Bewoners van Hengelose sloopflats boos op Welbions: 'We krijgen lang niet alle kosten vergoed'

Neem Fatma Bilge. De 72-jarige Hengelose woont al haar bijna vijftig jaar in de flats in de Sterrenbuurt. Sinds 1977 woont ze in een prima onderhouden appartement aan de Siriusstraat. Zoon Serkan, die niet met z'n volledige naam in de media wil, voert het woord: "Mijn moeder heeft een jaar geleden voor ruim zesduizend euro verspijkerd aan haar woning. Nieuw laminaat, stucwerk, nieuwe gordijnen en lamellen en alles geschilderd. Nu krijgt ze straks 7.428 euro verhuisvergoeding van Welbions. Daarvan moet ze niet alleen het verhuisbedrijf betalen, maar ook de nieuwe woning volledig inrichten."

De minimale verhuiskostenvergoeding is met ingang van 29 februari jongstleden verhoogd van 7.156 naar 7.428 euro. Huurders krijgen deze landelijk vastgestelde vergoeding als ze moeten verhuizen vanwege sloop of ingrijpende renovatie.

Fatma's zoon vraagt zich af waarom Welbions mensen niet eerder heeft bijgepraat - dan had ze deze verbouwing nooit gedaan - óf een verhuisvergoeding-op-maat betaalt: "Er zijn mensen die nooit iets aan hun woning gedaan hebben en met die ruim zevenduizend euro prima bedeeld zijn, maar dit gaat haar veel meer geld kosten. Welbions stelt wel steeds dat mensen voor de verhuizing zelf een beroep moeten doen op het eigen netwerk, maar sommige mensen hebben geen netwerk en als ze dat wel hebben, vind ik het nog aan Welbions om alle kosten volledig te compenseren. Wij hebben hier namelijk niet om gevraagd!

Dertiger Niek (zijn achternaam is bekend bij de redactie) woont in een flat aan de Venusstraat. Zijn woning is een stuk soberder ingericht, maar ook hij is verknocht aan de buurt en ook hij zet de hakken in het zand. Hij laakt vooral de rol van Ookbions, de huurdersbelangenvereniging: "Ik heb ze op 6 juli 2023, twee dagen nadat bekend werd dat de flats gesloopt zouden gaan worden, benaderd. Ik vroeg of Ookbions ervaring had met dit soort dingen. Nee, zeiden ze. Ze verwezen me naar Welbions. Ik wilde weten wat mijn rechten waren. Wat konden we vragen, wat konden we eisen?"

Hij vervolgt: "Ookbions kon mij niet helpen, maar de SP gelukkig wel. De politieke partij belegde op 14 september een drukbezochte bijeenkomst in De Sterrentuin. Een deel van de vragen die leefden, konden daar beantwoord worden." Niek heeft twee grote bezwaren tegen de manier waarop Welbions opereert. De eerste werd ook geuit door de zoon van Fatma Bilge. Niek: "De verhuisvergoeding is voor de meeste mensen te laag. Ik heb geen netwerk, geen auto en van mijn uitkering kan ik geen nieuwe woning inrichten. En dat geldt ongetwijfeld voor veel meer mensen. Een ander bezwaar is de wijze waarop Welbions omgaat met vragen of kritiek. Sommige mensen weten de juiste weg te bewandelen en zijn mondig genoeg, waardoor ze bijvoorbeeld met korting gebruik kunnen maken van het verhuisbedrijf, waarmee ook Welbions zaken doet, maar anderen zijn dat niet of ze zijn de taal niet machtig. Die mensen hebben een probleem."

'Ik heb me vergist'

In de januari-editie van het 1Twenteprogramma Hengeloos Peil vertelde Ookbions-bestuurslid Ineke Waninge dat Ookbions betrokken is bij een klankbordgroep, waarin huurders zich kunnen verenigen, maar volgens Niek is zo'n groep er helemaal niet: "En daarnaast zegt ze dat van de 140 huurders er misschien tien niet tevreden zijn, maar het gaat om 144 huishoudens en dus een veelvoud aan huurders en ik durf te stellen, dat veel meer mensen dan die tien moeite hebben met hoe Welbions het aanpakt."

Naderhand gaf Ineke Waninge aan dat ze fout zat en dat er inderdaad geen klankbordgroep bestaat. Dat herhaalt ze tegenover 1Twente: "Ik heb me vergist. Dat komt doordat Welbions altijd bij elke ingrijpende operatie zo'n klankbordgroep instelt. Dat dat nu niet gebeurd is, is niet goed. Dat heeft Welbions mij ook al laten weten. Binnen nu en enkele weken wordt er alsnog zo'n klankbordgroep samengesteld."

