Op Twente Airport beproeft de politie een drone die automatisch naar incidenten kan vliegen om beelden vanuit de lucht te maken. De politie kreeg ontheffing van de Inspectie Leefomgeving en Transport om met de uit de kluiten gewassen drone buiten het zicht van de piloten te vliegen. Dat is een Europese primeur. Enige nuance is op zijn plaats: voorlopig doorkruist het onbemande vliegtuigje het luchtruim in een omtrek van slechts zes kilometer rond de vliegbasis.
Het is niet dat de in politiekleuren gespoten drone niet in de gaten wordt gehouden. In een uithoek van het voormalige vliegveld staat een groot metalen dockingstation, waarin het vliegtuigje is opgeborgen. Piloten van de politie voeren de route in, openen het lancerings- en landingsplatform waarop de drone de ingevoerde route automatisch aflegt. Twee agenten in een busje houden het proces in het oog via hun beeldscherm. Ze kunnen als het nodig is ingrijpen.
Het project is van de Nationale Politie. Omdat de omgeving van de Twente Airport relatief rustig is, kan op die plek zonder al te veel overlast worden gevlogen en geëxperimenteerd.
Normaal gesproken worden de politiedrones bij een incident aangevoerd met een busje en ingezet door een piloot die de vliegmachine nauwkeurig in beeld houdt.
De nieuwste ontwikkeling voor de hulpverleners is dat op strategische plekken in de politieregio’s drones worden geplaatst die automatisch en buiten zicht van de piloten naar incidenten kunnen vliegen. "We hebben behoefte om er snel te zijn, directe beelden te krijgen om veilig te kunnen werken", aldus politieman Remco van Straaten.
En dat moet beproefd en getraind. In totaal vijf politiemensen worden op dit moment opgeleid om met die nieuwe ontwikkeling om te gaan. Van Straaten: "Er moet een serie maatregelen worden genomen om veilig en betrouwbaar te vliegen."
Drones die zelfstandig razendsnel naar incidenten gaan en beeldinformatie doorgeven over bijvoorbeeld ongevallen of, om maar iets te noemen, het opsporen van vermiste personen, kunnen een efficiënte toevoeging zijn op het politiewerk. “Je weet dan heel gauw hoe je situaties moet inschatten en of je meerdere eenheden naar het incident moet sturen of juist niet”, zegt Henk Fokkens van de Nationale Politie.
Het onbemande vliegtuigje dat op de vliegbasis wordt gebruikt, heeft een spanwijdte van zo’n twee meter en vliegt maximaal 120 meter hoog. De machine heeft twee vleugels waardoor een groter bereik mogelijk is. Politiewoordvoerder Fokkens zegt dat een afstand van 25 kilometer is te overbruggen. De propellers worden gebruikt om op te stijgen en te landen. In een volgende fase van het project wordt getracht bij Nijverdal een ontheffing te krijgen.
Maar er zijn nogal wat beren op de weg. Zo mag voorlopig nog niet boven de bebouwde kom worden gevlogen. En hoe beweeg je je naar incidenten in een no-flyzone zoals boven Enschede en hoe ontwijk je andere vliegende objecten? “Je kunt bijvoorbeeld een baken installeren zodat iedereen kan zien dat je er bent”, aldus de woordvoerders.
Het zijn allemaal vragen die beantwoord worden in het pilotproject rond de vliegbasis. Vanaf de komende week kunnen passanten, wandelaars, fietsers en omwonendende de politiedrone al aan het werk zien. Voor geluidsoverlast hoeven ze niet te vrezen. Het gaat om een exemplaar dat nauwelijks hoorbaar is. Verstoring van de privacy, zeggen de politiemensen, is ook niet in het geding. “We houden ons nauwgezet aan de wetgeving”. Het toevoegen van allerlei hulpmiddelen op en aan de drone is eveneens niet aan de orde. “We gebruiken alleen de camera. Meer niet.”
Het duurt nog wel even voordat er een algemene ontheffing komt. Tot die tijd wordt er op het vliegveld hard gewerkt aan de testvluchten waarbij aanrijdingen worden gesimuleerd, personen worden gevolgd en opgespoord. "Als er toevallig in ons ontheffingsgebied een echt incident plaatsheeft, dan gaan we er naar toe", duidt Fokkens.