Raadslid de gang op gestuurd, maar hij krijgt zijn zin: stemming over parkeerbeleid Enschede uitgesteld

Aanvankelijk was het de bedoeling dat de gemeenteraad maandagavond een besluit zou nemen over het gemeentelijke parkeerbeleid. Dat omvat een aantal ingrijpende wijzigingen. Het gebied waarbinnen het regime van betaald parkeren geldt wordt vergroot en in parkeerzone 1 (stadserf en directe omgeving, plus de buurt Tattersall) moet straks elke dag tot 23.00 uur betaald worden. Het betaalsysteem wordt gedigitaliseerd om controles met scanauto's mogelijk tee maken. En een tweede parkeervergunning op hetzelfde adres wordt dubbel zo duur.

Kostendekkend tarief

De proef met het gratis parkeeruurtje in de gemeentelijke garages lijkt na een jaar te stoppen. Maar wel wordt er een voordelig avondtarief ingevoerd. Het college stelt voor om de tarieven in de eigen parkeergarages tussen 19.00 en 7.00 uur te wijzigen naar 1 euro per uur, met een maximum van 5 euro. Dit moet bezoekers die 's avonds met de auto naar de binnenstad komen verleiden om langer te blijven.

Het nadeel van dergelijke kortingen is dat de tarieven voor parkeren aan straat nóg hoger worden. Die liggen straks 50 cent boven de garagetarieven (nu 3,20 euro per uur), oplopend tot een verschil van een euro. Als reden noemt het college de Wet Markt en Overheid, die bepaalt dat een overheid bij economische activiteiten geen oneerlijke concurrentie mag voeren met het bedrijfsleven.

In parkeertaal betekent dit dat de gemeente Enschede de Van Heekgarage niet mag gebruiken om tegen spotprijzen bezoekers uit de nabijgelegen garage van Q-Park weg te trekken. De tarieven in gemeentelijke parkeergarages moeten dus kostendekkend zijn, zoals dat heet. Maar wat heeft dit met de tarieven voor parkeren aan straat te maken?

Concurrent van jezelf

Dat zit zo: doordat de gemeente aanstuurt op een voordelig avondtarief, ontstaat er een gat in de parkeerbegroting. Een binnenstadbezoeker die zaterdagavond een hapje gaat eten en tot in de vroege uurtjes uitgaat wordt nu bij terugkomst in de Van Heekgarage geconfronteerd met een rekening van 16,50 euro. Volgend jaar is dat 5 euro. Doe het verschil voor het gemak keer 100 auto's per weekend en je ziet de gemiste inkomsten na een jaar oplopen.

Om het goedkopere tarief te compenseren, moet de gemeente er dus voor zorgen dat er veel meer automobilisten in de Van Heekgarage parkeren. De 100 goedkopere parkeertickets in het bovenstaande rekenvoorbeeld worden bijvoorbeeld gecompenseerd als er 230 extra 'uitgaansparkeerders' naar de garage verleid worden.

Om dat te bewerkstelligen is het doel dat er zo min mogelijk binnenstadbezoekers hun auto (gratis) aan straat parkeren. De gemeente is zo in feite een concurrent van zichzelf. Vandaar dat parkeerzones op sommige plekken worden uitgebreid en er rondom de binnenstad straks elke dag tot 23.00 uur een tarief van (naar verwachting) bijna 4 euro per uur geldt. Een bezoeker van de Vue-bioscoop zal de garage dus verkiezen boven een parkeerplaats langs de Edo Bergsmalaan.

Avondtarief naar 3 euro?

Terug naar de raadsvergadering van afgelopen maandag. Het college stelt daarin voor om de parkeervisie ongewijzigd vast te stellen. Achter de totstandkoming van de tarieven zitten computermodellen die de gevolgen voor bezoekerscijfers in de parkeergarages (en de inkomsten) berekenen. Die stukken zijn, vanwege de concurrentiepositie van de gemeente, geheim en alleen door gemeenteraadsleden in te zien als zij er niet openlijk over praten.

Lees verder onder de afbeelding

Toen VVD-raadslid Jan de Lange maandagavond in een amendement voorstelde om het maximale avond- en nachttarief in de garages nog verder te verlagen, naar 3 euro, werd er een gat geslagen in de berekeningen van de modellen. Om dezelfde 100 parkeertickets in het eerdere voorbeeld te compenseren zijn nu namelijk 270 extra langparkeerders nodig. In zijn eerste reactie vertelde wethouder Marc Teutelink echter dat zijn ambtenaren hebben berekend dat het prima in de modellen past.

SP weigert te stemmen

Bij oppositiepartijen GroenLinks, D66, SP en Volt sloeg dit in het verkeerde keelgat. Want óf de doorberekening van het VVD-voorstel kan niet (onder geheimhouding) worden voorgelegd óf de coalitiepartijen beschikken kennelijk over meer informatie dan de oppositie. Waar andere kritische raadsleden een tegenstem in het vooruitzicht stelden, ging Piet van Ek (SP) een stap verder. "Ik vind dat ik mijn werk op dit moment niet kan doen", concludeerde hij. "Ik kan als raadslid u niet controleren op basis van uw modellen, die ik niet kan inzien."

Een raadslid mag zich (met uitzondering van persoonlijk belang) niet onthouden van stemmen, dus moest Van Ek de raadzaal tijdelijk verlaten. In zijn kielzog volgde SP-collega Karel van der Leij.

Tot een stemming zou het na een rumoerig beraad tussen leden van de coalitie en het college niet meer komen. Het voorstel is ingetrokken. "We willen transparant zijn", aldus wethouder Marc Teutelink. "Het lukt ons niet om de berekening vanavond te maken." Hetgeen de vraag doet rijzen: was die berekening er überhaupt?

De parkeervisie komt in de raadsvergaderingen van 6 en 7 november opnieuw ter sprake. Voor die datum krijgen raadsleden de mogelijkheid om onder geheimhouding een doorberekening van het VVD-voorstel (avond/nachttarief van maximaal 3 euro) in te zien.