Jonge Hengeloërs hoeven vanaf 2025 niet meer te betalen voor lidmaatschap bieb

In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen moeite met de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en daardoor vaak ook met digitale vaardigheden. Dit is ruim 14 procent van de bevolking. In Twente ligt het percentage zelf nog iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Volgens de indieners van de motie heeft dit grote impact op hun persoonlijke leven: "Als je moeite hebt met de basisvaardigheden, kun je moeilijk meedoen in de samenleving. De basis voor de kennis en vaardigheden die je later nodig hebt, wordt in belangrijke mate op school gelegd."

En de bieb wordt daarbij gezien als een verlengstuk van de schoolbanken. Met een gratis lidmaatschap voor jongeren tot 27 jaar hoopt Hengelo nu dat meer jongeren blijven lezen of gaan lezen. Overigens konden kinderen en jongeren tot 18 jaar al gratis lenen bij de Hengelose bieb. Dat geldt echter lang niet voor alle Nederlandse bibliotheken. Sinds kort overigens is de Hengelose bieb onderdeel van Bibliotheek Twente. Bibliotheek Hengelo, de oude naam, is daarin opgegaan.

Ondertussen maken steeds meer gemeenten de keus om het gratis lidmaatschap uit te breiden tot en met 27 jaar. In Overijssel heeft Bibliotheek Deventer in afstemming met de gemeente Deventer deze wijziging doorgevoerd; vooralsnog als enige in de provincie.

In 2023 waren er 372 zeventienjarigen lid van de Hengelose bieb. Daarvan hebben er slechts elf hun gratis abonnement omgezet in een betaald abonnement en 361 hebben hun abonnement opgezegd toen ze moesten gaan betalen. Een groot deel haakt dus af op het moment dat zij voor hun abonnement moeten gaan betalen.

Leesplezier laagst ter wereld

Onderzoek toont aan dat 33% van de 15-jarigen niet goed genoeg kan lezen om goed te kunnen meedoen in de samenleving. Daarnaast is het leesplezier van de Nederlandse jongeren het laagste ter wereld. Het Hengelose gemeentebestuur verwacht dat met deze stap de drempel om de bieb te bezoeken aanzienlijk verlaagd wordt en dat daarnaast het leesplezier vergroot wordt.

Naast een gratis biebabonnement voor iedereen tot 27 jaar wil de bieb jongeren ook helpen bij het volwassen worden. "Veel jongeren weten onvoldoende wat ze moeten regelen als ze 18 worden en hoe ze dit moeten doen. Denk aan je eigen DigiD, zorgverzekering en studiefinanciering. Daarnaast ontbreekt het sommige jongeren aan vaardige mensen in hun omgeving, die hen daarbij kunnen ondersteunen. Dat brengt allerlei risico’s met zich mee", aldus de gemeente Hengelo

Oefenplein voor jongeren

Om die reden ontwikkelt Bibliotheek Twente in Hengelo een programma voor 17- en 18-jarigen met een gericht passend aanbod rondom digitale informatie. Ze kunnen hiervoor online en in de bieb terecht op het Oefenplein voor jongeren en het Informatiepunt Digitale Overheid.

Al deze zaken passen volgens de gemeente Hengelo goed binnen het gemeentelijk beleid rondom het verbeteren van basisvaardigheden en de aanpak van laaggeletterdheid, armoede en schulden en sluit aan bij de gemeentelijke ambities op verschillende terreinen. Dit aanbod moet er mede voor zorgen dat Hengeloërs ook na hun 18e de bieb blijven bezoeken.

Kosten

Het invoeren van het gratis lidmaatschap van 18 tot en met 27 jaar in Hengelo brengt uiteraard inkomstenderving mee voor de bibliotheek. Zij raakt immers betalende leden kwijt. Dit gaat om zo'n 30.000 euro per jaar. Daarbij komen de jaarlijkse kosten voor het draaien van het beoogde programma voor 18-jarigen: 21.000 euro. Vanaf volgend krijgen alle bibliotheken in Nederland in het kader van een stelselwijziging van de Bibliotheekwet een extra bedrag per inwoner van het rijk. Daarmee kan de Hengelose bieb zowel de inkomstenderving als de kosten voor het draaien van het '18-jarigen-programma' structureel opvangen.

Eenmalige uitgave

Daarnaast is er nog eenmalig een bedrag van 40.000 euro nodig voor het opzetten van het Oefenplein voor jongeren, de aanschaf van een relevante collectie boeken specifiek voor deze doelgroep en het ontwikkelen van workshops. Aangezien dit project ook bijdraagt aan de uitgangspunten van de eerder deze maand vastgestelde Lokale Educatieve Agenda 2024-2027 kunnen deze kosten voor rekening komen van de gemeentelijke post Onderwijsbeleid.