Wie een witte envelop met paarse rand op de deurmat ziet liggen, weet al hoe laat het is. De herkenbare briefomslag van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) verraadt dat het waarschijnlijk om een boete gaat. Vorig jaar zijn 141.351 incassobrieven verstuurd na een overtreding in Twente. Goed voor meer dan 17,5 miljoen euro in de staatskas. En hoewel het hier niet alléén om verkeerovertredingen gaat, maken deze wel het grootste deel uit van de bekeuringen. 1Twente zet de cijfers op een rij en brengt de meest uitgedeelde verkeersboetes in Twente in kaart.
Het CJIB is een uitvoeringsinstantie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Vanuit het kantoor in Leeuwarden worden voornamelijk boetes en administratiekosten geïnd voor bijvoorbeeld de politie. Het gaat behalve verkeersboetes onder meer om milieudelicten, verboden wapenbezit, openbaar dronkenschap en zwartrijden in het openbaar vervoer. Alles bij elkaar een bedrag van landelijk bijna 900 miljoen euro.
Als het om verkeersboetes gaat, maakt het uit waar in Twente je onderweg bent. Waar in Enschede dertien digitale camera's voortdurend de overtredingen van passerende weggebruikers vastleggen, liggen de prioriteiten bij de buren in Hengelo duidelijk elders. In grote lijnen kan echter worden gezegd dat de kleine snelheidsovertredingen de dienst uitmaken in de cijfers. In bijna alle Twentse gemeenten wordt de top 10 van verkeersboetes gedomineerd door snelheidsovertredingen van 4 tot 10 kilometer per uur harder dan toegestaan.
In veel gevallen zijn dit vooral overtredingen die binnen de bebouwde kom zijn geconstateerd, al lijkt de nadruk van snelheidscontroles in Wierden, Hof van Twente en Losser juist te liggen op de (N-)wegen buiten de bebouwde kom. Borne vormt binnen Twente een afwijking: de meeste snelheidsboetes werden daar op de snelweg vastgesteld. Aangezien knooppunt Azelo - waar met enige regelmaat snelheidscontroles plaatshebben - in die gemeente ligt, is dat niet heel opvallend.
Elke overtreding heeft een aparte 'feitcode'. Een snelheidsovertreding van 4 kilometer per uur is vanzelfsprekend anders dan een overtreding van 5 kilometer per uur. Maar het maakt ook uit of die overtreding is gemaakt binnen de bebouwde kom, buiten de bebouwde kom of op een autosnelweg. Er horen immers verschillende boetebedragen bij.
Zo heeft het CJIB vorig jaar voor 870 verschillende in Twente gemaakte overtredingen een incassobrief verstuurd. Opvallend is dat de tien meest voorkomende - en vaak relatief kleine - overtredingen samen goed zijn voor 47 procent van alle boetes en maar liefst 40 procent van de totale opbrengst. In Enschede gaat het in beide gevallen zelfs om ongeveer 60 procent. En ook dat is te verklaren: de inmiddels zeven vaste flitspalen en zes kentekencamera's fungeren als een heuse flappentap voor de staatskas. De dertien digitale camera's zijn goed voor meer dan de helft van alle uitgedeelde boetes in Enschede.
Bij de flitsers is het duidelijk dat deze de snelheid van voorbijgangers en/of het negeren van rode verkeerslichten in de gaten houden. De kentekencamera's hebben een andere functie. Deze zijn bij de ingangen van het stadserf geposteerd. Wie buiten de daarvoor gezette tijden zonder ontheffing het stadserf betreedt, bevindt zich in een voetgangersgebied en kan een envelop met paarse streep tegemoet zien. Dat verklaart dus ook waarom 'rijden op het trottoir' de meest uitgedeelde boete in Enschede is. Het gaat hier vooral om de 'stadserfboetes'.
Sommige overtredingen worden zo weinig geconstateerd, dat er nauwelijks boetes voor worden uitgeschreven. Een aantal bijzondere overtredingen zijn in 2023 in heel Twente maar één keer bekeurd. In Enschede is bijvoorbeeld een bestuurder op de bon geslingerd omdat deze niet doorreed bij een groen verkeerslicht (150 euro), een ander voor het geen voorrang verlenen aan een politie-, brandweer- of ziekenwagen (350 euro). In Hengelo doorbrak een weggebruiker een militaire colonne (110 euro) en ging een ander de weg op met een open benzinetank (280 euro).
Hengelo is een bijzondere gemeente voor wat betreft verkeersboetes. In de top 10 zijn slechts twee soorten snelheidsovertredingen te vinden. Een van de redenen daarvoor is dat er in Hengelo geen flitspalen staan. Maar ook lijken de prioriteiten van de politie en handhavers elders te liggen. Het negeren van een parkeerverbod, bellen achter het stuur bijvoorbeeld wel. Ook zijn er relatief veel boetes uitgedeeld voor het niet dragen van een helm op een brom- of snorfiets en het fietsen zonder verlichting.
Wil je weten wat de meest uitgedeelde boetes in jouw gemeente zijn? Bekijk dan de interactieve kaart bovenin het artikel.