'Geen duidelijk effect minder slachtoffers bij vuurwerkverbod'

Dat meldt kenniscentrum VeiligheidNL dat de cijfers heeft geanalyseerd. In Twente meldden zich 44 slachtoffers op de eerste hulp afdelingen. Dat aantal lag alleen hoger in Rotterdam-Rijnmond (51). Een verklaring voor de cijfers in Twente kon op dit moment niet worden gegeven.

Uit de cijfers van deze jaarwisseling blijkt dat 18 procent van de vuurwerkslachtoffers op de Spoedeisende Hulp en huisartsenposten onder de 12 jaar was. Vorig jaar was dit 26 procent en tijdens jaarwisseling 2019-2020 19 procent.

Iets minder dan de helft van de kinderen had het vuurwerk zelf afgestoken. Hele jonge kinderen hebben vaak letsel doordat zij in een onbewaakt ogenblik naar het vuurwerk grijpen dat door ouders wordt vastgehouden. Naast jonge kinderen zijn vooral jongens van 12 tot en met 15 jaar en mannen van 20 tot en met 29 jaar slachtoffer van vuurwerk.

Type vuurwerk dat letsel veroorzaakt bij Spoedeisende Hulp slachtoffers
Het verbod op knalvuurwerk en losse vuurpijlen is al sinds 2020 van kracht, maar het effect hiervan was niet eerder meetbaar wegens het algehele vuurwerkverbod in de afgelopen twee jaar. Uit de cijfers blijkt dat een kleiner deel van de slachtoffers op de SEH-afdeling is behandeld als gevolg van letsel door knalvuurwerk en vuurpijlen (20%) dan de laatste jaarwisseling waarin dit vuurwerk nog was toegestaan (31%). Vergeleken met de jaarwisseling 2019-2020 is er een stijging te zien van het aantal slachtoffers van F1 vuurwerk (7% versus 1%) en zwaar illegaal vuurwerk (24% versus 17%). 22 procent van de ongevallen werd veroorzaakt door F2 vuurwerk (vuurwerk dat alleen tijdens de jaarwisseling afgestoken mag worden).

Oorzaken van ongevallen
Voor het eerst is er gekeken wat de invloed is van alcohol bij vuurwerkslachtoffers. Overmatig alcoholgebruik blijkt bij bijna één op de vijf vuurwerkslachtoffers van 16 jaar of ouder een rol te hebben gespeeld. Verder bleek uit de toedrachtomschrijvingen dat de weersomstandigheden tijdens de jaarwisseling invloed hadden op het ontstaan van letsel.

Direct medische kosten en verzuimkosten op de Spoedeisende Hulp
De meest voorkomende letsels die op de huisartsenposten en SEH voorkwamen waren evenals de jaren ervoor brandwonden (42%) en oogletsels (25%). Slechts 9 procent van alle slachtoffers droeg een vuurwerkbril. Ook veroorzaakten vuurwerkongevallen een tiental amputaties, van een of meerdere vingers. Een eerste indicatie van de direct medische kosten en verzuimkosten, die gerelateerd zijn aan de behandeling van vuurwerkslachtoffers die de Spoedeisende Hulp bezochten deze jaarwisseling, is geschat op 3,9 miljoen euro (tegen 2,6 miljoen euro vorig jaar).

Vuurwerk afsteekverbod effectief?
Twaalf gemeenten besloten dit jaar een algeheel verbod op het afsteken van oudejaarsvuurwerk af te kondigen. Ondanks dit afsteekverbod is er niet een duidelijk effect te zien. Een lokaal verbod lijkt daarmee niet te leiden tot minder vuurwerkslachtoffers.