Tijdens de vergadering van de Wierdense gemeenteraad kwam CDA-raadslid Bram Egberts met een motie over de ‘Boerenboodschap’, waarin uitgelegd wordt waarom frustraties en ongenoegen als een ‘veenbrand’ woeden op het platteland. En passant noemt Egberts in zijn betoog de NOS en overige media ‘strontvliegen op de vlaai van een koe’.
De ‘Boerenboodschap’ is een uitgebreide motie waarin onder andere gesproken wordt over het ontbreken van duidelijkheid voor de agrarische sector, de stapeling van maatregelen, de onsamenhangende regelgeving, de uitzichtloosheid binnen de sector, waardoor er een ‘veenbrand’ van frustraties en ongenoegen woedt op het platteland.
In de motie, gesteund door de fracties van VVD, SGP en NEW, wordt het college opgeroepen haar zorg kenbaar te maken bij de Twentse gemeenten, de provincie en in Den Haag. Bovendien wordt het college gevraagd de Wierdense samenleving duidelijk te maken dat problemen als stikstof een veel bredere oorzaak kennen.
Egberts begint zijn betoog met zijn visie op de laatst gehouden boerenacties van februari 2024, waarbij asbest op de snelweg gedumpt werd en brand gesticht werd. “Asbest hoort niet thuis in het milieu en dient ook niet gebruikt te worden bij acties. Er is mij wel meegedeeld dat het op minder plaatsen is achter gelaten dan de pers ons deed geloven.”
Van collega veehouders heeft Egberts begrepen dat zij zich gestoord hebben aan de burgemeester van Hengelo en de schrijvende pers omdat deze ‘een vernietigd oordeel hadden over de gehouden boerenacties’. “Waarbij ook nog eens verschillende weggebruikers geciteerd zijn, die zeggen ‘Die rotboeren, daar zijn we onderhand wel klaar mee’.”
De veeboeren, die Egberts gesproken heeft, zijn volgens het CDA-raadslid ook helemaal klaar met het ‘eco-wanbeleid’ van de overheid. Ook hier krijgt de pers een veeg uit de pan. “Als je de laatste weken de schrijvende pers, ook nu.nl, de NOS, RTL-journalisten hebt gevolgd, weten zij precies waar het probleem volgens hen zit. En dat is hoofdzakelijk bij de boeren zelf. Daarmee maken de journalisten propaganda voor een ecologische heilstaat, waarbij de boeren niet om hun mening wordt gevraagd. En dat is precies wat de boeren zo ontzettend frustreert en kwaad maakt.”
Egberts wil de mensen een ‘stikstofspiegel’ voorhouden. “Ook het verkeer en de industrie produceren stikstof. Neem de N35, daar gaan dagelijks 20.000 auto’s over en weer van en naar Zwolle. Die stoffen slaan neer op de agrarische gronden en spoelen in de winterperiode gewoon uit. Niemand die er wakker van ligt of het een misdrijf vindt. Nee voorzitter, daar moet je boer voor zijn en het afval van je erf in vaste vorm op de snelweg dumpen. Dán pleeg je een misdrijf en springt de schrijvende pers, de NOS en overige media er vol bovenop, als strontvliegen op de vlaai van een koe.”
Egberts meent dat de boeren met hun acties duidelijk een spiegel laten zien wat de dagelijkse praktijk is van auto’s, vrachtverkeer, vliegverkeer en industrie, als het gaat om uitlaatgassen, koolstofdioxide en stikstofdioxide. “Met de normen ten aanzien van de Kaderrichtlijn Water en de aanscherping vanuit het Nationaal Programma Landelijk gebied voelt het zo onrechtvaardig dat steeds maar naar de boeren wordt gewezen om aan die normen uit de Kaderrichtlijn te voldoen”, aldus Engberts.
“Onze regio in zijn geheel aanmerken als van nutriënten verontreinigd gebied, op basis van verouderde meetgegevens, terwijl de meeste gecontroleerde waterlopen binnen de normen vallen, dit maakt dat er een veenbrand aan ongenoegen heerst op het platteland, en onze oproep in deze motie aan het college is om daar extra aandacht voor te hebben.”
