Heidema: “Voortvarend, zowel letterlijk als figuurlijk. Dat paste ook goed bij Gerrit Velten. Wij voelen Gerrits aanwezigheid en trots.” Oud-voorzitter Gerrit Velten, grote animator van dit project, overleed onverwacht in augustus 2022. Zijn vrouw, Jenny Velten, maakt nu deel uit van het bestuur van de Regionale stichting Enterse Zomp en opende vrijdagmiddag de deur naar het centrum.
Slagvaardig, eigenzinnig
Voortvarend waren ook de zompschippers. De oorsprong van de aard van de Enternaar kan zomaar liggen in de Enterse historie, vertelt bestuurslid Henk Velten. “De Enternaar is ondernemend, slagvaardig, eigenzinnig, heeft humor en laat zich niet de les lezen”, somt hij op. De zompschippers voeren met hun zompen de rivieren af, handelden ver buiten Enter, losten onderweg problemen op, hoorden wat er speelde verder in het land. “Terug in Enter waren ze beter op de hoogte dan de lokale notabelen”, aldus Velten. "We zijn trots op onze cultuurhistorie en dat willen we graag delen met anderen."
Regt door Zee
Die voortvarendheid past ook bij het bestuur van de Regionale stichting Enterse Zomp. Voorzitter Herman ter Avest geeft in het kort weer wat er sinds de oprichting van de Regionale stichting Enterse Zomp, nog geen veertig jaar geleden, gebeurd is. In april 1986 lag de eerste Enterse zomp, de Regt door Zee, in Rijssen bij de Pelmolen. Daar kwam later een botenhuis bij. In Enter vaart inmiddels De Vriendschap en is er een prachtige Waarf gebouwd, vanuit Hellendoorn vaart de Schuttevaer. “Op ’n Waarf wordt nu de tweede Regt door Zee gebouwd, een nieuwe zomp voor Rijssen. Zonder subsidie”, benadrukt Ter Avest.
De stichting is in gesprek met de gemeente Rijssen-Holten over de bouw van een nieuw botenhuis bij de Pelmolen, als onderdak voor de nieuwe zomp. De voorzitter is blij met het Ontdek en Doe-centrum.
Geen stoffig museum
“Wat we niet wilden was een stoffig museum. En dat is het ook niet geworden, met onder andere games rond de zompenbouw en een virtuele verrekijker door het Enters Reggedal. Mede dankzij de inzet van oud-voorzitter Gerrit Velten. Het is triest dat hij de opening niet mee kan maken.”
Zompenbitter
Andries Heidema en Jenny Velten onthullen, als hamerend, drie panelen verwijzend naar het Doe en Ontdekcentrum en naar het varen met de zomp. Daarna wordt een toost uitgebracht, uiteraard met zompenbitter.
Heidema kreeg een stropdas overhandigt, met een boodschap: “De commissaris kan de stropdas omdoen zo gauw hij, samen met de ook aanwezige wethouder Erik Wessels van Rijssen-Holten, het nieuwe botenhuis in Rijssen opent.”
Snisterend water
Naast alle innovaties die in het nieuwe centrum verhalen over de geschiedenis van Enter en de belevenissen van de zompschippers ook een paar regels die het gevoel, de trots van de zompschipper verwoorden:
‘Het water snistert langs de boorden
door kromme bochten tot een lange lijn
de zon weerspiegelt in het water
wat is het machtig om zompschipper te zijn.’