Geert Mak, het Valerius Ensemble en 1Twente in het Wilminktheater: twee jaar oorlog in Oekraïne

Historicus en schrijver Geert Mak (De eeuw van mijn vader, In Europa) geeft een theatercollege over Europa, met Oekraïne als brandend middelpunt. Het Valerius Ensemble brengt werk van de Oekraïense componist Boris Lyatoshynsky. Acteurs Dick van den Toorn, René Groothof en Yari van der Linden (BEER muziektheater) spelen De kwestie Sjostakovitsj, over het leven van een negentiende-eeuwse Russische componist in een dictatoriaal regime. 1Twente brengt het eerste deel van het vierluik ‘Van Twente tot Oekraïne’.

De kwestie Sjostakovitsj

Niemand zal geturfd hebben, maar Dmitri Sjostakovitsj (1906 - 1975) zal zonder twijfel een van de meest vertolkte Russische componisten uit de vorige eeuw zijn. De vorige eeuw. Dat betekent: tijdens de opkomst en hoogtijdagen van het Sovjet-regime. Onder de ijzeren vuist van Stalin. Op de achtergrond Goelagkampen en strafkolonies.

De kwestie Sjostakovitsj verkent de manier waarop de Russische componist laveerde tussen de repressie van het Kremlin en de stem van het volk, dat vrijheid wenste. De vergelijking met Poetin en Navalny ligt niet alleen voor de hand: er zijn onmiskenbaar paralellen.

Geert Mak

Hij schreef het vuistdikke In Europa en maakte, met dat boek als basis, een 35-delige docuserie voor de VPRO over ‘ons’ continent in de twintigste eeuw. Volgens Mak is de oorlog in Oekraïne een bepalende gebeurtenis in haar geschiedenis. In zijn theatercollege in ‘het Wilmink’ legt hij uit waarom dat zo zou zijn.

Oekraïense grootmeester

Boris Lyatoshynsky (1895 - 1968) is een tijdgenoot èn vakbroeder van Sjostakovitsj. Oekraïner, maar net als die laatste componist in een roerige periode in de geschiedenis van zijn land. De Russische Revolutie, het Stalinisme, de Holodomor, de Tweede wereldoorlog en de Koude Oorlog: hij was erbij.

Lyatoshynsky liet een schat aan symfonieën, kamermuziek en koor- en balletwerken na. Het Valerius Ensemble doet een greep uit die schat.

1Twente

Streekomroep 1Twente brengt vanaf zaterdag 24 februari een vierdelig verslag uit van een reis die verslaggevers Jessy Soepenberg en Ernst Bergboer naar Oekraïne maakte. Deel I - Transport uit Twente - brengt in beeld waar in Twente ingezamelde hulpgoederen in Oekraïne terechtkomen en wat die daar betekenen. De delen II tot en met IV komen op de drie achtereenvolgende zaterdagen uit.

Aansluitend wordt er in de Enschedese bibliotheek, om de hoek, een expositie van foto’s die Soepenberg en Bergboer maakten geopend. Die expo duurt vier weken. Elke week is daar dan ook de nieuwste aflevering van het reisverslag te zien.