Hengelose erfgoedgoeroe Hans de Gruil: 'Waarom bouwt Hengelo die woningen niet áchter Hazemeijer?'

Doodzonde

Hans de Gruil zou je met een gerust hart het 'Hengelo's erfgoedgeweten' kunnen noemen. Als stedenbouwkundige, als voorzitter van de Stichting Erfgoed Hengelo en oud-voorzitter van de Erfgoedcommissie - een gemeentelijk adviesorgaan - en als vicevoorzitter van Museum Hengelo is hij als geen ander ingevoerd als het gaat om de waarde van erfgoed.

De Gruil: "Laat ik vooropstellen dat ik vind dat Welbions goed bezig is voor Hengelo. Ze bouwen voortvarend woningen voor doelgroepen die het hard nodig hebben. Echter, vind ik het doodzonde dat ze met de huidige plannen de prachtige panden van Hazemeijer aan het zicht gaan onttrekken."

Wat is kortweg het plan? Welbions wil nog dit jaar samen met de gemeente Hengelo 48 modulaire woningen realiseren langs de Tuindorpstraat. De grond waarop dit gebeurt, is van Roelofs & Haase. Dit Rijssense bedrijf is ook eigenaar van alle Hazemeijergebouwen, waaronder dat van bijvoorbeeld kunstinstelling Oyfo.

Eric Markvoort van Welbions: "We mogen die grond 10 jaar lang kosteloos gebruiken. De woningen krijgen we min of meer gratis van het Rijksvastgoedbedrijf, onder voorwaarde dat de helft (24 woningen dus) gebruikt wordt voor de huisvesting van statushouders. Na 10 jaar moeten de appartementen weg, dus dan zal Hazemeijer weer volledig zichtbaar zijn."

De Gruil lacht: "Ik heb gemerkt dat in Hengelo niks definitiever is dan tijdelijke woningen. Er zijn in Hengelo twee locaties waar ooit noodwoningen zijn gebouwd. Die woningen staan er nog steeds, terwijl de definitieve woningen die er gebouwd zijn al weer verdwenen zijn. Met andere woorden: ik moet het nog zien."

De stedebouwkundige vindt dat met name de gemeente Hengelo in gebreke blijft waar het gaat om een langetermijnvisie: "Ik mis een structurele studie waarin staat hoe je de functies in de stad onderling kunt versterken. Ooit heb ik in mijn rol als voorzitter van de Erfgoedcommissie wethouder Gerrits voorgesteld een 'stadsbouwmeester' aan te stellen. Zo iemand bewaakt de grote lijn. Daar is nooit iets mee gedaan. Nu is Hengelo samen met Enschede bezig met een zogeheten 'Spoorzone'. Dan lijkt me dat je dit gebied daarin betrekt en met een visie komt."

De Gruil, maar ook andere kritische Hengeloërs, vragen zich af waarom de 48 woningen niet achter Hazemeijer gebouwd kunnen worden. Markvoort is daar duidelijk over: "Hoe dichter je bij het station komt, hoe dichter de twee sporen waartussen Hazemeijer zich bevindt, elkaar naderen. Woningen komen dan zó dicht bij beide spoorlijnen, dat is geen optie." De Gruil: "Ik begrijp Eric heel goed. Dat is inderdaad lastig, maar je zou toch met geluidswallen kunnen werken? Dan blijft er mijns inziens genoeg ruimte over."

Gelopen race

Volgens Markvoort is de keuze voor de locatie een zo goed als gelopen race: "We bouwen voor 10 jaar en dan gaan de woningen weer weg. De door Hans aanbevolen structuurvisie kan de komende jaren gerust alsnog worden opgesteld. Maar het blijft lastig: we hebben bij elk project te maken met natuur, omwonenden, milieu, uitzicht, erfgoed, noem maar op. Je kunt het nooit iedereen naar de zin maken, maar reken maar dat het Hengelose erfgoed bij ons hoog in het vaandel staat."

Volgens Markvoort raken Oyfo en de andere huurders straks hun zichtplek kwijt, maar krijgen ze in ruil een prachtige binnenplaats met heel veel groen terug.