Natuurherstel Punthuizen bij Beuningen begonnen

Nog niet alle gronden zijn verkocht aan de provincie. Er worden gesprekken gevoerd met een aantal boeren. "Het kan zijn dat ze de grond, die pal tegen het natuurgebied aanligt, ruilen voor andere stukken grond," legt Henk-Jan van der Veen van Staatsbosbeheer uit. "Maar het kan ook zijn dat de boer extensiever wil gaan werken en dan kan de grond vernat worden."

De meeste boeren willen helemaal geen natte grond, omdat het in de lente langer duurt voordat de grond bereden en bewerkt kan worden. "Maar op deze manier wordt water vastgehouden in het gebied en dat kan in tijden van droogte weer goed uitkomen. Er zijn extensieve boeren die dat wel zien zitten."

In totaal wordt 150 hectare agrarische grond omgezet naar bestemming 'natuur'. "Een deel daarvan gaan we ook echt inrichten als natuur. Een deel blijft agrarisch eigendom en gebruikt als kruidenrijk grasland, maar wel met een bemestingsverbod als buffer tussen agrarische grond en natuur. Zo voorkomen we dat landbouwwater dat rijk is aan meststoffen in de natuur terecht komt. Voor boeren blijft gezamenlijk natuurbeheer mogelijk."

Dinkel

Het natuurlandschap is gevormd door rivier De Dinkel. "Als je goed kijkt, zie je hoogteverschillen in het landschap", vertelt Van der Veen enthousiast. "Dat zijn slenken waar vroeger de Dinkel doorheen ging. En daardoor vind je hier droge heide, natte heide en blauwgrasland. Er staan totaal verschillende planten en die afwisseling in hoogteverschil maakt het hier zo bijzonder. Daar profiteert de flora en fauna enorm van."

In het drogere deel staat de struikheide in bloei. Wanneer je langzaam twee meter afzakt richting het vochtige deel, zie je de donkerblauwe klokjesgentiaan en de zachtroze dopheide. Vlak voordat het water in de slenk staat, vind je het knaloranje beenbreek. Die plant heet zo omdat koeien hun poten braken als ze in deze sompige grond liepen. De vleesetende plant zonnedauw kleurt het pikzwarte natte zand knalrood. Alleen als je heel dichtbij kijkt, zie je de vochtbolletjes waarmee deze plant insecten 'vangt'.

Kwelwater

"O! Zie je die blauwe libel? Die is groot!" De keizerlibel laat zich niet storen door ons. Dan zien we nog twee rode libellen die in een paringswiel boven het water vliegen. "Dit gebied is vooral bijzonder omdat er kwelwater naar boven komt. Kwelwater kun je herkennen aan een vliesje dat over het water heen ligt. Henk-Jan prikt in het water, het olieachtige vliesje valt uiteen. "Olie gaat weer dicht als je erin prikt. Kwel niet." Kwel levert mineralen uit de grond en dat geeft een bijzondere plantengroei, waardoor bijzondere insecten en vogels hier kunnen leven.

Natuurpuzzel

Punthuizen, Stroothuizen en Beuninger Achterveld zijn drie natuurpuzzels die aan elkaar verbonden worden. In de jaren zestig is het gebied door ruilverkaveling los gebroken. Door de gronden af te graven en te vernatten, wordt het weer een groot stuk natuur.

Op de plek waar een slenk hersteld wordt, is nu alleen maar zand te zien. "Hier wordt de rijke landbouwgrond afgegraven en dan zie je de grondsoorten waar veel bijzondere planten op kunnen groeien, bovenkomen." Meestal zitten er in de bodem nog zaden die opnieuw kunnen gaan kiemen. "We gaan niet inzaaien. Maar we zagen in de sloot, die we nu gedempt hebben, al soorten staan die hier echt thuis horen." De boswachter bukt bij een pluk planten die uit de sloot gered zijn. "Ruw walstroo en holpijp komen ook voor op plekken waar kwel boven komt. Ik zou het heel gaaf vinden als we hier ooit de parnassia zouden vinden. Reken er maar op, volgend jaar ziet deze kale vlakte er heel anders uit. "