Burgemeester van Enschede door het stof na ophef rond viering in synagoge: 'Inschattingsfout gemaakt'

Roelof Bleker was, net als ambassadeur Modi Ephraim, uitgenodigd om het concert in het gebedshuis aan de Prinsestraat bij te wonen. De burgemeester zegde zijn komst toe, maar vroeg via zijn kabinetschef om 'prudent om te gaan met de beeldvorming'. Dus om bij de placering in de concertzaal rekening te houden, bijvoorbeeld bij eventuele foto's. Dat leidde tot woede en teleurstelling. Bleker zat tijdens het concert achterin de zaal, de ambassadeur op de eerste rij.

Excuses

Na afloop van de viering verscheen er een statement van het Centraal Joods Overleg (CJO), waarin Joodse organisaties uit het hele land samenwerken. "De opstelling van Bleker is onbegrijpelijk en onacceptabel. Het getuigt van disrespect voor de heer Ephraïm en voor de Joodse gemeenschap in Enschede", aldus voorzitter Chanan Hertzberger. Bleker bood telefonisch zijn excuses aan bij ambassadeur Ephraïm en ging op gesprek bij Jaap Hartog van de Joodse Gemeente Twente.

'Schaduw over het feest'

In de gemeenteraadsvergadering trok burgemeester Roelof Bleker maandagavond het boetekleed aan. "Ik heb een inschattingsfout gemaakt", zei hij in een inleidende verklaring van een extra debat over de gebeurtenissen van vorige week. "Mijn oprechte excuses daarvoor. Dit heeft een schaduw over het feest geworpen."

Bleker zegt te hebben geleerd dat hij 'bij dit soort gevoelige onderwerpen' in het vervolg 'tijdig en persoonlijk contact' zal leggen. "Dat heb ik niet gedaan, daardoor heeft dit kunnen gebeuren", aldus Bleker. "Ik blijf me inzetten om er te zijn om er te zijn voor Joodse gemeenschap en alle anderen in de stad."

'Enschede is geschoffeerd'

Voor de VVD en PVV is een 'simpel excuus' alleen niet genoeg. "De Joodse gemeenschap is geschoffeerd, Enschedeërs", aldus VVD-fractieleider Malkis Jajan. "Heeft de burgemeester spijt van zijn aanvullende eisen?", wilde hij weten. PVV'er Hidde Heutink: "Als een ambassadeur van een bevriend land langskomt en de moeite neemt onze stad te bezoeken, dan heeft de burgemeester één taak en dat is de hand schudden en op de foto gaan als die wordt gemaakt." En daar is volgen hem en Jajan niets gevoeligs aan.

Bleker verduidelijkte dat hij de viering zelf niet gevoelig vond. En dat een ontmoeting, een foto en een hand schudden waren gepland. "Het risico wat ik zag, is dat er geïsoleerd foto's worden gemaakt, bijvoorbeeld bij een applaus na afloop van het concert die in een andere context zouden worden verspreid." Hij doelt daarmee op de huidige situatie in Israël. "Ik besef met dat dit vooraf in een persoonlijk gesprek voorkomen had kunnen worden."

Ook begrip

Een aantal fracties, zoals Burgerbelangen, ChristenUnie, CDA en PvdA, zeggen de situatie die is ontstaan - of het beeld dat Enschede naar buiten toe heeft gekregen - te betreuren, maar vinden dat Bleker met zijn excuses door het stof is gegaan.

Steunbetuigingen zijn er ook. "Wij zien een burgemeester die geen kwade bedoelingen had", aldus Bart Peeters Weem (GroenLinks). Ook Morgan Brejaart (Forum voor Democratie) zegt de beweegredenen van Bleker te begrijpen en stak hem een hart onder de riem. "De burgemeester heeft een inschattingsfout gemaakt. Hij lijkt bijna een mens."

Open voor ontmoeting

Het Centraal Joods Overleg liet maandagochtend in een persverklaring weten nog niet content te zijn met de reactie van de burgemeester. Een telefonisch excuus wordt niet voldoende bevonden. Voorzitter Hertzberger heeft de burgemeester vorige week openlijk uitgenodigd om op korte termijn de Israëlische ambassadeur alsnog te ontmoeten, maar liet weten dat hij daar nog geen antwoord op heeft ontvangen. VVD-fractieleider Malkis Jajan vroeg of Bleker alsnog open staat voor zo'n ontmoeting en een foto, waarop hij bevestigend antwoordde.