Twentse politici op weg naar het Binnenhof: Jeanet Nijhof (PVV)

Nijhof (1962) staat 23ste op de kandidatenlijst van Partij voor de Vrijheid. Daarmee bungelt de Hengelose op het randje van serieuze kanshebbers voor een Kamerzetel. De partij van Wilders scoort in de gewogen peilingen tussen de 16 en 20 stoeltjes. Het zou dus zomaar kunnen, afhankelijk van de werkelijke uitslagen en de vraag of er dit keer toch regeringsdeelname inzit, straks.

Klassieke PVV-agenda

Zowel Nijhof als haar partij gaan met een klassieke PVV-agenda - Nederlanders weer op 1 - de verkiezingen in. De standpunten van de PVV zijn ten opzichte van vorige verkiezingen nauwelijks veranderd; er valt alleen, net als bij conservatief-liberale programma’s van andere partijen (JA21, FvD), een luider anti-woke-geluid te lezen.

Het programma van de PVV staat bol van termen als ‘links-liberaal ideologisch beleid’, ‘haat tegen helden uit de geschiedenis’ en ‘boerenhaat’ uit dezelfde hoek, ‘klimaatactivisme’ ‘hysterische reductie van CO2’ en ‘genderwaanzin’. In dat opzicht is er niet veel te merken van de mildere toon van partijleider Wilders in de huidige campagne. “Maar als je mee wilt regeren, moet je bereid zijn concessies te doen”, zegt Nijhof daarover. “En daar zijn we klaar voor.”

Dat klassieke gedachtengoed van de PVV vertaalt zich in alle punten uit het verkiezingsprogram - van buitenlands beleid, woningbouw en onderwijs tot klimaat en ‘law and order’. Met één verschil ten opzicht van de eerder genoemde nieuwkomers: de PVV heeft er de meest concrete ideeën bij, wellicht een gevolg van het feit dat de partij al jarenlang meedraait in de landelijke en regionale politiek.

‘Trotse PVV’er’

Nijhof zegt een ‘trotse PVV’er’ te zijn, die zich ‘blijft inzetten voor een kleinere overheid, minder regels en minder subsidie’. Waar die overheid wèl groter moet, is het aantal agenten (10.000 meer) en de zorg, waar de markt minder invloed moet krijgen. Snijden in subsidies - liever gezegd: helemaal afschaffen - raakt met name de kunst- en cultuursector en de publieke omroep. De PVV heeft, net als FvD, weinig op met de vaderlandse journalistiek.

De nummer-23 en geboren Enschedese op de lijst behoort overigens tot de langstzittende Statenleden in het land. Met twintig anderen, waaronder opvallend veel PVV’ers. Nijhof vertegenwoordigde haar partij en kiezers al ruim twaalf jaar in de provinciale burelen van de macht. Zes Statenleden zaten langer, verspreid over de Nederlandse provincies.

Nijhof ‘doet’ in Overijssel landbouw & natuur en ruimte & water. Anders gezegd: ze heeft de nodige platforms waarop ze haar inzet kwijt kan. Stikstofregels moeten wat de PVV betreft van tafel (die belemmeren woningbouw) en dat geldt ook voor de voorrang voor statushouders op woningen. Dorpen krijgen er ‘een straatje bij’, een term die ergens deze zomer vleugels kreeg en door tal van partijen is omarmd. Kernenergie is een betere oplossing. Vissers en boeren moeten de ruimte hebben, klimaatakkoorden worden naar de shredder verwezen en Nederland moet terug naar de gulden.

Opvallend: de PVV heeft een aardige paragraaf over dierenwelzijn - dierenbeulen moeten zwaar worden gestraft en er komt een nationale dierenambulance -, maar hoe de partij denkt over de huisvesting van vee, blijft onduidelijk. Ritueel slachten moet wel worden verboden; slachten mag pas na onomkeerbare verdoving.

Nijhof en haar partijgenoten lieten op provinciaal niveau het sociale gezicht van de PVV zien met een aantal voorstellen om geld voor verhoging van de vergoeding voor Statenleden of ‘linkse hobby’s’ te verdelen over voedselbanken. Begin dit jaar stelde Overijssel daarvoor een half miljoen extra beschikbaar, afkomstig uit vrijgevallen budget in de begroting. Nijhof, destijds nog mede-Statenlid Joeri Pool en gedeputeerde Roy de Witte overhandigden de cheque aan de twintig Overijsselse voedselbanken.

Lokale politiek

Als het om de lokale politiek gaat, liet Nijhof zich vooral horen op dat andere PVV-thema: migratie en integratie. Zij beloofde, met haar fractie, ‘scherp te letten’ op de normen en waarden van de Nederlandse cultuur en te ‘voorkomen dat de islamitische ideologie de overhand zou krijgen’. “Dat zit in ons dna.” De Hengelose ergerde zich aan een bordje bij een kinderboerderij, dat deels in het Turks geschreven was. “Wie geen Nederlands spreekt, neemt niet deel aan de maatschappij.” Wat Nijhof betreft betekent dat ook: heeft geen recht op een uitkering.

De landelijke PVV wil een verbod op moskeeën en islamitisch onderwijs (overigens met behoud van het grondwettelijke artikel dat bijzonder onderwijs mogelijk maakt), maar Nijhof was daarin, met andere lokale PVV’ers genuanceerder. De moskee in Hengelo hoefde niet weg. “Daar gaan wij als gemeente niet over.” In een ander interview ging zij daar wat nader op in: “Sluiting van een moskee of school moet landelijk geregeld worden. Maar wij zullen ook vanuit Hengelo die lobby gaan voeren.”

Hinken op twee gedachten?

Die wens van een verbod op islamitisch, maar handhaving van bijzonder onderwijs, lijkt hinken op twee gedachten. Net als wel kerkklokken luiden, maar geen gebedsoproep vanaf een moskee. Maar dat is het niet. Het vloeit voort uit de consequent door de PVV hooggehouden overtuiging dat Nederlandse (lees: joods-christelijke) waarden moeten worden beschermd tegen islamitische invloeden. “Je wilt je niet vanuit je tuinstoel in Turkije wanen”, zei Nijhof daarover.

Vraag is of die standpunten staatsrechtelijk en juridisch overeind blijven. Zowel landelijk als internationaal, al heeft de PVV aan dat laatste niet zoveel boodschap.

Wachten tot de kiezer heeft gesproken

Nijhof (groot hondenliefhebster) sprak zich verder onder meer uit voor behoud van de sinterklaastraditie, met ‘zwarte piet zoals die hoort te zijn’, en pleitte voor afschaffing van de hondenbelasting, de blaftaks. Lastenverlaging is een ander belangrijk speerpunt van de PVV-agenda (de btw op boodschappen gaat, als het aan de PVV ligt, van 9 naar 0 procent).

Mocht het na 22 november - of wat later, tijdens een formatie - tot een Kamerzetel voor Nijhof komen, dan zal er een van de huidige twee taken als volksvertegenwoordiging eraan moeten geloven. Nijhof houdt zich voorlopig nog op de vlakte. "Eerst maar even afwachten tot de kiezer heeft gesproken. De keuze die in zo’n geval gemaakt wordt zal altijd in het belang van de PVV zijn."