De 'beste radar ter wereld' is gebouwd bij Thales in Hengelo

Tientallen journalisten staan te wachten, bovenop 'de knobbel' bij 't Harde. Vanaf hier heb je overzicht over het gebied waar projectielen van mortieren en pantserhouwitsers neerkomen. Plotseling komt een vrachtwagen op hoge snelheid aanrijden. De vrachtwagen stopt en op de oplegger is beweging te zien: het radarsysteem komt omhoog en begint te draaien. Binnen een minuut is de nieuwe 'multimissieradar' in werking.

"Die snelheid is essentieel", zegt commandant Jeffrey van der Veer. "Ons oude radarsysteem moesten we met landmeetapparatuur helemaal juist afstellen en dan stond het een tijdlang statisch op dezelfde plek. Deze radar stelt zich op, scant de omgeving, geeft door wat hij tegenkomt, klapt weer in en rijdt weer weg. Daarmee garandeer je ook veiligheid voor de vrachtwagen en de radar zelf."

De ontwikkeling van de radar begon ruim tien jaar geleden, schrijft Omroep Gelderland. "Wij hadden een soortgelijke radar al ontwikkeld voor de marine", zegt Job van Harmelen van Thales. "Toen kwam de landmacht bij ons, of wij niet een vergelijkbaar systeem voor op het land zouden kunnen ontwikkelen. Daar zijn we, steeds in overleg met Defensie, mee bezig gegaan."

Extra dreigingen

Namens Defensie was Henk te Kulve vanaf het begin betrokken bij het project. "In het begin hebben we ons vooral gefocust op zaken als warmte en stof, op basis van ervaringen in Irak", zegt hij. "De afgelopen jaren kwamen daar ineens extra dreigingen bij en hebben we ook gekeken hoe we bijvoorbeeld drones kunnen onderscheppen."

Tijdens de demonstratie krijgen de journalisten live te zien wat de radar ziet. Mortieren en pantserhouwitsers schieten granaten af en twee drones cirkelen rond in het gebied. "We zien alles", vertelt Te Kulve. "Zelfs vogels kunnen we zien, maar we hebben het systeem zo afgesteld dat we die kunnen negeren."

Berekenen waar de vijand zit

Maar de radar zíét niet alleen de projectielen, hij berekent ook heel precies hun baan. "De radar kan ons exact vertellen waar raketten of granaten zullen landen, maar ook heel precies waar ze vandaan geschoten zijn", zegt Van der Veer. "En daarbij geeft hij de coördinaten van die plek automatisch door aan onze pantserhouwitsers, die dus gelijk op die vijand kunnen schieten, en zo dat stuk kunnen uitschakelen."

De samenwerking tussen Thales en Defensie heeft geresulteerd in een radar waar zowel Van Harmelen als Te Kulve trots op zijn. "Dit is het beste radarsysteem ter wereld", zegt Te Kulve. "En omdat het volledig op software gebaseerd is, kunnen we het de komende jaren steeds verder updaten", zegt Van Harmelen. "Noorwegen, Denemarken en Litouwen hebben al van deze radars besteld bij de Nederlandse overheid. Dat toont aan dat we als Nederland vooroplopen op dit gebied. Dat is goed voor ons, en natuurlijk goed voor Nederland."