Spioneert de politie-inlichtingendienst TOOI in Hengelo? Dat vroeg de fractie van Lokaal Hengelo zich af, maar het college van burgemeester en wethouders kan en mag op die vraag geen antwoord op geven.
Het Hengelose college laat weten bekend te zijn met de politiedienst, maar zegt geen uitspraken te kunnen doen over activiteiten van Team Openbare Orde Inlichtingen (TOOI) in Hengelo. “U zult begrijpen dat hier, gezien het heimelijk karakter van de informatie en het bepaalde in de Wet politiegegevens, in dit kader, mede om operationele redenen, geen concrete informatie over kan worden verschaft”, schrijft het college aan Lokaal Hengelo-raadslid Glenn Dedecker. Het raadslid stelde de vragen naar aanleiding van berichtgeving van RTL Nieuws.
Burgemeester Sander Schelberg gaat als burgemeester over het handhaven van de openbare orde: “Wanneer de politie optreedt in het kader van de handhaving van de openbare orde doet zij dat onder gezag van de burgemeester. Dat gezag houdt in dat de burgemeester de inzet van de politie in zijn gemeente bepaalt”, zegt het college. Volgens de gemeente Hengelo valt onder deze inzet óók het verzamelen van inlichtingen, zoals TOOI doet.
In iedere gemeente is de burgemeester verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid. Hij of zij kan beslissen of demonstraties door mogen gaan als de openbare orde in het geding komt. Ook kan de burgemeester noodverordening instellen voor bepaalde gebieden. Woningen die voor drugshandel gebruikt worden kunnen op last van de burgemeester gesloten worden. Dit heet het damoclesbeleid.
Het Team Openbare Orde Inlichtingen komt voort uit de inmiddels opgeheven Regionale Inlichtingendienst (RID). Tegenwoordig valt de TOOI onder de Dienst Regionale Informatie Organisatie (DRIO). Elke regionale eenheid heeft een eigen DRIO, waar de regionale TOOI onder valt.
Het team heeft als opdracht om op een heimelijke manier informatie te verzamelen over groepen die de openbare orde willen verstoren. Dit kunnen voetbalhooligans zijn, maar ook bijvoorbeeld politiek extremisme. Dit doen zij via observaties en middels het inzetten van informanten.