Pieter Omtzigt presenteerde dinsdagmiddag een lijst met 44 kandidaat-Kamerleden voor zijn partij, Nieuw Sociaal Contract (NSC). Een paar opvallende zaken, na een snelle ronde langs die potentiële zetels: twee handenvol oud-CDA’ers, een flinke handvol juristen, wat data-specialisten en een vijftal Tukkers. Vier op een verkiesbare plek, één als lijstduwer.
Behalve die Tukkers zijn er sowieso relatief veel nieuwkomers en oudgedienden uit ‘de regio’ door Omtzigt’s ballotage gekomen. Eddy van Hijum (plek 6), lang gedeputeerde voor het CDA in Overijssel, is een van hen. Van Hijum schreef ook het concept-verkiezingsprogramma voor NSC, waarover de kandidaat-Kamerleden nu nog mogen meepraten.
Naast Omtzigt zelf hebben in elk geval nog vier NSC’ers nauwe banden met Twente. Drie van hen staan, als we de peilingen mogen geloven, op een verkiesbare plaats.
Isa Kahraman (16) vluchtte uit een dorpje in zuidoost-Turkije, tegen de grens van Syrië, met zijn ouders naar Nederland. Hij was onder meer CDA-fractievoorzitter in Rijssen-Holten en woont in Rijssen.
Voormalig kabinetschef van koninklijke hoogheden Willem-Alexander en Máxima, Olger van Dijk (19), studeerde aan Universiteit Twente.
Ilse Saris (23) was CDA-wethouder in Winterswijk en daarna bijna vier jaar lang directeur-bestuurder van de Almelose welzijns- en zorgorganisatie Avedan. Behalve in de derde stad van Twente is die club ook actief in Wierden, Rijssen-Holten, Hellendoorn en Twenterand.
Geoloog-politicus Marinus den Hartogh (Universiteit Twente, Hengelo) is lijstduwer.
In de lijst van Nieuw Sociaal Contract vallen nog een paar andere dingen op. Omtzigt heeft een paar die-hard data- en AI-specialisten opgenomen. Dat lijkt een bewuste keus: algoritmen speelden een belangrijke rol in het Toeslagenschandaal.
Behalve die Tukkers, staan er relatief veel mensen ‘uit de regio’ op de lijst - van Groningen tot Zeeland. En relatief weinig ‘randstedelingen’. Ofschoon de grens tussen beide natuurlijk niet zo scherp te trekken is. Met de winst - bij de Statenverkiezingen en in de peilingen - van de BBB lijken de verkiezingen in november meer dan ooit te gaan draaien om de verschillen tussen stad en platteland.
De top van Omtzigt’s lijst is samengesteld met het oog op goed bestuur, zo stelde hij bij de presentatie op dinsdag. Een partijprogramma mag er dan nog niet zijn, veel onduidelijkheid over wat Nieuw Sociaal Contract precies wil, kan er niet zijn. Dat partijprogramma zal vooral gaan over de vraag hoe die renovatie van bestuur en rechtsstaat vorm moet gaan krijgen, wat NSC betreft. Ofschoon Omtzigt ook daarvoor al piketpaaltjes sloeg.
De verdeling man-vrouw is rete-strak: bijna fifty-fifty als het om de hele lijst gaat, helemaal gelijk in de top-6, de top-10 en de top-20. Iets vergelijkbaars gaat op voor de verdeling van ervaring en achtergronden. Bestuur, data-kennis en fiscale kennis zijn al genoemd, maar de lijst telt ook een flink cluster kandidaten uit de zorg- en welzijnshoek en ervaringsdeskundigen.
Folkert Idsinga stapte een paar weken geleden plotseling op als Tweede-Kamerlid voor de VVD en staat nu op Omtzigt's lijst. Zijn zetel werd ingenomen door Yvonne Bijenhof uit Almelo. Je zou haast gaan denken dat Omtzigt op alle mogelijke manieren probeert meer Twentenaren in Den Haag te krijgen.
Opvallende namen op de kandidatenlijst van NSC zijn verder onder meer die van oud-CDA-Kamerlid Nicolien van Vroonhoven-Kok (op 2), de nummer vijf oud-belastingambtenaar en klokkenluider Sandra Palmen-Schlangen (van de ‘memo-Palmen’ uit het Toeslagenschandaal), microbioloog Rosanna Hertzberger (17), en toeslagenouder Faith Bruyning (18).
Omtzigt stelde een top 10 èn top 20 samen die evenveel mannen als vrouwen telt. Ook opvallend, maar verder van weinig betekenis: de kandidaten hebben zich eensgezind in het blauw gestoken voor een profielfoto.
Nieuw Sociaal Contract doet in het hele land mee aan de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november.