ChristenUnie en Progressief Wierden stemden tegen de motie. “We begrijpen de boodschap, er ís bestaansonzekerheid, de regelgeving is beknellend, complex en veeleisend. Dat zijn we met elkaar eens”, aldus fractievoorzitter Kees van Dijk van de ChristenUnie. “Wel vragen we ons af wat deze motie toevoegt aan de reeds ingebrachte moties ten aanzien van de boerensector zoals die in Wierden zijn besproken. Doet het college dan niet genoeg richting de provincie? Wat ons betreft is de motie ook wat eenzijdig. Hij zou zelfs gelezen kunnen worden als een excuus voor de criminele acties in de vorm van de asbestdumping en ook branden die er zijn geweest op en langs de snelwegen door sommige boeren.”
Daarnaast concludeert Van Dijk dat de indieners willen dat het college de belangen van de agrariërs actief gaat vertegenwoordigen. Dat is wat de ChristenUnie betreft een ‘no go’. “Rollen en functies worden hier door elkaar gehaald”, aldus Van Dijk. “Het college is geen belangenvertegenwoordiger. College en raad staan voor de belangen van àlle inwoners van Wierden en dat moet op een goede manier worden afgewogen."
Voor het kenbaar maken van de agrarische problematiek bij de inwoners ziet Van Dijk meer een rol voor de standsorganisatie en de agrarische sector zelf weggelegd.
Fractievoorzitter Colin Kok van Progressief Wierden wijst erop dat vanaf december 2021 tot en met de raadsvergadering van 5 maart 2024 in totaal 5 moties ingediend zijn van soortgelijke strekking. “Ook wij vinden dat er een toekomstperspectief moet komen voor de agrarische sector, ook wij vinden dat er een landbouwakkoord moet komen en dat dit te lang duurt. Maar wij vinden ook dat deze motie lijkt op wat wij hebben ingediend. Er staan dezelfde verzoeken op. Hier zijn we toch al mee bezig?”
Wethouder Richard Kortenhoeven onderschrijft de motie. Hij geeft aan dat zowel in Den Haag volop doorgewerkt wordt aan het Nationaal Programma Landelijk Gebied. “De provincie gaat eveneens vol snelheid door. Terwijl er nog geen Landbouwakkoord ligt en nog niet bekend is wat de keuzes van het nieuwe kabinet zijn: dat is toch een wat onzekere factor.”
De gemeente Wierden blijft in gesprek met de verschillende agrarische belangenorganisatie, benadrukt Kortenhoeven. “Ook daar blijft de bal gewoon doorrollen.”
Waar Kortenhoeven zich aan stoort is dat de regelingen, landelijk en provinciaal, veelal van bovenaf opgelegd worden op de agrariërs. “Als je wat wilt bewerkstelligen, zul je dat van onderaf, met de boeren, met de gebruikers van het buitengebied, samen moeten doen.
Wat Kortenhoeven betreft is het college geen belangenvertegenwoordiger in dezen. “Er is nu behoefte aan duidelijkheid voor de agrarische sector, waarbij je op basis van feiten beleid gaat maken. Uiteindelijk moeten we met elkaar, gemeente, inwoners en bewoners van het buitengebied, tot planvorming komen, maar er is nu nog teveel onduidelijkheid. We geven al signalen af, we zijn hier al volop mee aan de slag, maar een extra signaal afgeven kan zeker geen kwaad.”
Waarop Colin Kok (PW)zich afvraagt hoe vaak het college dan zo’n motie hebben wil voor extra ondersteuning.
Van Dijk (CU) valt, vooral in de beantwoording door Kortenhoeven, het punt van de neutraliteit op. “Hoe neutraal ben je nog als college, als je op deze manier aan de slag gaat met deze motie en deze problematiek. Kun je dan als college nog een neutrale en objectieve afweging maken op andere dossiers die er spelen? Dan hebben we het over de agrarische sector, over duurzaamheid, over energie, over natuur. Of ben je dan vertegenwoordiger van de agrarische sector, waarbij dat belang primair wordt gesteld? Dat is het risico dat we zien in de opstelling van het college.”
De wethouder benadrukt dat het college 100 procent neutraal is. “Binnen het Provinciaal Programma Landelijk gebied praten we over natuur, water, bodem en klimaat. We zien als de grootste gebruikers van het buitengebied de agrarische sector als belangrijkste deel van de oplossing. Als je daar je doelen wilt bereiken zul je dat samen moeten doen met de boeren.”