Scheiden, werkloos raken of mantelzorger worden; het zijn allemaal ingrijpende gebeurtenissen van het leven. Het Leeflab is er om problemen te voorkomen die mensen vaak krijgen bij deze levenservaringen. En Almelo heeft de primeur. “Een hele grote wens die in vervulling gaat”, zegt initiatiefnemer Bram Buiting van stichting Erwelzijn.
Na een ingrijpende levensgebeurtenis is vaak te voorspellen welke problemen daarop volgen. Net als wanneer je een reeks dominostenen ziet omvallen. Op deze theorie is het Leeflab gebaseerd. “Rondom deze ingrijpende levensgebeurtenissen moet je er zijn om problemen te voorkomen”, zegt Buiting.
Het Leeflab bestaat uit een team van mensen dat kennis overdraagt en manieren ontwikkelt om preventief te werken. Dat gaat in samenwerking met lokale hulpverlening, zorg en de buurtbewoners. Het is een initiatief van stichting Erwelzijn uit Deventer. “We gaan met twee mensen naar Almelo om kennis over te geven”, aldus Buiting. Het gaat om een proef van drie jaar.
De stichting houdt de Atlas Life Events erbij om de ‘dominostenen’ van levensgebeurtenissen in kaart te brengen. Wie gaat scheiden loopt risico schulden te krijgen en wie schulden heeft, loopt risico gezondheidsproblemen te krijgen. Door de Atlas kunnen organisaties beter nieuw beleid en preventieve maatregelen ontwikkelen.
Bij het kiezen van pilotgemeente kwam naar voren dat de ambities van Almelo passen bij Leeflab. “Mensen willen de schouders eronder zetten. Het is een hele mooie proeftuin.” De pilot wordt opgezet in de wijk de Riet. “Het is een wijk die een stap richting preventief werken nodig heeft”, vertelt Buiting.
Omdat het Leeflab op preventie zit, moet het op de lange termijn z’n vruchten afwerpen. “Uiteindelijk moet het gevolg zijn dat er minder behoefte is voor zorgverlening op termijn. Voor gemeenten is het interessant om wijken leefbaarder te maken.”
Een concreet voorbeeld uit de praktijk is die van de mantelzorger volgens Buiting: “Een mantelzorger krijgt tijdens het proces steeds minder tijd voor zichzelf, voor sporten en voor vrienden. Die situatie ontwikkelt zich verder en wanneer de zieke overlijdt, kan de mantelzorger daardoor helemaal instorten. Waarom vertellen we niet van tevoren dat dit kan gebeuren? Bewustwording is heel belangrijk.”
“Als mensen in de wijk meer veerkracht ervaren en sterker in hun schoenen staan”, zegt Buiting. Hogeschool Saxion kijkt het gehele proces mee en beoordeelt het effect dat Leeflab heeft. “We streven ernaar dat er minder problemen ontstaan in de wijk.” Een kers op de taart zou zijn wanneer het aantal zorgindicaties omlaag gaat in Almelo. Dat is weer financieel interessant voor gemeenten.
In september begint het voorbereidende werk. “Dan gaan we kennis maken met hulporganisaties en met de buurt. In januari kunnen we dan hopelijk een lekkere start maken.”