Niek vindt het vreemd dat naar zijn zeggen 'Welbions niet iedereen dezelfde mogelijkheden biedt, dat mensen pas iets gedaan krijgen als ze er zelf druk op zetten en dat alleen als een grote groep ergens om vraagt Welbions in actie komt'. Hij geeft een voorbeeld: "Pas na lang aandringen heeft Welbions in januari weer een opruimdag georganiseerd bij de flats. In het verleden gebeurde dat vaker om de kans op brand in met name trappenhuizen te verkleinen. Huurders konden dan troep die achtergebleven was in trappenhuizen of hun oude meubels in containers voor de flat gooien. Toen een enkeling, waaronder ik, met dat verzoek kwam, bleef het stil, maar toen we ons verenigden in dat verzoek, kon het ineens wel. Als er klankbordgroep was geweest, hadden we dat veel makkelijker kunnen regelen."

'Sloopt zingt al vier jaar rond'

Serkan, de zoon van Fatma Bilge, is het volmondig met Niek eens: "De SP doet wat Ookbions zou moeten doen. Zij luisteren naar ons." Hij hoopt dat Welbions ook naar haar huurders gaat luisteren: "Ik woon hier zelf niet, ik ben de stem van mijn moeder en tal van andere mensen die de taal niet goed genoeg machtig zijn. Waarom regelt een groot bedrijf als Welbions geen tolken voor deze mensen? Je moet ze ontlasten."

Ineke Waninge van Ookbions vindt het overigens vreemd dat mensen de afgelopen jaren forse ingrepen aan hun woning hebben gedaan, 'terwijl al vier jaar rondzingt dat deze flats gesloopt gaan worden'. "Dan ga je toch eerst bij Welbions navragen of zo'n investering wel verstandig is?"

Niek reageert: "Ik heb regelmatig aan Welbions gevraagd of zij al wisten wat er met de flats gaat gebeuren. Nooit konden ze hier antwoord op geven, ook niet toen Welbions op 6 april vorig jaar bij mij op bezoek was om te bespreken welke aanpassingen er aan mijn woning mogelijk waren." Hij had wel meegekregen dat in december 2020 in de gemeenteraad was gezegd dat in 2022 of 2023 een beslissing genomen zou worden over sloop of renovatie, maar geen enkele keer kon Welbions vóór deze aankondiging zeggen of er al een besluit was genomen. Als mevrouw Waninge meer wist, dan had zij dit ook kunnen delen of Welbions kunnen vragen dit te doen."

Een boze Serkan: "Ik vind de manier waarop Ineke Waninge reageert zeer ongepast, temeer omdat zij Ookbions vertegenwoordigt. In niets doet zij voorkomen dat zij de belangen van de huurders behartigt."

Op 16 november heeft Serkan namens een groep bewoners een brief overhandigd aan Welbionsdirecteur Eric Markvoort. Daarin een aantal vragen waarop bijna vier maanden later nog steeds geen antwoord gegeven is. Ze vragen in de brief bijvoorbeeld om openbaarmaking van de stukken waaruit blijkt dat er voor deze woningen geen andere optie is dan sloop, ze willen dat de huurprijs (van de nieuwe woning) van mensen die moeten verhuizen de komende jaren stapsgewijs wordt verhoogd (in plaats van ineens), ze vragen om een ruimere verhuisvergoeding (of een volledige compensatie per huishouden) en ze vragen Welbions de plannen voor de nieuwbouw zo snel mogelijk te delen, zodat huurders een afweging kunnen maken of ze nog weer willen terugkeren of dat ze definitief verhuizen naar een andere plek.

Sloop in twee fasen

De sloop zal in twee fasen geschieden. Vanaf medio 2025 zijn eerst de drie flats aan de Venusstraat en de Saturnusstraat aan de beurt en eind 2026 volgen de vier flats aan de Jupiterstraat en de Siriusstraat. Bewoners van deze laatstgenoemde flats kunnen, als ze dat willen, verhuizen naar de zeer waarschijnlijk dan juist opgeleverde nieuwe appartementen aan de Venusstraat en de Saturnusstraat.

Niek vindt het als bewoner van de Venusstraat oneerlijk dat terugkeer niet mogelijk is: "Graag zouden we zelf die keuze maken door eventueel te kiezen voor een tijdelijke andere woning, waarna terugkeer de definitieve oplossing is. We willen onze sociale buurt graag behouden, daar kan Welbions aan meewerken."

Serkan en Niek en de andere bewoners die zij vertegenwoordigen willen uiterlijk 15 maart antwoord op hun vragen en vragen Welbions de antwoorden vervolgens toe te lichten tijdens een collectieve bewonersbijeenkomst. De huurders vragen Welbions alsnog een klankbordgroep samen te stellen. Als het aan Ineke Waninge en Ookbions ligt, komt die klankbordgroep er dus zo snel mogelijk.

Serkan heeft bij Welbions gevraagd naar de stukken waaruit zou blijken dat er veel mis is met de woningen en renovatie van de flats geen optie is. "Maar die wil Welbions me niet geven. Daarom hebben we een advocaat in de arm genomen. Brandgevaarlijke trappenhuizen? Een ongezond leefklimaat? Linksom of rechtsom, we willen inzage in de stukken waaruit blijkt dat het onverantwoord is hier nog langer te wonen."

Er staan nog enkele vragen uit bij Welbions. Zodra 1Twente daar antwoord op heeft, zullen we ook die publiceren.