Thuis of in de kluis? Op Twickel Hengelo gaat mobieltje al in de ban vóór landelijk verbod ingaat
Wanneer Gijs Palsrok, docent Engels op het Twickel College in Hengelo, door de school loopt, ziet hij ze overal. Leerlingen uit met name de onderbouw die in groepjes bij elkaar zitten. Ze praten wel met elkaar, maar niet echt. Want de blik is ook gericht op het mobieltje. Na de herfstvakantie verandert dat. Twickel Hengelo wordt dan een mobielvrije school.
Niet over één nacht ijs
Onderzoeken voorspellen dat op het Twickel de schoolprestaties zullen verbeteren, maar ook online pestgedrag zal afnemen. Via een brief zijn ouders op de hoogte gesteld van het besluit van de school, die daarbij niet over één nacht ijs is gegaan. De schoolleiding is al sinds vorig schooljaar in gesprek met collega's voor de klas, ouders, verzorgers en leerlingen. Daar kwam uit dat er voldoende draagvlak is om nu al een mobielvrije school te worden.
Landelijke richtlijn
De Hengelose school gaat met een totaalverbod een stuk verder dan de landelijke richtlijn die op 1 januari 2024 wordt ingevoerd in het voortgezet onderwijs. Mobiele telefoons en ook tablets of smartwatches mogen dan niet meer in de klas. Demissionair minister Robbert Dijkgraaf (OCW) heeft die afspraak gemaakt met onder meer de VO-raad, Pro-raad, onderwijsvakbonden en het LAKS.
Ook de overheid vindt dat mobiele telefoons afleiden en ervoor zorgen dat leerlingen slechter presteren. Alleen als de mobieltjes noodzakelijk zijn voor de inhoud van de les mogen ze worden gebruikt, bijvoorbeeld in een les over digitale vaardigheden. Ook als een leerling een device nodig heeft vanwege een beperking of om medische redenen, dan blijft het toegestaan. Uit onderzoek van de NOS, eerder dit jaar, bleek dat de helft van het aantal middelbare scholen niet zit te wachten op een landelijke verbod.
Verslaafd
Waarom bestaan we als school? En welke rol heeft de mobiel bij het bereiken van onze doelen? Vragen die Palsrok heel belangrijk vindt. "Die invloed is meer negatief dan positief en dus moet de telefoon weg”, aldus Palsrok.
Draagvlak is mooi, maar zo'n besluit doorvoeren is een tweede. Vanzelf zal het niet gaan, tieners zijn vergroeid met hun mobieltje. "Kinderen zijn verslaafd aan social media", aldus Palsrok. Binnen de schoolmuren zal dat afkicken cold turkey moeten gebeuren, van de ene op de andere dag. Na de herfstvakantie is het motto als het gaat om mobiele telefoons: 'Thuis of in de kluis'.
Melden
Wie toch betrapt wordt met een mobiele telefoon, wordt daar op aangesproken door onderwijspersoneel, verzekert Palsrok. De leerling moet het mobieltje inleveren. Wie daardoor te laat komt in de klas moet zich de volgende dag eerder op school melden. Het mobieltje kan 's middags om half vijf weer opgehaald worden bij de receptie. Bij drie overtredingen volgt een gesprek met de mentor en ouders worden geïnformeerd.
"Als een leerling vijf keer in de fout gaat, overwegen we het mobieltje op te laten halen door de ouders", zegt Palsrok. Het idee is nog niet definitief, maar het is volgens de school een goede manier om de ouders bij het gedrag van hun kinderen te betrekken. De aanpak wordt vanaf de start wekelijks geëvalueerd.
Eerdere maatregelen
Net als veel andere scholen heeft ook het Twickel in Hengelo geëxperimenteerd met maatregelen om het gebruik van de mobiele telefoon binnen de schoolmuren in te dammen. Zo was er de telefoontas, een doek met dertig vakjes waar leerlingen aan het begin van de les hun telefoon konden stoppen, maar dat werkte toch niet goed. Leerlingen meldden dan dat ze hun telefoon waren vergeten of in hun kluisje hadden liggen maar namen de mobiel alsnog mee de klas in. "En die telefoons, ook al zaten ze in de in de telefoontas, waren toch nog de hele tijd in zicht", zegt Palsrok.
Minder pestgedrag
Het verbod moet onder meer leiden tot minder pestgedrag binnen de schoolmuren. "Ik verwacht dat er zeventig procent minder geappt wordt tussen leerlingen", zegt Palsrok. Onderling kunnen leerlingen dan ook veel minder rottigheid naar elkaar sturen. "We hopen dat het online pesten afneemt." De school wijst naar Spaans onderzoek. In het voortgezet onderwijs in Spanje is het aantal pestincidenten sinds de invoering van een smartphoneverbod gedaald met tien à twintig procent, afhankelijk van de leeftijdsgroep. Maar het zal ook helpen bij de onderlinge communicatie tussen met name de jongere leerlingen.
