Ambachtelijk academicus Susanne van den Beukel ruikt weer hout bij het RIBO
De geur van hout, het geluid van hamer en beitel, het beeld van mensen die uit iets ouds iets nieuws maken, Susanne van den Beukel kan niet wachten om bij het RIBO aan de slag te gaan. Niet in de werkplaats, maar als directeur/projectleider, hoewel ze niet durft uit te sluiten dat ze ooit haar handen letterlijk de mouwen zal steken. Gevraagd óf ongevraagd: "Als ik zo'n werkplaats binnenkom, ben ik verkocht!"
Kerkorgelbouwer
Veel Hengeloërs kennen Van den Beukel (getrouwd, moeder van twee tienerzoons) uitsluitend in haar rol als de bevlogen fractievoorzitter van de ChristenUnie, maar dat is ze nog maar een paar jaar: haar hele werkzame leven al is ze bezig met het behoud en de restauratie van erfgoed. De geboren Duitse volgde in haar vaderland een ambachtelijke beroepsopleiding, werkte er enige tijd als kerkorgelbouwer en deed later een erfgoedopleiding op academisch niveau in Keulen: "Ik leerde van alles over het behoud en de restauratie van hout in onder meer monumenten, meubels en muziekinstrumenten."
Gelders Erfgoed
Later toen ze vanwege liefde en werk naar Nederland kwam, ging ze aan de slag bij het Gelders Erfgoed (later Erfgoed Gelderland): "Daar werd ik een soort 'monumentenwacht' voor museale collecties en ging het niet meer alleen over hout. Externe restaurateurs werden ingeschakeld voor de verschillende specialismen, waardoor mijn werk weliswaar interessant bleef, maar ook steeds theoretischer werd."
Niet zozeer dát ging haar tegenstaan, als wel het steeds op en neer moeten reizen vanuit haar woonplaats Hengelo naar het werk in Zutphen en later Arnhem. Daarbij nam de politiek steeds meer van haar tijd in beslag. "Ik besloot als zpp'er aan de slag te gaan. Aan opdrachten geen gebrek, maar na verloop van tijd begon ik collega's te missen. Zowel om vakinhoudelijk mee te sparren als om de gezelligheid. Ik ben een echt mensenmens."
Restauratiefair
Hoewel ze al vijftien jaar in Hengelo woont, leerde ze het RIBO pas enkele jaren geleden kennen tijdens een 'restauratiefair'. "Ik was daar puur als geïnteresseerde bezoeker en was verrast over wat ze er doen en hoe ze te werk gaan." Ook leerde ze Martin Bellers er kennen, die man die ze dit najaar gaat opvolgen: "Hij werkt er al 37 jaar! Hij noemt zichzelf 'projectleider', maar hij heeft er de eindverantwoordelijkheid en is dus ook gewoon de directeur."
Duurzaam en circulair'
Martin Bellers spreekt vol trots over 'zijn kindje'. De vertrekkende projectleider annex directeur stond 37 jaar geleden aan de basis van het RIBO en zag het uitgroeien tot het instituut dat het nu is. Met komend schooljaar voor het eerst maar liefst 55 ROC-leerlingen die de 3-jarige MBO3-opleiding Technicus Hout en Restauratie gaan volgen: "Dat kan omdat we met de nieuwbouw die straks opent ruimte hebben voor veel meer leerlingen dan de twintig die we nu tot nu toe hier kwijt konden."
Die nieuwbouw is zoveel mogelijk opgetrokken uit hout en wordt gekenmerkt door de begrippen 'duurzaam en circulair'. "Zo hebben we bijvoorbeeld balken uit de Bataafse Kamp gebruikt en is het gebouw zo opgebouwd, dat het - mocht het ooit nodig zijn - ook zo weer uit elkaar gehaald kan worden."
Artikel gaat verder onder de foto
Erfenis
Van den Beukel gaat op 1 september parttime aan de slag bij het RIBO als directeur. Erik Kloek treedt dan, eveneens parttime, in dienst als coördinator trainingen en opleidingen. Is bij hen de erfenis van Martin Bellers straks in goede handen? "Jazeker, we blijven focussen op de drie pijlers (zie infoblok) waar het RIBO op gestoeld is en voorlopig zal vooral de nieuwbouw nog veel tijd in beslag nemen."
Wat doet het RIBO?
Het RIBO (Stichting voor Scholing, Restauratie en Innovatie in de bouw in Overijssel) heeft grofweg drie taken. Ten eerste de scholing van leerlingen van het ROC van Twente op het gebied van restauratie van hout, ten tweede de verwerking, de opslag en de verkoop van hout afkomstig van renovatie- en sloopprojecten en ten derde het trainen van mensen die al werkzaam zijn in de bouw. Dat gebeurt hier of op locaties elders in het land. Naast parttimers Van den Beukel en Kloek heeft het RIBO nog twee mensen op de loonlijst staan.
Ontvlechten
Die nieuwbouw is in de afrondende fase. De ROC van Twente-leerlingen die hier het vak van restaurateur leren, kunnen er straks terecht in een nieuwe omgeving, opgetrokken uit oude materialen. Van den Beukel loopt nu al af en toe mee met Bellers, zodat ze straks niet op nul hoeft te beginnen. "De eerste maand is Martin er nog. Dat is prettig, want dan kunnen we zijn takenpakket al doende ontvlechten. Op zaterdag 23 september, in Martins laatste week, gaan we officieel open." En wat gaat Martin Bellers straks doen met z'n vrije tijd? Hij lacht: "Oh, maak je daarover geen zorgen. Ik heb een camper en een hond. Ik heb genoeg om handen straks!"
'Hergebruik steeds belangrijker'
Als de nieuwbouw is afgerond en de ontvlechting voltooid, zullen de twee nieuwe krachten hun blik op de toekomst gaan richten: "De maatschappij vraagt om een circulaire benadering van bouwen, renoveren en restaureren. Hergebruik wordt belangrijker. Daar gaan instellingen als het RIBO een grote rol in spelen. Nieuwe materialen worden schaarser en duurder, dus hergebruik van bijvoorbeeld hout wordt ook financieel gezien steeds interessanter."
Haar gezin maakt de laatste tijd al de nodige grapjes over haar nieuwe baan: "Als ik straks wat later thuis ben van werk, dan komt dat doordat ik 'in de werkplaats ben blijven hangen en stiekem wat zwaluwstaartverbindinkjes aan het maken ben'. Ze hebben wel in de gaten dat ik sta te popelen om na al die jaren van theorie weer meer met de praktijk bezig te zijn, haha!"
Hieronder een reportage die 1Twente een half jaar geleden opnam bij RIBO:
