Stefan ten Voorde was terminaal ziek. Kanker. Na een roerig leven. Hij ondernam een roadtrip. Nog één keer, met een paar goede vrienden. En hij wilde het theater in. Samen met vriendin Dorothée Loorbach. Ongehoord Terminaal, de theaterproductie met Stefan, ging niet door. Stefan overleed op 40-jarige leeftijd. Toch komt het er nu alsnog van: volgende week zaterdagavond in het Enschedese Vestzaktheater.
Loorbach bedacht het concept ‘Ongehoord’. Een interactieve theatervoorstelling over verschillende thema’s. “Het zijn verhalen waar we wel over wíllen praten, maar niet echt durven. We hebben er misschien oordelen over of heel veel vragen, maar het voelt misschien ongepast om ze rechtstreeks aan iemand te stellen. Die verhalen blijven dan dus ook ongehoord”, aldus Dorothée Loorbach. De eerste voorstelling gaat over terminaal ziek zijn, volgende edities kunnen bijvoorbeeld als thema 'gedetineerd', 'dakloos' of 'verslaafd' hebben.
Stefan ten Voorde wilde iets betekenen voor anderen. Daarom wilde hij het theater in met zijn goede vriendin. Zo kon hij delen wat hij ervaarde tijdens zijn stervensproces. "Op verjaardagen had hij, ook toen hij al ziek was, het hoogste woord: anekdotes vlogen je om de oren en hij wilde de mensen aan het lachen maken. Hij was niet bang om dood te gaan en wilde anderen die luchtigheid meegeven", vertelt de Enschedese theatermaker.
Lees verder onder de afbeelding.
Stefan leidde een roerig leven. Feesten, drugs. Hij genoot ervan en bleef zijn hele leven in de greep van de verdovende middelen. Het was een aanslag op zijn lijf en waarschijnlijk ook de reden dat hij ziek werd. Twee keer is hij afgekickt: toen z’n vader overleed en nadat hij te horen kreeg dat hij ziek was. In de aanloop naar zijn dood is hij clean gebleven.
Het idee voor Ongehoord Terminaal ontstond tijdens hun reis. Nog één keer gingen ze op vakantie. Een roadtrip naar Kroatië, met z’n drieën: Stefan, Dorothée en een andere goede vriend. Loorbach had het 'romantische beeld van een laatste roadtrip, waar wordt geknuffeld, gehuild en mooie verhalen worden gedeeld', maar Stefan bleek daar helemaal niet mee bezig.
Ze zat naast hem in de camper. Stefan was van alles aan het doen. Routes uittekenen, muziek uitzoeken. "Ik probeerde wanhopig dat ‘diepe’ gesprek met hem op te zoeken. Waar gaat hij nu door heen? Wat voelt hij als hij door deze bergen rijdt? Ziet ‘ie ze voor het eerst écht of ziet ‘ie ze juist heel bewust voor het laatst?" Stefan was daar totaal niet mee bezig bleek. “Hij had zoiets van: 'doe niet zo moeilijk, ik ben gewoon aan het rijden, laat me gewoon, ik ben op vakantie'”, lacht Dorothée.
Lees verder onder de afbeelding.
Dorothée Loorbach heeft veel mensen verloren en ze had het gevoel dat ze het nu wel begreep, zo’n overlijdensproces: "Ik had een bepaalde arrogantie ontwikkeld. Ik ging de roadtrip in met het idee dat ik nu wel weet hoe dat moet, omgaan met iemand die dood gaat. Maar zover was ik nog helemaal niet."
Het is in elk geval een inspiratiebron geweest voor de theaterproductie. Al staat de voorstelling niet compleet in het teken van Stefan. Zijn verhaal is de kapstok. Het raakt aan een universeel thema: hoe denken we over de dood? Hoe gaan we ermee om? Hoeveel tijd is er nog en hoe gaan we die benutten? Hoe gaan we om met verwachtingen?
1Twente-journalist Ernst Bergboer staat volgende week naast Dorothée in het Vestzaktheater, in plaats van Stefan. Dat is niet zomaar, vertelt Dorotheé. “Ernst is de laatste geweest, die Stefan nog helder en uitvoerig heeft kunnen spreken, voordat hij stierf. Het is misschien wel het meest lucide moment dat Stefan in zijn leven heeft gehad en daar komen hele mooie fragmenten uit."
Lees verder onder de afbeelding.
In augustus, vlak voordat Stefan overleed, is Ernst Bergboer bij hem thuis geweest voor een interview, vertelt de 1Twente-journalist: "Ik stelde vragen als: waarom wil je in het theater staan als je terminaal bent en wat hebben mensen daaraan? Hij was toen al erg ziek en woonde bij zijn moeder, maar was positief gestemd dat hij de datum van de voorstelling, die gepland stond op 14 september vorig jaar, zou halen."
De bedoeling was om er, samen met live-streambeelden vanuit het Vestzaktheater, een compleet portret van te maken. Helaas overleed Stefan al voordat hij het theater in kon.
Ongehoord Terminaal gaat er alsnog komen, maar wel in een andere vorm. De beelden die augustus vorig jaar zijn gemaakt, zijn nu het startpunt geworden van de voorstelling.
Wie zaterdagavond komt kijken, zal geen zware avond tegemoet gaan. Er is ruimte voor luchtigheid, voor grappen. Het publiek kan vragen verwachten, mogen ze zelf ook stellen en er kunnen verhalen gedeeld worden.
Tickets zijn verkrijgbaar via de site van concordia. Er zijn nog wat kaarten voor de zaal beschikbaar, maar er is ook een livestream.