Vijf stadsdelen, vijf voorstellingen: 700 jaar Enschede komt tot leven met theaterspektakel

Inmiddels zijn de drie Tukkers druk bezig met de voorbereiding van de productie. In september 2025 moeten er vijf voorstellingen staan, toegespitst op elk stadsdeel van Enschede: Noord, Oost, Zuid, West en het Centrum. Voor de inhoud van de productie willen de makers in gesprek met mensen uit de stad. Ook wordt er een podcastserie gemaakt over de zoektocht naar die verhalen.

Het Zwanenmeer-XL

Het idee voor de voorstellingenreeks kwam van Henry Workel. Oud-politieman, postbode, bakker en, sinds vorig jaar, organisator van de muzikale Vijvervrijdagen. Hij zag een Zwanenmeer-achtige voorstelling voor zich bij de vijver van de Lasonderbleek. “Het Zwanenmeer leek mij een leuk concept. Dat verhaal heeft een heel negatieve uitkomst en dat past niet bij het beeld van Enschede, want de Enschedeër staat altijd weer op. Dus wilde ik er een Twents liefdesverhaal van maken, met een positieve insteek.”

Workel klopte met zijn idee aan bij Twentse alleskunner, Laurens ten Den. Hij moet het stuk gaan schrijven. In samenspraak met een producent is het oorspronkelijke idee aangepast, vertelt Ten Den. “Ik wilde heel graag meedoen, maar dan moest het verhaal wel groter worden. Ik wilde de wijken in en ook verhalen uit de stad ophalen. Op die manier is het van heel Enschede en niet alleen van Roombeek.”

De schrijver wil een alomvattend verhaal over Enschede vertellen, een reis door de geschiedenis, met persoonlijke verhalen van mensen uit de stad. Of de titel van het spektakel ook echt 'Van Heek en de Tukkers' blijft is nog niet zeker. Het is nog een werktitel.

Laurens werkt voor de productie nauw samen met theatermaker Bran Remie. Hij neemt de dramaturgie – dat wil zeggen de inhoud, vorm en betekenis van een voorstelling – voor zijn rekening. “We willen als een soort circus door Enschede gaan reizen. Ik zie voor me dat we dat we op locatie in de wijk staan en dat er voorafgaand lekker met elkaar gegeten kan worden. Het liefst zetten we dan ook nog mensen bij elkaar aan tafel die liever niet bij elkaar aan tafel zitten."

Initiatiefnemer Henry Workel is een spin in het web tijdens het maakproces. Door zijn geschiedenis als wijkagent kent hij heel veel mensen met interessante verhalen. “We hebben bijvoorbeeld gesproken met een Italiaanse man die in de hoogtijdagen van de textiel naar Enschede kwam, verliefd werd en nooit meer is weggegaan. En er is het verhaal van een oude schillenboer op de Bothoven, die had dus echt een paard in de gang staan.” Ten Den vult aan. “Ken je ook dat verhaal over die veearts? Die had circusdieren in zijn achtertuin staan, daar had hij een vergunning voor. Er stond gewoon een giraffe in zijn tuin.”

Enschede textielstad

Natuurlijk gaat het theaterspektakel ook over het textielverleden. Dat is onlosmakelijk met Enschede verbonden. “Je kunt niet om de textielindustrie heen, dat heeft de stad gekleurd. Er zijn zoveel verhalen over. En nee, we gaan het niet zoals in de jaren ‘80 en ‘90 alleen maar over de teloorgang van de textiel hebben”, lacht Ten Den.

Zo’n tachtig procent zal in kern van het script hetzelfde zijn, twintig procent gaat over het deel waar ze op dat moment spelen. “Een voorstelling in Oost is dus anders dan die in Noord of Zuid.”

Professionals en amateurs

Wie er gaan spelen is nog niet bekend. Het zal een mix tussen professionals en amateurs worden. “Iedereen kan zich ervoor aanmelden. Maar we gaan wel in een korte periode werken met amateurs”, vertelt de schrijver. "Je moet in die periode dus veel vrij zijn en willen investeren als je mee wil doen."