Kerkuilen worden geringd in Almelo: ‘We voelen ons bevoorrecht'

Een grote ladder wordt tegen de uilenkast gezet in de schuur in Almelo. Johan Drop, coördinator van vogelwerkgroep de Grutto, oogt niet bang voor de metershoge ladder. Met een grote zak beklimt Drop de ladder en klopt vervolgens een paar keer op de uilenkast. Niet om te vragen of er iemand thuis is, maar om de kerkuilen ouders te verjagen. De uilen zitten bij de jongen in de kast en moeten aan de kant: anders kan Drop de kuikens niet te pakken krijgen. Na een aantal keer kloppen, vliegen er twee grote witbruine kerkuilen de schuur uit. “Die komen denk ik pas vanavond weer thuis”, zegt ten Velde terwijl ze de ladder stevig vasthoudt voor Drop.

Na een aantal minuten komt Drop de ladder af, met de zak om zijn schouder. De zak is nu gevuld. De vijf uilskuikens zitten knus tegen elkaar aan, redelijk onder de indruk van wat ze is overkomen. De coördinator van de vogelwerkgroep neemt de zak mee naar een tafel verderop gelegen op het erf. Op de tafel ligt een liniaal, een weegschaal, een notitieboekje en het belangrijkste: vijf ringen. Deze ringen gaan om de pootjes van de jonge kerkuilen.

Ringen

Het eerste uilskuiken wordt uit de zak gehaald. Het kerkuiltje blijft rustig in de hand van Drop liggen. Zonder enige moeite wordt het ringetje om het pootje van de uil vastgemaakt met een tangetje. “Door een vogel te ringen heb je zicht op de populatie”, legt Drop uit. “Op de ring staat een nummer. Aan de hand van zo’n ringnummer kan je herleiden waar de vogel naar toe gaat als zo’n ring teruggevonden wordt.” Als de ring om het pootje van de uil zit, wordt het dier voorzichtig op zijn rug naast de liniaal gelegd waar zijn vleugel opgemeten wordt. Ten Velde schrijft dit op in het notitieboekje. Na het opmeten van de vleugel legt Drop het uiltje op zijn rug op de weegschaal. Terwijl het uilskuiken rustig blijft liggen kijkt hij met grote ogen naar de strakblauwe lucht. Over een aantal dagen zal hij zelf door deze lucht vliegen.

Broeden vanaf het eerste ei

Drop herhaalt dit nog vier keer met de andere uilskuikens. Het laatste uiltje is het kleinst en heeft nog het meeste dons in vergelijking met zijn broers en zussen. “Dit is de jongste”, zegt Drop zonder enige twijfel. “Een kerkuil broedt altijd vanaf het eerste ei.” Dat betekent dat het laatste ei dagen later uitkomt dan het eerste ei. “Tussen de oudste en de jongste zal ongeveer elf dagen verschil zitten”, vertelt de coördinator van de vogelgroep.

Goed muizenjaar

Toch zijn vijf kerkuiljongen niet vanzelfsprekend volgens Ten Velde en Drop. “We hebben een heel goed muizenjaar”, vertelt Drop. “We hebben veel beukennootjes en eikels gehad, dat noemen we een mastjaar.” Een mastjaar betekent dat bomen en planten veel meer vruchten leveren dan gemiddeld. Hierdoor kon de muizenpopulatie beter overleven tijdens de afgelopen winter. “De muizen hebben zich daardoor dit voorjaar goed uitgebreid”, zegt Drop. “Kerkuilen reageren enorm op de stand van de muis. Zij leven met de stand van de muis mee.” Of terwijl: des te meer muizen, des te beter de kerkuilen kunnen overleven.

Bevoorrecht

Ten Velde is erg blij met de kerkuilen op het erf: “We voelen ons bevoorrecht.” Ze helpt daarom ook graag een handje mee om de kerkuil te voorzien van muizen op het erf. Zij zorgt voor het voedselaanbod wat muizen aantrekt. “Dat proberen wij te doen door bloemenmengsels, graan en verschillende kruiden op het erf te zaaien, zodat muizen genoeg voedsel kunnen vinden.”

De vijf uilskuiken zijn nu ongeveer vijf weken oud en naar verwachting zullen zij rond negen weken het nest verlaten en uitvliegen. Op zoek naar een eigen plek.