Enschedeër Omtzigt dendert met NSC de Tweede Kamer in, PVV grote winnaar: 'Bereid om te praten'

Bijzonder was het bij voorbaat al. Maar het mag misschien ook wel historisch worden genoemd. Enschedeër Pieter Omtzigt die in zijn eigen woonplaats de eerste verkiezingsavond van zijn eigen partij Nieuw Sociaal Contract beleeft. En gelijk, enkele maanden na oprichting, tot de grote vier partijen van het land behoort. In poppodium Metropool wachtten woensdagavond honderden belangstellenden en journalisten uit binnen- en buitenland met spanning op de exitpoll en eerste uitslagen.

Video: de speech van Pieter Omtzigt tijdens de verkiezingsavond

Volgens de laatste tussenstanden lijken naast Pieter Omtzigt nog vijf andere Tukkers zich te kunnen gaan opmaken voor een plekje in de Tweede Kamer: Jeanet Nijhof uit Hengelo (nummer 23 bij PVV), Hidde Heutink (36 bij PVV), Jimme Nordkamp uit Losser (24 bij GroenLinks/PvdA), Wim Meulekamp (21 bij VVD) en Isa Kahraman uit Rijssen (16 bij NSC).

Bereid om te praten

"Dit was een verkiezing die ging over de toekomst en de koers voor Nederland", zei Pieter Omtzigt rond 22.00 uur tijdens zijn eerste speech na de exitpoll. "Een historische verkiezingsuitslag", noemde hij de grote winst van de PVV van Geert Wilders. "Dit zal van heel veel politici vragen dat ze over hun schaduw heenstappen."

Omtzigt vertelde beschikbaar te zijn om te praten over het dragen van verantwoordelijkheid. Dat lijkt erop te duiden dat hij bereid is om in ieder geval met verkiezingswinnaar PVV te praten over het vormen van een kabinet. Eerder leek hij die deur dicht te gooien, op basis van het verkiezingsprogramma van de PVV. Overigens toonde ook Wilders zich in zijn overwinningstoespraak bereid om over schaduwen heen te stappen.

'Super trots op Pieter'

Omtzigt bracht overigens woensdagochtend al zijn stem uit bij het nieuwe stembureau in de Museumfabriek op Roombeek. Op wie hij stemde? Niet zichzelf, maar op Wahhab Hassoo, de nummer 40 op kieslijst van NSC. Omtzigt was tijdens het stemmen in het bijzijn van zijn echtgenote, maar bovenal ook steun en toeverlaat tijdens de campagneperiode, Ayfer Koç.

Koç, zelf voormalig politica bij de lokale CDA-afdeling, is blij met het vooruitzicht op 20 Kamerzetels. "Pieter zei vanaf het begin: 'vijftien is voldoende om te beginnen'. En nu zijn het er twintig. Ongekend. Ik ben super trots." Hoewel er nu veel op de NSC afkomt, waren vooral de afgelopen weken slopend. "Heel intensief", aldus Koç. "Je zet toch in een paar weken een hele organisatie op."

Vertrouwen omzetten in beleid

Een van de belangrijkste leden in de nieuwe beweging van Pieter Omtzigt is Eddy van Hijum. De voormalig CDA-gedeputeerde in Overijssel stond op de zesde plek op de kandidatenlijst van Nieuw Sociaal Contract. Van Hijum zal - zo hintte Omtzigt ook in zijn speech - een belangrijke rol gaan spelen bij eventuele onderhandelingen.

Waar die onderhandelingen naartoe gaan - wel of niet met de PVV - houdt Van Hijum nog even in het midden. "Die analyse gaan we de komende dagen maken." De analyse op de (voorlopige) uitslag van de verkiezingen is er al wel. "Heel veel mensen hebben gekozen voor verandering, dat zie je aan de PVV, maar ook aan ons. Onze taak is nu om het vertrouwen van de kiezer waar te maken en de verandering om te zetten in beleid."

'Blijven in Twente wonen'

Een van de kandidaten die zich donderdagmiddag bij de eerste fractievergadering van Nieuw Sociaal Contract kan melden is Isa Kahraman. De Rijssenaar staat op plek 16 van de kandidatenlijst en kon de afgelopen weken op basis van de peilingen wel bevroeden dat een zetel Den Haag in het verschiet zou liggen.

Echtgenote Feryal Kahraman reageert opgetogen. "Dit is iets wat hij heel graag wilde", vertelt ze voor de camera van 1Twente. Maar ze stelde wel één voorwaarde voor het kameravontuur. "We blijven in Twente wonen."

NSC bijna overal de grootste

Waar de kaart van Nederland 'PVV-blauw' kleurt, is het in Twente vooral een Omtzigt-enclave. In 11 van de 14 gemeenten is NSC de grootste geworden. In Almelo en Twenterand is de PVV volgens de voorlopige uitslag de grootste, in Rijssen-Holten is dat traditioneel de SGP.

Opvallend is dat GroenLinks-PvdA, landelijk voorlopig de tweede partij, in Twente bijna nergens tot de top 3 behoort. Alleen in Enschede - van oudsher een 'rode stad' - en in Hengelo lukte dat. In de meeste gemeenten zijn VVD of BBB de derde partij. Het CDA is door de opkomst van NSC en BBB weggevaagd in Twente.

Eerste reactie bij NSC na bekendmaking van exitpoll