Zeldzame koeien vinden hun plek in groene oase tussen Hengelo en Enschede
In de verkoelende schaduw van een markante boortoren en de nodige bomen en struiken zijn vrijdag aan het eind van de middag zo'n zestig mensen bijeen gekomen voor een tweeledig feestje: ten eerste wordt een stukje nieuw verworven grondgebied van de Marke Twekkelo officieel geopend en ten tweede krijgt de boer die er z'n lakenvelders mag laten grazen een predikaat in de vorm van een schildje overhandigd van de oud-voorzitter van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH).
Koeien van Jelle
Jelle Hidma en Evelien Harberink zijn de trotse eigenaren van Koeien van Jelle, een bedrijf met zo'n zestig lakenvelders. Acht jaar geleden begon Hidma met het fokken van dit zeldzame koeienras in Twekkelo, niet veel later ging Harberink hem helpen met de verkoop van het vlees en nu is er de erkenning vanuit de SZH. "We worden hiermee beloond voor het feit dat we ons best doen om deze soort in stand te houden. We zijn vanaf nu een Erkend Lakenvelder Fokbedrijf. Het gaat daarbij om kwaliteit en niet zozeer om kwantiteit. Sterker nog: als we er teveel van zouden fokken, zou het geen zeldzaam ras meer zijn", lacht Hidma.
Borrel in de Wei
De gasten zijn uitgenodigd voor een ‘Borrel in de Wei’, bij de oude boortoren aan de Baardinksweg. Het betreft een stukje Twekkelo in de gemeente Hengelo, maar Hidma en Harberink hebben hun boerenbedrijf iets verder, op Enschedees grondgebied. Grenzen vervagen echter als het gaat om de Marke Twekkelo. Of zoals Evelien Harberink het zegt: 'Twekkelo voelt soms als het kind van gescheiden ouders, het hoort nergens echt bij.'
3.600 bomen
Hidma en Harberink hebben deze uitreiking gekoppeld aan de jaarlijkse ‘holting', ofwel de jaarvergadering, van de Stichting Marke Twekkelo. Bestuurslid Jauke Klein: "De Marke Twekkelo heeft vorig jaar met hulp van haar donateurs deze gronden aan de Baardinksweg in bezit gekregen. Een prachtige locatie, die wordt beheerd door de grote grazers van Jelle en Evelien. Verder zijn hier de afgelopen tijd zo'n 3.600 bomen geplant en is er een stiewelpad tot stand gekomen. 'Stiewel' is het Twentse woord voor 'laars'. Dat is wel een feestje waard, toch?"
Zeldzame huisdierrassen
Hidma en Harberink hebben de onlangs teruggetreden voorzitter van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen Geert Boink gevraagd het schildje met het predikaat te overhandigen. Wilde de huidige voorzitter dan niet? Hidma: "Nou, we wilden graag dat Geert het deed, omdat hij heel erg heeft geijverd voor het feit dat vleesvee- en weideveehouders niet langer fosfaatrechten hoeven te hebben om hun werk te kunnen doen." Voor melkveehouders gaat overigens dit niet op (zie kader).
Wat zijn fosfaatrechten?
Fosfaatrechten zijn de rechten van een melkveehouder die bepalen hoeveel fosfaatuitstoot de melkveehouder mag produceren. Afhankelijk van de hoeveelheid fosfaatrechten die een melkveehouderij heeft, is door de overheid vastgelegd hoeveel fosfaatuitstoot een melkveehouderij mag produceren. Melkveehouders kunnen handelen in fosfaatrechten, zodat ze hun bedrijf desgewenst kunnen uitbreiden of afbouwen.
Wereldtop
'Koeien van Jelle' behoort tot de top 15 van grootste lakenvelderhouderijen ter wereld. De lakenvelder is een van oorsprong Nederlands ras. Al in de 12e eeuw kwamen ze in Nederland voor. In de vorige eeuw ging het aantal gestaag achteruit; op het dieptepunt waren er in heel Nederland nog zo'n 300 over. Inmiddels zijn er wereldwijd zo'n 3.000 lakenvelders.
Vergiffenis
Aan burgemeester Roelof Bleker de eer om de opening te verrichten. Dat dat met enig besmuikt gelach gepaard ging, was niet zo vreemd: waar het bedrijf van Jelle en Evelien zich op een Enschedees stukje van Twekkelo bevindt, is dit stukje Twekkelo gelegen in Hengelo. Men was inderhaast vergeten Sander Schelberg een invitatie te sturen. Bleker: "Gelukkig heeft Hengelo een katholieke burgemeester. Die hoef je niet om toestemming vooraf te vragen, maar die vraag je om vergiffenis na afloop." Een dag later laat Bleker op z'n telefoon zien dat Schelberg hem inderdaad heeft vergeven; niet vanuit de biechtstoel, maar via een appje.
Marke Twekkelo
De vroegere Marke Twekkelo is in 1867 opgeheven en in 2017, 150 jaar na dato, is deze in stichtingsvorm nieuw leven ingeblazen. Het doel anno nu: het gezamenlijk zorg dragen voor het verwerven, financieren, beheren en behouden van de natuurgronden in Twekkelo, om er zo voor zorgen dat de buurtschap ook zijn landschappelijke waarde behoudt.
Een kleine 3 jaar geleden nam 1Twente al eens een kijkje bij de koeien van Jelle Hidma:
