Twentse actiegroepen vragen om duidelijkheid bij provincie: 'Wanneer staan windturbines in een cluster?'

In een brief aan het college van Gedeputeerde Staten vraagt het collectief - waarin 28 Twentse actiegroepen hun krachten bundelen - duidelijkheid over de 'koerswijziging' in het windbeleid. De provincie gaat de regie nemen bij een aantal grote clusters van windturbines, terwijl het uitgangspunt in de Regionale Energiestrategie was dat elke gemeente een bijdrage levert aan haar eigen opgave. 'Welke gemeenten gaat u een brief sturen met daarin opgenomen een aanpassing van de opgaven van de betreffende gemeente?'

Wat maakt een cluster een cluster?

De gedachte in het coalitieakkoord is dat er op vier plekken in Overijssel een groot windcluster ontstaat, met 15 tot 30 turbines. Het gaat om de gebieden Ommen-Hardenberg, Zwolle-Staphorst-Dalfsen-Zwartewaterland, de A1 en de A35. Buiten deze gebieden om is er alleen ruimte voor bestaande initiatieven en nieuwe initiatieven met minimaal vier geclusterde windturbines.

Maar wanneer is er sprake van een cluster? Het Twents Collectief Tegenwind vraagt om objectieve kenmerken. 'Welke maximale afstand tussen de windturbines is de norm om nog van een cluster te kunnen spreken? Welk maximaal aaneengesloten gebiedsbeslag in km² is de norm om nog van een cluster te mogen spreken?'

Lees verder onder de afbeelding

Dergelijke beleidsregels luisteren nogal nauw. Aan de hand van een voorbeeld in de gemeente Enschede kan dat geschetst worden. De gemeenteraad heeft aangegeven dat er (onder voorwaarden) ruimte kan zijn voor drie windturbines langs de N18 bij Usselo. In schetsen staan twee windturbines bij elkaar gepositioneerd, een derde staat op zo'n 1,4 kilometer afstand. Is dat nog een cluster te noemen?

Uitgerekend het geschetste gebied bij Usselo maakt deel uit van de grote clustergebieden van de provincie Overijssel, waardoor een vierde windturbine geen vereiste zou hoeven zijn. Wel kan de vraag rijzen of een plan voor enkele 'losse' turbines op deze plek enig onderdeel is van een 'groter cluster', aangezien het dichtstbijzijnde windinitiatief, in Buurse, op zeker 3,5 kilometer afstand ligt.

Gesprekken over windturbines Buurse

Het Twents Collectief Tegenwind vraagt onder meer naar welke 'bestaande initiatieven' bij de provincie bekend zijn. Een daarvan is in ieder geval het initiatief van Energiecoöperatie Haaksbergen en Pure Energie, voor de plaatsing van vier of vijf turbines in Buurse, op steenworp afstand van de gemeentegrens van Enschede.

Lees verder onder de afbeelding

Bij de provincie is een principeverzoek ingediend voor dit project, dat de naam Windpark Oude Buurserdijk draagt. In hun laatste nieuwsbrief melden de initiatiefnemers dat de provincie Overijssel en de gemeente Haaksbergen nu met elkaar in gesprek zijn over wie van beide organisaties de plan- en vergunningprocedure gaat begeleiden.

Lokaal eigendom: wat is dat?

Een van de eisen van de provincie bij nieuwe windprojecten is dat er sprake moet zijn minimaal 50 procent lokaal eigendom. Maar wat is dan precies lokaal eigendom, wil het Twents collectief van actiegroepen weten. Betekent dit dat minimaal de helft van de aandelen van de BV die de turbines exploiteert in handen moet zijn van inwoners? Mogen ook niet-inwoners lid van een lokale energiecoöperatie? Is 50 procent eigendom gebaseerd op leningen (obligaties) of op het eigen vermogen van de BV?

Los van de bovenstaande vragen zegt het 'Tegenwindcollectief' verbaasd te zijn dat er in het coalitieakkoord niets staat over de eventuele gevolgen van nieuwe landelijke regelgeving. Op dit moment wordt landelijk bekeken aan welke afstandsnormen windturbines moeten voldoen. Voorheen werd rekening gehouden met de stelregel 400 meter afstand tot woningen. Het aanscherpen van die afstandsnormen kan gevolgen hebben voor de haalbaarheid van windinitiatieven.