Vallende sterren goed zichtbaar in pikkedonker Lattrop

“Om de sterren écht te zien moeten we het weiland in”, legt Arnold Tukkers, educatief medewerker van Cosmos sterrenwacht uit. De bezoekers zitten eerst nog aan lange tafels bij Erfgoed Bossem, waar ze de sterren gaan kijken. De wolken en de regen die boven Lattrop hangen zijn geen reden voor paniek, drukt Tukkers de aanwezigen op het hart. “Als je verstand hebt van sterren heb je ook verstand van het weer. Het wordt helder.”

Plek zoeken is een uitdaging

En gelukkig heeft hij gelijk. Vanaf een uur of half 12 breken de wolken en komen langzaam de sterren tevoorschijn. Iedereen zoekt – stapje voor stapje – een plekje in het weiland voor zijn matje, stoel of slaapzak. Niet zonder gevaar, want her en der liggen grote hopen koeienmest. En dat is knap lastig ontwijken zonder licht. “Ja het is een beetje zoeken waar je kan gaan zitten”, lacht Tukkers. “Maar je wast het er ook wel weer af als je er in gaat zitten hoor.”

Heldere sterren

Niet veel later schallen de eerste vreugdekreten over het weiland. “Wauw, papa kijk!”, roept de 6-jarige Ben enthousiast. Samen met zijn ouders en zusje is hij op vakantie in Twente en daar hoort een avond sterren kijken ook bij.
“Bij ons kan je dit gewoon niet zien”, vertelt Marcel. Hij en zijn gezin wonen onder de rook van Utrecht. “De kinderen hebben nog nooit zoveel sterren gezien als nu hier.” En dat vinden ze bijzonder. “Het zijn er echt heel veel”, verzucht Puck, terwijl ze op haar rug op een deken ligt.

De familie overnacht in de boerderij op Erfgoed Bossem. “Sterren, en zeker zoals nu, hebben iets moois, iets unieks. Je voelt je er heel klein bij, zo in het weiland”, vindt Marcel. In Utrecht is de sterrenhemel zelden zo goed zichtbaar als in Lattrop.
De kinderen genieten duidelijk van het schouwspel, al wordt het op een gegeven moment toch wat laat voor de kleine Ben. Na het zien van drie vallende sterren valt hij, tegen zijn vader aan, in slaap.

Focussen

De truc om vallende sterren te spotten is het blijven kijken naar één plek. “Er vallen er genoeg, dus als je op één punt focust zie je er genoeg.” Dat focussen is knap lastig. Liggend in het gras, met overal om je heen sterren. Het nodigt uit om elke keer een nieuw stukje hemel te bestuderen. “Als je dat doet ga je ze missen.” En dat klopt. Om me heen hoor ik meerdere keren “wauw, oeh en aaah”, terwijl ik welgeteld nul vallende sterren heb gezien.

“Je moet niet bij elke kreet proberen die ster nog te zien, want dan is hij al lang voorbij gevlogen”, legt Tukkers uit. Met veel moeite lukt het om me niks aan te trekken van de mensen om me heen en te blijven kijken naar de melkweg boven mij. En jawel: uiteindelijk spot ook ik een aantal prachtige vallende sterren.

Nieuwe maan

Dit jaar werden veel meer en vooral helderdere sterren verwacht dan voorgaande jaren.. Dat heeft alles te maken met de maan. “Het is nieuwe maan, waardoor het veel donkerder is. Als het volle maan is verdrinken 40 procent van de vallende sterren in het licht van de maan.”

Zo spectaculair als hij het gehoopt had was het in het begin nog niet. “Dit jaar hebben we veel geluk. Omdat het nieuwe maan is heb je bijna geen licht en kun je de sterren extra goed zien. Toch komt het wat tam op gang. “

Terug naar de basis

Richting middernacht nemen de hoeveelheid vallende sterren echter toe. “Er zitten ook echt veel grote tussen”, glundert de sterrenkenner. In het weiland is hij helemaal in zijn nopjes. “Zo in een weiland is hoe ik ooit begonnen ben en sterrenkunde en kijken naar sterren moet je op de ouderwetste manier doen. Liggend op een matje, in een weiland, kijken en je ziet ze vanzelf. Meer heb je niet nodig.”

Een aantal bezoekers blijven lang met hem mee kijken, maar net na middernacht druppelen de eerste mensen toch weer af. Tevreden met wat ze al gezien hebben, maar te moe om te blijven kijken.

Toekomstbeeld

Arnold is al van kleins af aan gek op sterren en hoopt dat op zijn beurt weer door te geven aan zijn kleinkinderen. Al is hij bang dat het voor hen lastig wordt om van de sterrenhemel te kunnen genieten. “Zo mooi als de sterrenhemel vroeger was is ze al lang niet meer.” Ligt dat dan aan de sterren? Zeker niet. “Luchtvervuiling is een gigantisch probleem, alleen hier vlak aan de grens kan je in deze regio nog goed naar sterren kijken.”

Het valt de sterrenliefhebber op dat, mede daardoor, steeds minder kinderen kennis hebben over het heelal en haar sterren. Elke zomer nemen Tukkers en zijn vrouw een kind in huis via Europa kinderhulp. “Vorig jaar een jongen van 12 uit Berlijn. Ik heb hem meegenomen naar het planetarium en zijn mond viel open. Hij had nog bijna geen sterren gezien in zijn leven.”

Ik heb er al acht gezien!

Daarom is hij zo blij dat er vanavond wel kinderen aanwezig zijn. Zo ook de Oldenzaalse Collin en Vera. “Wat veel sterren”, roept Collin uit op het moment dat het helder wordt. Hij weet al precies wat hij gaat doen als hij een vallende ster ziet. “Dan mag je een wens doen!” Wat hij gaat wensen? “Een Nintedo.”
Ondanks het plezier dat ze uitstralen, zijn ze toch lichtelijk gespannen. “Je wil er gewoon heel graag ééntje zien”, legt Vera uit. Na een tijdje is dat gelukkig gelukt. “Al acht!”, glundert ze.