Verdachte van verkrachting in Enschede maakt loodzware zitting nog moeilijker voor slachtoffer

De 21-jarige verdachte uit Sierra Leone zit al maanden vast in de gevangenis in Vught. Hij wordt ervan verdacht dat hij op klaarlichte dag een jonge vrouw heeft verkracht in het centrum van Enschede. Al die tijd, ook tijdens eerdere voorbereidende rechtszittingen, is hij bijgestaan door advocaat Janbart Kalk. Maar donderdagmiddag om half vijf wil hij dat ineens niet meer.

Verkrachting

Terug naar het strafbare feit. Op maandag 19 december gaat het in de ochtend helemaal mis voor het slachtoffer. De jonge vrouw loopt in de stad als de 21-jarige verdachte naar haar toe komt. "Can I ask you something?", vraagt hij. "Do you have a minute for me?"

Om vervolgens de vrouw aan haar armen mee te trekken en haar in haar gezicht te slaan. Het slachtoffer wordt naar de grond gewerkt en wordt door de man verkracht.

'Ik wil snel uit de gevangenis'

Ineens wil hij een nieuwe advocaat, bleek vandaag tijdens de inhoudelijke behandeling. Vladimir Lisi moet dat worden, al heeft de verdachte geen idee wie dat is. "Ik wil een andere advocaat omdat ik snel uit de gevangenis wil. Ik heb nog genoeg te doen", is de opvallende verklaring van de verdachte.

Lisi stuurt donderdagavond een mailtje naar de huidige advocaat Janbart Kalk met de mededeling dat hij de zaak overneemt. Dat mailtje wordt pas vanochtend gelezen als Kalk al in de rechtbank is om de verdachte bij te staan. Kalk moest meedelen dat hij niet langer de advocaat is en dat de zaak dus niet door kan gaan. "Ik ben vanochtend ook verrast door deze wending. Maar we kunnen niet door, want hij wil mij niet meer."

Boze rechter

De rechter is furieus. "Ik vind dit echt niet kunnen ten aanzien van het slachtoffer, haar ouders en de deskundigen die hiernaartoe zijn gekomen", zegt de rechter tegen de verdachte. "Wij gaan in overleg en komen zo terug met een beslissing."

Het gevolg is dat de zaak in totaal drie keer geschorst wordt en twee uur na aanvang is er nog steeds niets behandeld. De verdachte zegt halverwege ineens toch met advocaat Janbart Kalk door te willen, maar enkele minuten later verandert hij weer van mening. "U hebt geen idee hoe uw nieuwe advocaat heet. Waarom wilt u eigenlijk een nieuwe advocaat?", vraagt de rechter hem. "Ik wil een goede advocaat", is het antwoord.

Gedwongen aanwijzen

Voor de rechters zijn er dan nog twee opties: de zaak tijdelijk beëindigen of een advocaat gedwongen aanwijzen. "Als u mij aanwijst, kan ik de verdachte onmogelijk bijstaan", zegt advocaat Kalk. "Er is een vertrouwensbreuk, omdat hij niet wil dat ik zijn advocaat ben."

Een andere advocaat aanwijzen is ook geen optie, vindt de rechter. "We zijn als rechtbank voor het blok gezet. Dan moet die advocaat zich volledig inlezen en zal hij of zij ook verzoeken om de zaak aan te houden. Dus wij besluiten nu om te stoppen voor vandaag. Dat is heel vervelend, op zijn zachtst gezegd."

'U kunt de zaak niet afsluiten nu'

Vooral voor het slachtoffer. "Het zal de verdachte niet veel uitmaken, maar voor haar wel", zegt de rechter. "U had zich voorbereid op het spreekrecht met de nodige spanning die daarbij komt kijken. En u kunt de zaak voor uzelf ook niet afsluiten nu."

Het gevolg is dat de rechtszaak opnieuw ingepland moet worden, met de nieuwe advocaat. Naar verwachting zal dat pas begin 2024 zijn. Tot die tijd blijft Israel M. gewoon vastzitten. "We gaan als rechtbank zeker nog stappen ondernemen in de richting van de nieuwe advocaat", sluit de rechter af.