Oud Stork-complex moet bruisende en multifunctionele plek worden: 'Met respect voor de rijke historie'

Onlangs werd bekend dat projectontwikkelaar Trebbe het oude fabriekscomplex gaat kopen van Stork. De twee partijen kwamen vorige maand tot een koopovereenkomst. De overdracht is aan het eind van het jaar. "Wij zijn Koninklijke Machinefabriek Stork dankbaar voor het vertrouwen dat we krijgen. Dit nalatenschap is bij ons in vertrouwde handen. Wij gaan hier met respect voor de historie een mooie, fijne omgeving van maken. Behoud door ontwikkeling is daarbij ons uitgangspunt", zegt Pascal Lutjenhuis, commercieel manager bij Trebbe.

Onderzoek

De projectontwikkelaar is bij de aankoop niet over één nacht ijs gegaan. "We hebben alles zorgvuldig onderzocht wat de mogelijkheden zijn en goed met de gemeente gekeken aan welk programma wordt gedacht, zoals wonen, werken, ontmoeten. We hebben ook gesprekken gehad over cultuur. Het wordt dus ook breder getrokken. Ik denk dat dit gebied een bijzondere bijdrage kan leveren aan de stad en de regio straks."

Plannen

Hoe het plan voor het oude Stork-complex er concreet gaat uitzien, dat is nog niet bekend. Er is nog geen ontwerper aan te pas gekomen. Plannen worden nu verder doorontwikkeld. Over een jaar moet daarover meer duidelijkheid zijn en ook over het vervolgtraject. Het gaat dus nog wel even duren voordat er daadwerkelijk iets gaat gebeuren op het KMS-terrein. De herontwikkeling van het oude Stork-complex zal ook in fases gaat plaatsvinden. Het gehele bouwproject moet over zo'n 8-10 jaar klaar zijn.

Woningbouw

Gezien de opgave en de uitdagingen op het gebied van woningbouw in Hengelo, zullen op het KMS-terrein vooral veel nieuwe woningen ontwikkeld gaan worden, zo'n 475 in totaal. Ongeveer vijftig procent van de bestaande oppervlakte van het terrein is daarvoor bestemd. Daarvan moet 45 procent betaalbare huur- en koopwoningen worden, waaronder 25 procent bestemd voor de sociale huur en 20 procent betaalbare koop. Alleen al in Hart van Zuid worden de komende jaren duizend woningen gebouwd. Met het realiseren daarvan is jaren geleden al een begin gemaakt in andere bouwprojecten.

Magneet

Wethouder Gerard Gerrits is blij met de plannen voor het oude Stork-terrein, maar behoud door ontwikkeling betekent volgens hem niet dat alle gebouwen overeind blijven staan. "Het is ook niet zo dat alles plat wordt gegooid en we overal lukraak woningen gaan neerzetten. Er is samen gekeken wat de mogelijke invullingen kunnen zijn van een terrein van 45000 vierkante meter, waarvan tachtig procent nu al bebouwd is. We hebben gekeken hoe we dat gaan koppelen aan de binnenstad Hengelo en hoe dit een magneet kan zijn voor Twente en zelfs voor Nederland." Dus alles platgooien is geen optie? "Nee, we gaan niet de ziel uit Hengelo halen. Dit gaat over 150 jaar Stork, daar is de stad groot mee geworden."

The Strip

Gerrits vergelijkt het gebied met andere plaatsen waar voormalige industriële complexen zijn herbestemd, zoals The Strip in Eindhoven (Een 400 meter lang gebouw dat is ontworpen om mensen bij elkaar te brengen en samenwerking te stimuleren, red). "Als je de grootte van het KMS-terrein vergelijkt met The Strip, dan is dit vele malen groter. En zelfs als je het vergelijkt met soortgelijke locaties in Londen."

Mix van functies

Directeur Hein Trebbe werd meteen enthousiast bij een eerste bezoek aan het complex en werd gaandeweg nog enthousiaster. "De enorme kwaliteit van deze locatie is de uitdaging die het heeft en de vraag hoe je ervoor zorgt dat je het op de goede manier vult. Dat kan niet alleen met wonen of een winkelcentrum. Je hebt altijd een mix van functies nodig om dit tot een goed en leefbaar stuk stad te maken."

