De Berg spreekt… Isa Kahraman: podcast over de reis van een NSC-Kamerlid uit Rijssen naar Oekraïne

Meteen luisteren naar het gesprek met Isa Kahraman? Je vindt de hele podcast op Spotify, Apple Podcast en alle andere bekende podcastkanalen.

Geen steun, brede steun en kabinetsonderhandelingen

Als ik Isa spreek - we hebben afgesproken te tutoyeren - verkeren de onderhandelingen over een nieuw kabinet met PVV, VVD en BBB in een een kritieke fase. Het is het niet het hoofdonderwerp van gesprek, bovendien zit hij niet aan de onderhandelingstafel en is het niet aan hem om er veel over te zeggen, maar zijn verleden en ervaringen in Oekraïne steken schril af tegen bijvoorbeeld het PVV-standpunt dat de Nederlandse steun aan het land in oorlog exclusief in de eigen defensie moet worden gestoken.

Isa is er mild over. We leven in een democratie en daar mag je stevig van mening verschillen. Er is breed draagvlak in de Tweede Kamer voor steun aan Oekraïne, zolang dat nodig is. Het is een open deur, maar dat is ook zijn lijn en wat dat betreft is hij er gerust op dat die steun zal blijven. De reis met twee Kamercommissies - Europese Zaken en Buitenlandse Zaken - naar het land in oorlog heeft de overtuiging dat dat ook hard nodig is alleen maar versterkt.

Toerist in oorlogsgebied

“Je voelt je net een toerist in oorlogsgebied. Maar er werd ons gezegd: ‘De Oekraïners willen heel graag dat je komt.’” Steun op afstand is het niet hetzelfde als aanwezigheid, is ook onze ervaring. De bereidheid om te komen, verhalen te horen, beelden en emoties uit te wisselen, is toch iets anders dan het sturen van geld of goederen. En andersom: met je eigen ogen zien, is niet hetzelfde als beelden op tv of social-media. “Dan komt het echt heel dichtbij,” zegt Isa verschillende keren.

‘Dat gaat hij nooit doen, maar het gebeurde toch’

Dat meeleven met een land dat zelfbeschikking wil en om die reden wordt aangevallen, is één ding. Voor Isa, als Kamerlid, weegt ook mee dat er een grens moet worden getrokken. Uit de overtuiging dat Putin niet zal stoppen als het Westen hem geen halt toeroept. “Putin’s doctrine is: ‘Ik kom er wel mee weg, en zolang ik ermee wegkom, ga ik door.”

Hij hoort dat ook van collega’s in bijvoorbeeld de Baltische staten, die er allerminst gerust op zijn dat Rusland heus geen Navo-land zal aanvallen. “Dat zeiden we ook voor de inval in Oekraïne: ‘Dat gaat hij nooit doen.’ Het gebeurde toch.”

De taal van Putin is die van de sterke hand, zegt de NSC’er. “Dus wij moeten hem duidelijk maken: ‘Tot zover en niet verder.’ Je kunt niet een soeverein land binnenvallen en overnemen.” Doen we dat niet, dan dreigt annexatie van Navo-landen en directe betrokkenheid van Nederland.

‘De voorwaarden voor vrede zijn aan het Oekraïense volk’

De oplossing moet uiteindelijk aan de onderhandelingstafel gevonden worden. Vrede wordt niet door soldaten bewerkstelligd. Maar: “Het is niet aan mij, of het Westen, om voor de Oekraïners te bepalen hoe zij die vrede met Rusland willen sluiten.” Of daarbij een stuk land wordt uitgeruild of niet, is wat Isa betreft aan het Oekraïense volk.

De afdronk: het menselijke leed

Zijn (geo)politieke opvattingen over de oorlog in Oekraïne zijn niet veranderd door de reis. Het appèl van de Oekraïners om steun, bij monde van collega-volksvertegenwoordigers die hij in Kyiv sprak, is er wel indringender door geworden. Wij voeren die oorlog wel, maar geef ons alsjeblieft de wapens die we daar voor nodig hebben, was de boodschap. De Oekraïense defensiewoordvoerder die hij sprak, heeft een zoon aan het front. “Als wij niets doen, wordt die jongen onder de voet gelopen.”

Dat hoogstpersoonlijke aspect van een voor ons verder abstract militair conflict heeft de Rijssenaar wel geraakt. En daarmee die geo-politieke opvattingen nadrukkelijker kleur gegeven. De afdronk van twee dagen Oekraïne? “Voor mij is dat het menselijke leed.”

Je vindt het hele gesprek met Isa Kahraman op Spotify, Apple Podcast en alle andere bekende podcastkanalen. Meer lezen en zien van onze verslaggeving over de oorlog in Oekraïne? Neem een kijkje in het dossier op de website van 1Twente.

Een dag na het gesprek met Isa Kahraman ging het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden akkoord met een maandenlang uitgesteld steunpakket van 61 miljard dollar. Inmiddels ligt er een regeerakkoord met PVV, VVD en BBE waarin blijvende steun aan Oekraïne wordt uitgesproken. In de financiële paragraaf bij dat akkoord ontbreekt een concreet bedrag. Daarover zal het nieuwe kabinet - en in tweede instantie de Tweede Kamer - zich moeten buigen.