Zelfs wethouder verrast tijdens rondje door 'bouwput Hengelo': 'In het begin had niemand hier trek in en kijk nu eens'

Nu is er een breed gedragen enthousiasme. Wethouder Gerard Gerrits wordt tijdens de rondleiding op z'n arm getikt door een oudere dame: "Maak je het nou ook af?" roept ze hem lachend toe. Gerrits even later: "Ja, ik ken haar wel. Zij behoorde ook tot die mensen die het nog maar moesten zien. Begrijpelijk, hoor. Hengeloërs hadden toen al zo vaak gehoord dat het mooier zou gaan worden, terwijl er vervolgens niks gebeurde, dat ze dachten: het zal wel weer niks worden. Daarom vind ik die reactie van die mevrouw zo mooi."

Straalantaarns en nietjes

De wandeling is aangevraagd door 1Twente. Het is de bedoeling dat Gerard Gerrits ons bijpraat. Maar de wethouder geeft toe dat ook hij lang niet van alles exact op de hoogte is: "Ik zou zo'n wandeling ook vaker moeten doen. Het vervult me met trots om te zien hoe Hengelo er nu voorstaat. Neem het De Wetplein. Het is nog lang niet af, maar de contouren verraden al dat het prachtig wordt. Die straatlantaarns afkomstig van het oude marktplein passen hier perfect. En al die nietjes (fietsparkeerplekken, red.) vind ik prachtig."

Ivo Heijenrath is als procesmanager transformatie binnenstad verantwoordelijk voor veel van de veranderingen die nu zichtbaar worden. Hij schreef het Handboek Aantrekkelijke Binnenstad in 2017. Sinds de provincie 4 jaar geleden het maximum aantal te bouwen woningen losliet, is er weer van alles mogelijk. Dat samen maakt dat Hengelo de komende jaren met opgebroken straten en bouwkranen zit opgescheept. Gerrits: "De provincie zei dat we mochten gaan bouwen naar behoefte. Dan blijkt: als je bouwt, ontstaat er vraag. En nu blijkt inderdaad dat alles wat er op de markt komt, ook zo verkocht is."

Bataafse Kamp

Voorbeelden? De Bataafse Kamp is nog niet opgeleverd of elk appartement is al bewoond en voor de plannen op en achter de oude V&D staan kopers (en huurders) in de rij. De komende jaren worden er zo'n duizend woningen toegevoegd aan de binnenstad.

Shortstay

Heijenrath en Gerrits hebben aandacht voor wonen, maar ook voor winkels, horeca, nachthoreca. Heijenrath: "We hebben duidelijke keuzes gemaakt wat we waar willen hebben. Neem de Pastoriestraat. Daar zit de nachthoreca. Daarboven kun je wonen, maar daar willen we alleen bedrijfsbewoning of shortstay. Denk aan studenten die een appartement voor één studiejaar huren. In de Marktstraat willen we juist horeca ontmoedigen en meer richting wonen. Wat niet wil zeggen dat we de bedrijven daar wegjagen."

Kloosterhof

Bouwen in de binnenstad heeft volgens de topambtenaar nogal wat voeten in de aarde. "Je kunt natuurlijk veel makkelijker bouwen in een weiland. In een stad lopen overal leidingen, riolering, je moet bouwplaatsen inrichten (de aanpassingen om van parkeerplaats Kloosterhof een bouwplaats inclusief toegangsweg met aangepaste verkeerslichteninstallatie te maken heeft tienduizenden euro's gekost, red.)." Gerrits vult hem aan: "En er staan panden met waarde die gesloopt moeten worden. Die kosten moet je met de nieuwbouw terugverdienen en dat lukt nooit helemaal."

Daarom is de gemeente zo blij met projectontwikkelaars en bouwbedrijven die het risico durven te nemen en samen met de gemeente de handschoen oppakken. "Die samenwerking is zo belangrijk. Als gemeente kun je een deel van de risico's wegnemen, maar nooit alles."

Sluitstuk

Voordat de Hengelose binnenstad 'klaar is' zijn we zo'n tien jaar verder. Sluitstuk moet Lange Wemen worden. Eerst komt er een nieuwe parkeergarage onder de huidige parkeerplaats. Dan daarbovenop en daarachter wat winkelruimte, maar vooral veel woningen. Pas in 2027 wordt daarmee begonnen. Ondertussen wordt er gewerkt aan onder meer de Horecawand (vanaf nu tot medio 2026) en de oude V&D-locatie (vanaf komende zomer tot 2026) en tal van kleinere projecten.

Heel druk is de gemeente ook met 'vergeten hoekjes'. Het gemeentelijke Transformatieoverleg brengt ze in kaart en gaat in gesprek met de eigenaren van panden en schuurtjes die wel een opknapbeurt (of meer) kunnen gebruiken. Met als doel dat ze beter in het nieuwe geheel passen. Voorzitter van die overleggroep is - je raadt het al - Ivo Heijenrath: "Aan de randen van het De Wetplein valt ook het nodige te verbeteren. We zijn daar in gesprek of gaan nog in gesprek met pandeigenaren, maar daar kan ik nu nog niks concreets over zeggen. Uiteindelijk wil je natuurlijk dat de hele binnenstad mooier wordt."

Achter de Lambertusbasiliek blikken Gerrits en Heijenrath nog een keer terug op hoe het er tot begin vorig jaar nog uitzag. Toen werd begonnen met de sloop van de Lambertushof. "Hoe kan iemand hier ooit hebben gestaan, met de blik op die prachtige Lambertus gericht, en gedacht hebben: 'Hier gaan we een winkelpassage neerpoten'? En dan ook nog zo'n oerlelijk ding! Kijk eens hoe het er nu uitziet en hoe je nu om de kerk kunt lopen. Dat willen we trouwen met de hele stad: mensen moeten er makkelijker rondjes kunnen lopen. Er zullen de komende jaren op meer plekken openingen worden gecreeërd."

Domineespad

Soms hebben ondernemers zelf een bestaand pad dichtgemaakt met een hek, terwijl het feitelijk open zou moeten zijn. "Het Domineespad liep vroeger van de Langestraat via de Pastoriestraat naar de Marskant. Die doorgang is aan de kant van de Langestraat dichtgemaakt, maar hij zou open moeten zijn", volgens Heijenrath. "Daar gaan we binnenkort maar eens naar kijken."

Meer bezoekers markt

Dat de veranderingen hun vruchten afwerpen, blijkt uit het bezoek aan de warenmarkten. Gerrits: "De woensdagmarkt heeft tegenwoordig de bezoekcijfers die de zaterdagmarkt vroeger had en de zaterdagmarkt haalt een kerstomzet. Dan zie je dat het allemaal zin heeft. Dat is ook fijn voor de ondernemers. Ze zitten soms een jaar of langer in de ellende, maar het is niet voor niks."