De projectontwikkelaar, die veel ervaring heeft met grote en ook kleine bouwprojecten, beseft ook dat de herontwikkeling van het complex niet zonder vallen en opstaan zal gaan. "We zullen zeker onze neus een paar keer stoten. Er zullen tegenvallers zijn en hopelijk ook een paar meevallers, maar ik hoop dat we hier over een jaar of tien staan en zeggen dat het fantastisch mooi is geworden."

Ophalen ideeën

Stork, Trebbe en de gemeente Hengelo hebben nauw samengewerkt om tot een visie voor het oude Stork-complex te komen. Inwoners van Hengelo zijn daarbij ook betrokken vorig jaar. Onder de noemer KMS-Open is onder meer een eerste inloopbijeenkomst gehouden, waar Hengeloërs en mensen uit de directe omgeving ideeën voor de nieuwe invulling van het gigantische complex konden droppen. Lutjenhuis was toen tevreden over de opkomst en de ingebrachte ideeën: "We geven de mensen zo de gelegenheid om iets achter te laten." Het is de bedoeling dat op 26 juni een tweede KMS-Open wordt gehouden, waar mensen kunnen binnenlopen en meer te weten kunnen komen over de plannen.

Hbo-challenge

De afgelopen anderhalf jaar zijn veel ideeën opgehaald uit het bedrijfsleven en bij onderwijsinstellingen. Ook hbo-studenten die een bouw- en/of vastgoed-gerelateerde opleiding volgen, mochten in 2023 meedenken. Aan een speciale hbo-challenge deden zo'n 100 studenten mee die daarvoor speciaal naar de KMS-locatie kwamen. Dit leverde uiteindelijk twaalf concepten en pitches op. Daarvan werden vier ideeën beloond tijdens het project.

Stork-dorp

Eén van de ideeën van een groep studenten was om een Stork-dorp te creëren waar wonen, werken en recreëren centraal staat. De studenten willen de historische identiteit behouden door hallen in te vullen met diverse functies. Dit idee won de publieksprijs. Een andere groep studenten bedacht een concept met verschillende soorten woningen in het gebied, een zogenaamd makersdistrict en een groene sociale hub. Dit idee won in de categorie financiële en maatschappelijke haalbaarheid. Bij een andere groep kreeg duurzaamheid volop de aandacht. De studenten opperden het idee voor groene daken, verticale moestuinen en (door)groeimogelijkheden voor wonen en werken.

Urban professionals

Het is een slimme zet om studenten te betrekken bij het ontwikkelen van plannen voor het oude Stork-complex. Het is juist dé doelgroep die zich de komende jaren thuis moet voelen in Hart van Zuid. De gemeente wil in de toekomst zogenaamde 'urban creators' en 'urban professionals' naar de stad trekken; veelal hoogopgeleide mensen die straks wonen en werken in een sterke toptechnologische regio dat Twente moet gaan worden en waar Hengelo deel van wil uitmaken en dat moet bijdragen aan verdere groei van de stad.

Multifunctionele schakel

Projectontwikkelaar Trebbe denkt dat de oude KSM-locatie een bruisende, multifunctionele schakel wordt tussen Hart van Zuid en het centrum van Hengelo. "Het is belangrijk dat hier een gebied ontstaat, waarin wonen, werken en leren, maar vooral ook ontmoeten en verblijven bij elkaar komt," zegt Lutjenhuis. Als het gaat om het laatste, dan noemt de commercieel manager met name de aanwezigheid van cultuur, maar ook kleine horeca. "Werken wordt belangrijk, maar ook de combinatie tussen werken en leren. Wij denken dat we een fantastisch plan hebben."

Tijdelijk andere functies

Tot de tijd dat de bouwvakkers en timmerlieden aan de slag gaan, kunnen de gebouwen gebruikt worden voor tijdelijke initiatieven. Lutjenhuis: "We merken dat er al veel warme interesse is. De KMS is al het decor geweest van prachtige initiatieven en events. Zoals de paddelbaan, de onthulling van de Solar-car, de 80-jarige herdenking van de april-mei staking en het LICHT-festival. Als het past en veilig kan, willen we dat in de tijdelijke situatie graag blijven doen, zodat het hier al gaat leven en bruisen."