De Enschedese subcultuur-scene luidt de noodklok. Donderdag verscheen er een brandbrief, ondersteund door bijna dertig kunstenaarscollectieven en organisaties. De strekking: jong talent vertrekt, er leven twijfels over de vraag of Enschede wel echt wil, de situatie is urgent en dat is jammer. Want ‘er is geen reden waarom Enschede geen cultureel relevant hoogstandje zou kunnen zijn!’
De brandbrief grijpt terug op een showcase-event, georganiseerd door Nightclub Collective Enschede (NiCE) in de Twentse Foodhal, eind vorig jaar. ‘Voor honderden bezoekers een onwerkelijke ervaring’, meldt de brandbrief. Met een paar quotes: ‘Dit verwacht je ècht niet. Alsof je geteleporteerd wordt naar een andere stad!’ Onder de steunbetuigingen van de brief bevinden zich ook gevestigde cutuurinstellingen als Metropool en ArtEZ Conservatorium.
De brandbriefschrijvers willen er maar mee zeggen dat het aanbod van subcultuurtalent in Enschede groot is. En divers. En dat dat gekoesterd en behouden, en dus gefaciliteerd moet worden. Anders blijft de vicieuze cirkel van komend en weer vertrekkend talent in stand.
Dat laatste - het vetrek van een nieuw contingent aan cultuurmakers - dreigt, volgens nachtburgemeester Annebel Bunt en Sevgi Yazici, bestuurslid van NiCE. Beiden zijn diep geworteld in de Enschedese subcultuur, Yazici al decennia. En al geruime tijd met bestuurders in ambtenaren in gesprek over nieuw beleid en concrete oplossingen.
Aanleiding voor de brandbrief is de raadsvergadering van afgelopen maandag, waar de nood onder alternatieve cultuurmakers opnieuw op de agenda stond en cultuurwethouder Jeroen Diepemaat een wat ongelukkige uitspraak deed. Een term die hij daar zelf aan gaf in een uitgebreid gesprek met 1Twente. Er zou niet of nauwelijks vraag zijn naar een nachtclub in de stad. “De socials ontploften”, zegt Bunt in 1Twente Vandaag.
Lees verder onder de afbeelding.
In de context van de kwetsbare verhouding tussen gemeente en in elk geval een deel van de achterban van de cultuurclubs waarmee wordt gesproken, was het inderdaad niet de meest briljante uitspraak die Diepemaat in een raadszaal ooit deed. Maar de wethouder refereerde ermee aan een jaren geleden verstrekt vergunning aan een horeca-uitbater voor een nachtclub, waar tot op heden nooit gebruik van is gemaakt. Niet aan NiCE of andere vertegenwoordigers van de nacht- en subcultuur in de stad.
Spacebar, gevestigd aan het Stationsplein in het voormalige VVV-pand waar een heel aantal collectieven tot voor kort onderdak had, heeft verruimde mogelijkheden gekregen om ’s nachts open te kunnen zijn. Diepemaat noemt het als een voorbeeld: de stad wil wel degelijk. Maar de praktijk is weerbarstig, erkent hij.
Yazici illustreert dat: dinsdag, de dag na die uitspraak van Diepemaat, sprak NiCE met ambtenaren over de ING-locatie waar het collectief een nachtclub zou willen vestigen. In dat gesprek bleek die optie van gemeentewege af te vallen. “Waarom precies, weten we niet. Maar we konden niet eens gaan kijken.”
Andermaal de kous op de kop, net als eerder BlackBrick, Sickhouse en GrensFrequentie overkwam. Die drie collectieven zouden plek krijgen in de voormalige brandweerkazerne aan de Hengelosestraat, maar dat klapte omdat het pand bouwkundig te gammel bleek te zijn.
“Het is aan de stad om nu vertrouwen te geven”, stelt Bunt. De brandbrief roept om haast te maken met een concrete plek voor NiCE. Ontmoeting is een wezenlijk onderdeel van de Enschedese subcultuur - vrijwel alle initiatieven hebben een flinke achterban en organiseren bijeenkomsten en feesten. De overlap tussen die groepen is groot; een nachtclub zou voor velen uit het circuit een plek van ontmoeting zijn.
Diepemaat zegt de geluiden uit de alternatieve gemeenschap, en het gevoel dat daar leeft, te begrijpen. Er is nieuw beleid ingezet, maar dat moet in veel opzichten ook nog concreet vorm en inhoud krijgen. “Er zijn extern en ook intern hobbels te nemen. Het gaat langzamer dan je wilt.” De cultuurwethouder roept Yazici, Bunt en de creatieven die zij vertegenwoordigen op om ‘in gesprek te blijven’. Ook over grieven en sentimenten.
Bunt en Yazici op hun beurt willen dat ook. Maar dan wel concreet, te beginnen met een plek waar NiCE kan landen.
NiCE zegt in de brandbrief 'niet te verwachten dat de gemeente een nachtclub financiert uit gemeenschapsgeld: een goed initiatief betaalt zichzelf’. Het collectief heeft wel een ‘regelluwe’ plek nodig. Het gaat om een alternatief initiatief, per slot van rekening.