Hengelo's enige vmbo-school heeft een goed verhaal, maar wie luistert er naar?

Twee betrokkenen schoven aan in Hengeloos Peil (directeur Arnold Klieverik en teamleider Benno Hams) en een (rector Paul Metzemaekers van bestuursstichting Carmel Hengelo) praatte ons bij over de telefoon.

Alleen aan het roer

Arnold Klieverik is sinds twee maanden de eerste 'integraal verantwoordelijke directeur' van het C.T. Stork College. Zes jaar geleden ontstond de school uit de samenvoeging van verschillende scholen van zowel OSG Hengelo als Carmel Hengelo. Tegenwoordig valt de opleider nog altijd onder beide schoolbesturen, maar is er slechts één persoon verantwoordelijk voor het reilen en zeilen. Arnold Klieverik dus.

Stapelaar

De inwoner van Deurningen noemt zichzelf een 'stapelaar'. Hij begon ooit op de mavo, stroomde door naar de mts (mbo), de lerarenopleiding (hbo) en haalde op latere leeftijd nog een master. "Ik kwam er pas op latere leeftijd achter wat ik wilde en waar ik goed in ben. Ik bleek een generalist en stuur graag op hoofdlijnen. Vroeger stond ik voor de klas en gaf ik het vak motorvoertuigentechniek, de laatste jaren ben ik werkzaam als leidinggevende. Prachtig om te doen, helemaal op zo'n mooie school met zulke fijne collega's."

Klieverik vindt het jammer dat het primair onderwijs vanaf dit jaar met een dubbel advies voor het voortgezet onderwijs komt. Ouders en kind kunnen dan samen een afweging maken: "Ik ben bang dat ze dan altijd voor de hoogste mogelijke keuze zullen gaan. Stel, je hebt de keuze tussen kader en vmbo-t (mavo), dan wordt al snel de laatste gekozen, terwijl een kaderopleiding misschien veel beter bij de leerling past. Het belangrijkste is altijd dat de leerling op de goede plek zit en doet wat hij of zij leuk vindt."

De arbeidsmarkt, zeker in een technische regio als Twente, heeft gemotiveerde vakmensen hard nodig, weet Klieverik. De zogenoemde 'gouden handjes': "Om hen richting een vakopleiding te bewegen, mogen we best vertellen dat je als technisch geschoolde leerling straks meer kunt verdienen dan als theoretisch opgeleide mbo'er of zelfs hbo'er. Een gevolg van veel vraag en weinig aanbod."

'We moeten dubbel zo hard werken'

Klieverik heeft een verleden als docent en manager bij het ROC van Twente en daarvoor werkte hij bij twee verschillende vmbo-scholen. Hij kent het werkveld dus op z'n duimpje. En daarbij ook het stigma dat op deze vorm van onderwijs rust. "Het is moeilijk om daar vanaf te komen. Zoals op zoveel scholen gebeurt er bij ons ook wel eens iets wat niet door de beugel kan. Wij moeten dan dubbel zo hard werken om dat weg te poetsen."

Incidenten

Tot enkele jaren geleden werden incidenten met leerlingen - of het nu ging om drugs, mishandeling of sexting - zoveel mogelijk intern afgehandeld, maar de laatste jaren heerst er volstrekte openheid. De toenmalige directie verklaarde die keuze als volgt: "Het is niet erg om incidenten te hebben. Het is erger als je daarmee niets doet."

Vechtpartij

Klieverik is het er van harte mee eens, maar blijft zich irriteren aan het feit dat zijn leerlingen altijd meer last hebben van 'framing' dan leerlingen van andere scholen: "Eerder dit jaar was er in Hengelo een grote vechtpartij met een geval van zware mishandeling, waarbij leerlingen van verschillende scholen betrokken waren. Alleen de naam van het C.T. Stork College valt dan. Dat blijf ik vreemd vinden."

Het leerlingenaantal zit momenteel rond de 750. Toen de nieuwe vestiging in 2018 opende was het even boven de 1.100, maar daarna is het aantal gedaald tot 750 nu en de verwachting is dat het op dat niveau blijft de komende jaren. "Dat we in het eerste jaar zo hoog zaten, heeft er waarschijnlijk mee te maken, dat de school nieuw was. Leerlingen waren benieuwd. Voor de onderbouw zijn er alternatieven in bijvoorbeeld Borne en Delden, maar het aantal is geen doel op zich", zegt Klieverik.

De fusie destijds was nodig om het onderwijs overeind te kunnen houden. Schoolbestuurder Paul Metzemaekers legt uit: "Bepaalde profielen kwamen in gevaar door te lage leerlingaantallen. Om ze kunnen blijven aanbieden, moesten we die scholen samenvoegen. Door alles onder één nieuw dak te huisvesten, bespaar je fors op met name apparatuur en gereedschap."

Daarbij sloegen Carmel Hengelo en OSG Hengelo de handen ineen. Met als gevolg: de enige school in Hengelo die vanuit twee besturen wordt geleid.

Daling leerlingenaantal

Dat het leerlingenaantal van de school na een goed begin met 1.100 leerlingen snel daalde richting de 750, blijft voor de rector van Carmel Hengelo een raadsel: "Daar kan niemand precies de vinger opleggen. Het is een optelsom. Zo is een grote school niet voor elke leerling ook per se een prettige school. Verder speelt de krimp in de regio een rol: er zijn gewoon minder kinderen in deze leeftijdscategorie. Tenslotte hebben we te maken met het negatieve imago van het praktijkonderwijs; dat geldt voor heel Nederland en ook daarbuiten."

'Fusie was uitstekende zet'

Op de vraag of een fusie van deze omvang destijds wel een verstandige was, is hij duidelijk: "Het was een uitstekende zet. We moeten er nu alleen nog de vruchten van gaan plukken. Daar moeten we ons voor inspannen en daar gaat Arnold een belangrijke rol in spelen."

Brede school

Tegelijk is Paul Metzemaekers ook voorstander van een brede school, waar elke vorm van voortgezet onderwijs wordt aangeboden, zodat het makkelijker wordt om door te stromen. Dan hoeft een leerling immers niet uit z'n vertrouwde omgeving gehaald te worden. "Maar dan zou je in Hengelo boven de 2.000 leerlingen uitkomen. De vraag is: wil je dat? Ik denk dat dat voor Hengelose begrippen te veel is."

Een bekend gezegde in het onderwijs luidt dat 'vandaag leerlingen worden opgeleid voor de dag van morgen met de kennis van gisteren'. Met andere woorden: je loopt als opleider altijd achter de feiten aan. Daarom vindt Arnold Klieverik het ook zo fijn én noodzakelijk dat - zeker in specialistische opleidingen - steeds vaker gastdocenten uit het bedrijfsleven worden binnengehaald: "Zij weten precies wat er speelt."

1Twente kreeg een rondleiding in het C.T. Stork College van teamleider Benno Hams, die vanaf het begin op de school werkzaam is: