Meldingen over verwarde personen in Twente komen steeds vaker binnen bij het meldpunt zorgwekkend gedrag van de GGD. Door de stijging heeft het meldpunt structureel extra handen nodig. Dat geeft overkoepelende organisatie Samen Twente aan bij veertien Twentse gemeenten. “Het is best een speciale functie”, zegt coördinator van het meldpunt Robin Klein Rot.
Nadat een melding wordt aangenomen over een verward persoon bij het meldpunt, kan de GGD er verschillende acties opzetten. Dit verschilt per geval en per gemeente. De gemeente Almelo heeft sinds april een wijk-GGD'er die sommige gevallen verder oppakt.
Het aantal meldingen over verwarde personen is in 2022 met 78 procent gestegen in vergelijking met 2021. De groei gaat nu minder hard volgens Klein Rot: “De cijfers van dit jaar zijn nu enigszins gelijk met vorig jaar, het blijft nu redelijk stabiel.” Het meldpunt is er pas sinds 2,5 jaar. “Hoeveel meldingen er voor 2020 waren, weten we niet. Toen was er nog geen meldpunt.” Waar de stijging van 2022 precies vandaan komt, kan Klein Rot niet zeggen: “We hebben dat niet onderzocht. Je kunt er allerlei ideeën bij hebben. Ze weten ons bijvoorbeeld beter te vinden of er is gewoon meer zorgwekkend gedrag.”
Het meldpunt is niet zomaar opgericht: “Het meldpunt is een verplichting vanuit de wet verplichte geestelijke gezondheidzorg. Daarin staat dat iedere gemeente een meldpunt moet hebben voor burgers die hun zorgen bekend willen maken. Veertien Twentse gemeenten hebben dat ondergebracht bij de GGD”, aldus Klein Rot.
“Iedereen kan bellen: buren, de woningbouw, ambtenaren, familie. Iedereen kan bellen die zich zorgen maakt over iemand. Die zorgen kunnen heel erg uiteenlopen. Bij verwarde personen denken we aan personen die het nieuws halen of psychiatrische problematiek, maar het meldpunt is breder”, zegt Klein Rot.
Zorgwekkend gedrag is een breed begrip volgens de GGD. Een buurman die in de war is, een tante die steeds vaker met blote voeten door straat loopt of iemand waarvan je weet dat die schulden heeft. De aard van de meldingen loopt dan ook uiteen zegt Klein Rot: “Wat we veel zien, is woningvervuiling en verslavingsproblematiek. Maar we krijgen ook meldingen over oudere mensen die een aantal keren in de week ‘s nachts door de straat lopen of bij de verkeerde schutting poort staan. De buren maken dan die melding.”
“We gaan eerst kijken of er al zorg betrokken is. Dan gaan we kijken of de zorg voldoende is. We gaan de betrokkene zelf spreken en we gaan kijken of ze wel zorg willen. Soms is er zelfs niks nodig. In sommige gevallen vragen we aan de huisarts of de zorgen over een dementerende meneer al bekend zijn. Zou bijvoorbeeld de huisarts op huisbezoek kunnen gaan? Zo houd je het binnen de vertrouwde omgeving voor die persoon”, zegt Klein Rot.
In sommige gevallen wil de verwarde persoon geen zorg: “We komen ook bij zorgwekkende gevallen die zorg mijden waarbij iedereen met de handen in het haar zit. Daar zijn al veel betrokken partijen. Daar zorgen we ervoor dat er weer regie wordt gevoerd”, aldus Klein Rot. “Wij doen ook onderzoek naar gedwongen zorg. We kijken of er bij zorgmijders voldoende hulp is en of er gedwongen zorg nodig is.” Het meldpunt zorgwekkend gedrag brengt vervolgens een advies uit aan de officier van justitie of de gedwongen zorg noodzakelijk is.
Het team van het meldpunt neemt niet alleen de melding aan, maar gaat ook naar de persoon toe waarover de melding is gemaakt: “We zijn allemaal verpleegkundige in het team. Dat vinden we heel belangrijk. Met een verpleegkundige blik kunnen we naar de melding toe, soms gaat het om een medisch of psychisch probleem. Je moet goed kunnen duiden waar gedrag vandaan kan komen.” Vervolgens zet het team de zaak door naar de partij die kan helpen.
“We proberen ervoor te zorgen dat de persoon in kwestie wordt overgedragen naar de juiste zorg”, zegt Klein Rot. Bij de gemeente Almelo is dat mogelijk de wijk-GGD'er. Van Mierlo, wethouder zorg, over de keuze voor Almelo: “Vanuit het programma zorg en veiligheid is er gekozen voor de wijk-GGD'er zodat we snel en adequaat kunnen schakelen naar kwetsbare mensen. We zien bij andere gemeenten dat het werkt. Het effect is nog niet echt te meten, omdat de wijk-GGD'er er pas sinds april is. Het is een pilot van 3 jaar en Saxion doet er gelijktijdig onderzoek ernaar.”
Bij verwarde personen op straat, kan een toeschouwer de politie bellen. “In acute gevallen kan men met de politie bellen en zij kunnen een crisisteam inschakelen. Wij gaan niet op pad of halen mensen van straat. Als je weet wie het is en je hebt een onderbuikgevoel, kun je alsnog het meldpunt bellen.”
Omdat het meldpunt een grote stijging in 2022 zag, moet er structureel versterking bij: “We zoeken een verpleegkundige, het is best een speciale functie. We zoeken iemand met ervaring in de psychiatrie en/of verslavingszorg.”
Baar je je zorgen over iemand? Neem dan contact op met het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag Twente. Het meldpunt kun je telefonisch bereiken tijdens kantooruren op het nummer 053 487 6969. Ook is er een digitaal meldformulier. Binnen 24 uur neemt het meldpunt contact op met de melder.