Tientallen tuinen in Boekelo worden uitgegraven: saneren vervuilde textielgrond kost miljoenen
De omgeving van de voormalige Boekelose Stoomblekerij wacht een flinke saneringsoperatie. Nu onderzoeken naar de aanwezigheid van chemische stoffen (PFAS) in de grond en het oppervlaktewater zijn afgerond, ligt er nu een plan van aanpak. Vanaf dit najaar worden ongeveer vijftig tuinen in woonwijk De Bleekerij omgeploegd en ook in de openbare ruimte moet er het nodige worden gedaan om de vervuilde grond af te voeren. Dat loopt flink in de papieren. De geschatte kosten van meer dan 9 miljoen euro worden vergoed door het Rijk.
In het voorjaar van 2022 werd het speeltuintje in de Boekelose woonwijk afgezet nadat er PFAS waren aangetroffen in het zwarte zand. PFAS (Poly- en perfluoralkylstoffen) zijn door de mens gemaakte stoffen die water-, vuil- en vetafstotend zijn. De chemische stoffen worden onder meer gebruikt in antiaanbakpannen, cosmetica en blusschuim. Ook in de textielindustrie werden PFAS gebruikt om kleding waterafstotend te maken. Het probleem met de stoffen is dat zij niet afbreken in de natuur en in bepaalde hoeveelheden schadelijk kunnen zijn voor mens en dier.
Textielfabrieken en blusschuim
In Boekelo is de herkomst van de chemische stoffen duidelijk. Op de plek waar in 2008 een woonwijk is gebouwd, waren in het verleden een blekerij en Texoprint gevestigd. Ook zijn er branden geweest die met PFAS-houdend blusschuim zijn geblust. In zo'n 50 tuinen is de concentratie van chemische stoffen zo hoog, dat de veiligheidsnormen van de GGD worden overschreden. Daarom wordt aangeraden om deze gronden te saneren.
In de praktijk betekent dit dat de tuinen tot een meter diepte worden afgegraven en worden voorzien van schone grond. De vervuilde grond moet op een daarvoor verplichte wijze worden afgevoerd. Al met al een behoorlijk kostenplaatje, dat de allereerste schattingen ruim overtreft. Eerder dacht de gemeente in het ergste geval 1,1 miljoen kwijt te zijn voor het saneren van zo'n 150 tuinen. Dat blijkt voor enkele tientallen tuinen al 4,5 miljoen euro te zijn.
Het Rijk betaalt
Ook een deel van de openbare ruimte moet op dezelfde wijze als de tuinen worden afgegraven. Bovendien wordt ook een van de vijvers in de woonwijk gesaneerd en moeten er maatregelen worden genomen tegen vervuiling van het grondwater. De totale kosten van de saneringsoperatie komen uit op bijna 9,3 miljoen euro.
Gelukkig voor de gemeentebegroting hoeft Enschede deze sanering niet zelf op te hoesten. Via de Rijksoverheid kan de gemeente aanspraak doen op uitkeringen die specifiek voor het saneren van vervuilde gronden bedoeld zijn. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft inmiddels laten weten dat de kosten van de sanering in Boekelo gedekt zullen worden.