'Verdrietig'
"Oudere leerlingen gaan makkelijker met elkaar in gesprek", legt Palsrok uit. "Ik zie veel leerlingen uit klassen 1, 2 en 3 bij elkaar zitten. Ze praten wel met elkaar, maar kijken ook altijd op hun telefoon. Dat vind ik heel verdrietig." Palsrok moet lachen als hem het beeld wordt voorgehouden van leerlingen die zonder die mobiel over enkele weken geanimeerd met elkaar in gesprek zijn in de schoolkantine. "We gaan ze ook helpen door te investeren in meer spelletjes, zoals een tafeltennistafel en een tafelvoetbal."
Welke invloed heeft de mobiel op tieners?
Het Twickel College in Hengelo staat op meer manieren stil bij de invloed die het gebruik van mobiele telefoons heeft op kinderen. In de aanloop naar het algehele verbod gaan mentoren in gesprek met leerlingen. Afgelopen week was er een drukbezochte avond, waarbij ouders voorlichting kregen over de invloed die apps als TikTok en Snapchat en toepassingen zoals Artificial Intellgence (AI) hebben op hun kinderen. "Tieners overschatten zichzelf", legde presentator Freek Zwanenberg van Bureau Jeugd & Media uit aan de ouders. "Sommige delen van het brein zijn pas veel later volgroeid. Invoelingsvermogen ontwikkelen ze pas door de jaren heen." Over een fenomeen als Gossip Girlaccount zegt hij: "Tieners zijn heel goedgelovig. Kritisch naar iets kunnen kijken, bouw je in jaren op met kennis over de wereld. Ze kunnen moeilijk inschatten wat de gevolgen voor een ander zijn van wat zij op social media zetten." Hoe help je als ouder jouw kinderen daarbij? "Ga met ze in gesprek, je hebt geen idee wat ze zien", adviseerde Zwanenberg zijn publiek deze week. "Als het op een scherm staat, is het niet waar", opperde een ouder in de zaal.
Invloed op leerprestaties
Het mobielverbod dat Twickel Hengelo na de herfstvakantie invoert, moet niet alleen online pestgedrag verminderen, het heeft ook een positieve invloed op de leerprestaties van kinderen. Daarbij wijst de school opnieuw naar Spaans, maar ook Engels onderzoek. "In Engeland en Spanje is onderzoek gedaan naar het effect van een verbod op smartphones in de klas en in de school. Dit onderzoek toont aan dat een verbod een positief effect heeft op de leerprestaties. Na invoering van het smartphoneverbod zijn de leerprestaties omhoog gegaan. Leerlingen hebben dus geprofiteerd van het smartphoneverbod in de lessen", schrijft de school in de brief aan ouders waarin het smartphoneverbod wordt aangekondigd.
Betere sfeer
Daarbij blijkt ook dat leerlingen die moeite hebben met leren juist profiteren van een smartphoneverbod, omdat ze zich beter kunnen concentreren op de lessen. Palsrok benadrukt dat de maatregel hopelijk de algemene sfeer zal verbeteren. "Het is al gezellig op school, maar het online leven mag best even op pauze. Door een mobielvrije school te worden, hopen we ook meer in het hier en nu te staan. Dat is ons ook veel waard."
Handhaving
Allemaal goede redenen om een mobielverbod door te voeren, maar tieners houden zich natuurlijk niet vanzelf aan die regel. "Lik-op-stukbeleid is heel belangrijk in de eerste week", zegt Palsrok. Docenten zullen leerlingen consequent aanspreken op het bezit van een mobiele telefoon en ze terugsturen naar hun kluis. "En docenten moeten elkaar onderling er op ook op aanspreken, als ze leerlingen niet wijzen op het verbod." En natuurlijk ook het goede voorbeeld geven. "Door zelf niet op de telefoon te gaan zitten kijken", lacht Palsrok. Maar hij weet dat het makkelijker gezegd is dan gedaan. Ook docenten zijn verknocht aan hun mobiele telefoon.
Artikel gaat verder onder de foto
Uitlegvideo's
Palsrok heeft een eigen platform, waar leerlingen met behulp van uitlegvideo's en oefeningen aan hun Engels kunnen werken. Hij is een groot voorstander van het gebruik van internet in de klas als hulp bij het geven van onderwijs, is er ook altijd mee bezig. Bijvoorbeeld tijdens lessen waar leerlingen de laptop mogen gebruiken ter ondersteuning van hun boeken moet dat ook prima kunnen, denkt hij. Maar gaan leerlingen dan niet op hun laptop verder waar ze op hun mobiel gebleven zijn? Al die apps kun je ook op een laptop zetten. Met de desktopversie van WhatsApp kun je bijvoorbeeld werken, zelfs als je mobiel thuis ligt.
Leerkracht bepaalt
Palsrok denkt dat het mee zal vallen. De leerkracht bepaalt wanneer die laptop uit de tas gaat in de les. En leerlingen mogen hun laptop niet in de pauzes pakken. "En is het nou zo cool om op je laptop met een andere leerling te gaan appen", vraagt de docent zich af.
De docent Engels heeft er het volste vertrouwen in dat het gaat lukken. "We zijn ook op bezoek geweest bij een locatie van het Bonhoeffer College in Enschede waar het verbod al is ingevoerd. Daar is streng gehandhaafd." Als in Hengelo dat voorbeeld wordt gevolgd, komt het wel goed. "En we kunnen altijd opnieuw hulp vragen bij scholen die er al ervaring mee hebben."
Gerelateerd
