamboer: "Voor 1 juni moet die aanvraag de deur uit. Als er een positief antwoord komt, kunnen we medio 2025 de eerste warmte met hulp van het nieuwe Regionaal Warmtenet Twente (RWT, red.) leveren. Dat zal dan zijn in De Nijverheid in Hengelo."
Het RWT staat overigens los van het al bestaande kleinschalige, lagetemperatuur warmtenet in de Berflo Es en Hart van Zuid in Hengelo en het hogetemperatuur warmtenet in Enschede, waarop zo'n 20.000 woningen zijn aangesloten. In beide gevallen wordt de warmte hier ook door Twence geleverd.
Keuzevrijheid
Remko Cremers: "Na de zomer doen we in De Nijverheid een belangstellingsregistratie. Later volgt er een aanbod, waarbij ze 'ja' of 'nee' mogen zeggen tegen het RWT. Er is dus zeker keuzevrijheid. Als ze 'nee' zeggen, moeten ze wel zelf een alternatief organiseren. Voor subsidie komen ze niet in aanmerking. Bij de mensen die 'ja' gezegd hebben wordt er vervolgens een schouw gehouden, om te zien hoe de aansluiting het best gerealiseerd kan worden. Bij huurwoningen is het uiteraard aan de verhuurder wat er gebeurt."
Duurzaam gas en elektrische warmtepomp
Duurzaam gas is een verzamelnaam voor verschillende soorten duurzame, (niet-fossiele) gassen. Denk daarbij aan waterstof en groen gas. Het belangrijkste kenmerk van deze gassen is dat er netto geen CO2 vrijkomt.
Een elektrische warmtepomp of all-electric warmtepomp werkt op stroom. De installatie haalt warmte uit de lucht of het grondwater om een woning of water te verwarmen. Hierbij is het niet langer nodig een cv-ketel op gas te gebruiken om warmte en warm water te produceren.
Rusland
Elke Hengeloër krijgt de komende jaren een aanbod van de gemeente. Voor een all-electric warmtepomp, duurzaam gas of aansluiting op het warmtenet. "Per buurt is gekeken naar wat het kost om een gemiddelde woning aardgasvrij te maken. De isolatiekosten spelen daarbij een grote rol; vooral oudere huizen zijn geschikt voor aansluiting op het warmtenet. Die kosten, de zogeheten 'investeringen aan de voorkant', en de te verwachten energieprijzen bepalen de keuze." Cremers ziet de fors gestegen gasprijzen als gevolg van de oorlog als een 'steun in de rug richting een alternatief': "Je moet toch af van de afhankelijkheid van een grote leverancier als Rusland. Dat hebben we het afgelopen jaar wel gemerkt."
Ennatuurlijk haakt af
Iets waar de beide partijen ook wel even wakker van lagen is het terugtrekken van Ennatuurlijk uit de samenwerking met Twence en Cogas. De energieleverancier doet dit vanwege een wetswijziging van klimaatminister Jetten: publieke partijen moeten volgens de nieuwe Warmtewet (invoering begin 2025) een meerderheidsbelang hebben in warmtenetten. Ennatuurlijk, een privaat bedrijf, vindt dat zij met een minderheidsbelang ‘de leveringszekerheid, duurzaamheid en de betaalbaarheid niet kan garanderen’.
Tamboer: "Dit speelt in heel Nederland. Private partijen stappen overal uit dit soort samenwerkingen. Cogas en Twence zijn nu in gesprek met de provincie over welke partnerships er dan wel mogelijk zijn. Mogelijk wordt Twence zelf eigenaar van het aan te leggen buizenstelsel."
'Inwoners moeten het uiteindelijk willen'
Op de vraag bij welk aantal aansluitingen een nieuw hogetemperatuur warmtenet rendabel is kan Tamboer lastig antwoord geven: "Je moet je investering, en die is fors, natuurlijk terugverdienen. Nu al produceren we meer dan genoeg warmte om 100.000 woningen of woningequivalenten* te kunnen verwarmen." Hengelo heeft 'ja' gezegd, Tamboer hoopt dat Enschede, Borne, Almelo en op termijn ook Oldenzaal dat voorbeeld volgen: "Aan ons en de gemeentebesturen de taak om het verhaal zo goed mogelijk over te brengen. Volgens mij is een warmtenet voor een groot deel van het stedelijk gebied kansrijk, maar uiteindelijk moeten de inwoners het willen."
'Teveel losse eindjes'
In Hengelo schat Cremers dat het om zestig procent van de 39.000 woningen gaat: "Een paar jaar geleden gaf de raad géén goedkeuring aan de Warmtevisie die voorlag. Teveel losse eindjes, met name vanuit het Rijk. Nu alles beter is dichtgetimmerd, is de raad wel akkoord. In het Warmteprogramma zijn de betaalbaarheid voor de inwoners en het geld voor de uitvoering wel georganiseerd."
* De eenheid van warmtevraag gebruikt in het ontwerpen van warmtenetten. Een woningequivalent (weq) is gelijkgesteld aan 27 gigajoule per jaar (GJ/a), zijnde een inschatting van de hoeveelheid warmte-energie nodig om een gemiddelde Nederlandse woning van ruimteverwarming en warm water te voorzien. Met de zogeheten 'weq' kunnen bedrijfs- en instellingspanden wat energiebehoefte betreft vergeleken worden met woningen.
