Wekelijks sluipen honderden auto's via de Van Heekgarage dwars door Enschede (en dat gaat weer geld kosten)

Sinds 1 januari 2023 hoeven bezoekers van de gemeentelijke parkeergarages in Enschede niets te betalen als ze binnen een uur weer vertrekken. Dit gratis parkeeruurtje is bedoeld om de snelle lokale boodschap te stimuleren. Een geste richting binnenstadondernemers na de moeilijke coronatijd. De regel geldt alleen op doordeweekse dagen en wie onverhoopt langer dan 60 minuten parkeert betaalt het volle pond, dus minstens 3,10 euro.

Ondergrondse Boulevard

Dat het gratis parkeeruurtje tot 'ongewenste' neveneffecten zou kunnen leiden, was bij aanvang al wel duidelijk. De gemeente Enschede wil dat automobilisten die niet het centrum hoeven te zijn de singels gebruiken en heeft daarom door de jaren heen het mes gezet in zoveel mogelijk doorgaande routes rondom de binnenstad.

Lees verder onder de video

Met de komst van het gratis parkeeruurtje is er ook weer een doorgaande route aantrekkelijker gemaakt. De oude Boulevard 1945 loopt in feite via de Van Heekgarage ondergronds door. Verslaggevers van 1Twente lieten eerder dit zien dat die route tijd kan besparen. Dat kon altijd al natuurlijk, maar tot dit jaar gold in de garage een starttarief van 50 cent.

Honderden per week

Dat meer Enschedeërs op het idee zijn gekomen om de parkeergarage als doorgaande route te gebruiken, blijkt uit navraag bij de gemeente. Het aantal bezoekers dat binnen 5 minuten de Van Heekgarage weer verlaat (van hen wordt aangenomen dat zij niet zijn uitgestapt) is dit jaar verdrievoudigd. Het gaat om gemiddeld 400 tot 500 automobilisten per week (dat was ruim 100), een fenomeen dat zich volgens de gemeente bij andere garages niet heeft voorgedaan.

Weinig veranderingen

Uit een evaluatie van het parkeeruurtje onder zo'n 2.000 inwoners en bezoekers blijkt dat de maatregel veel bekendheid geniet. Tot heel veel meer bezoek lijkt het niet te hebben geleid; bijna 80 procent van de respondenten komt even vaak naar de binnenstad en 18 procent zegt vaker te komen. Ook op de verblijfsduur (83 procent zegt even lang te blijven) heeft de maatregel niet veel invloed.

Een klein deel van de inwoners gaf in de evaluatie aan dat wanneer de actie er niet was geweest, zij niet in de deelnemende garage zouden parkeren (15%), dat zij vaker online (13%) of in hun eigen buurt (9%) aankopen zouden doen of dat zij vaker met de fiets naar de binnenstad zouden komen (12%).

Oneerlijke concurrentie

De evaluatie was aanvankelijk bedoeld om te bepalen of het gratis parkeeruurtje ook in 2024 zou worden voortgezet, maar die keuze is door de actualiteit ingehaald. Onder druk van marktpartij Q-Park heeft het college namelijk al besloten dat het parkeeruurtje wordt afgechaft. Q-Park heeft bij de gemeente een claim ingediend vanwege oneerlijke concurrentie.

Op basis van de Wet Markt en Overheid mag er met belastinggeld geen marktpartij worden weggedrukt. De gemeente legt dit jaar 450.000 euro toe op gratis parkeren. In de Q-Parkgarage wordt het reguliere tarief betaald, waardoor het bedrijf zegt inkomsten mis te lopen. Als het parkeeruurtje stopt zal Q-Park de claim volgens het college niet doorzetten.