Het plan voor het Circulair Ambachtscentrum bij het Hengelose milieupark is gestrand. De kosten voor het gebouw zijn te hoog en door de onzekerheid rondom wet- en regelgeving voor producentenverantwoordelijkheid is volgens kartrekker Twente Milieu en de gemeente Hengelo reden dat er geen sluitende businesscase is. “We vinden het erg jammer, maar we moeten wel realistisch blijven”, zegt wethouder Jacqueline Freriksen.
Het is een domper voor Twente Milieu en de gemeente dat het project op deze manier niet doorgaat. De kavel op het Milieupark aan de Wegtersweg blijft voorlopig leeg. Vorig jaar werd al duidelijk dat een optie met gemeentelijke steun niet haalbaar zou zijn. De afvaldienst heeft nog geprobeerd om zelf alles rond te krijgen met verschillende andere instellingen, maar ook dat is niet gelukt. “Deze beslissing hebben we niet over één nacht ijs genomen”, zegt Bas Assink, manager strategie en beleid bij Twente Milieu.
Het plan voor het Circulair Ambachtscentrum werd twee jaar geleden met trots gepresenteerd. Er moest een fysiek centrum komen waar verschillende partijen samen zouden kunnen werken om bijvoorbeeld oude meubels op te knappen en deze weer te laten hergebruiken. Hierdoor konden Hengeloërs met één ritje hun afgedankte meubels kwijt bij het centrum kwijt voor een tweede leven en dan meteen het overige afval wegbrengen bij het Milieupark.
Door het uitblijven van het centrum zit er niets anders op dan eerst langs de kringloop te rijden en dan pas naar de Wegtersweg. In 2019 was het Hengelose idee voor een circulair ambachtscentrum één van de winnaars van een prijsvraag van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Die stelde subsidie beschikbaar voor opzetten van zo'n ambachtscentra.
Om het gebouw te kunnen bouwen, zou een investering van ruim zes à zeven miljoen euro nodig zijn. Zonder subsidie is dit volgens de partijen niet haalbaar. Hengelo gaat de knip niet trekken; er zou twee tot drie ton per jaar bijgedragen moeten worden door de gemeente. Dat zou betekenen dat de afvalstoffenheffing hoger zou uitvallen en dat merken de Hengeloërs dan in de portemonnee. “Wij willen de woonlasten voor onze inwoners niet verder laten stijgen”, zegt Freriksen.
Vergelijkbare circulaire ambachtscentra in Nederland draaien met steun van de overheid. Assink: “Als het echt gemakkelijk zou zijn geweest om zoiets te realiseren, dan waren er wel meer in het land geweest.”
In plaats van een gebouw gaat het Circulair Ambachtscentrum nu verder als een netwerk. Volgens Twente Milieu en de gemeente Hengelo blijkt uit onderzoek dat zo'n centrum ook prima kan opereren zonder een pand. Volgens de gemeente zijn er tal van partijen en organisaties bezig met circulariteit en hergebruik van goederen. Zij willen dan ook deze verschillende partijen samenbrengen en samenwerking stimuleren.
Al een aantal jaar wordt er gesproken over het Circulair Ambachtscentrum. Op 9 november 2022 werd een motie over het centrum unaniem aangenomen. Het fysieke centrum werd door veel raadsleden als een belangrijk onderdeel gezien om circulariteit te stimuleren.
Hoe gaat de raad reageren op dit slechte nieuws? “Een deel van de raad zal het realisme wel begrijpen. Natuurlijk zullen een aantal raadsleden hoog in de gordijnen klimmen, maar we moeten de kosten gewoon voorkomen”, zegt Freriksen.
In de containers aan de Wegtersweg en andere milieuparken in Twente wordt regelmatig goed spul weggegooid. “Zo'n dertig procent van ons afval is herbruikbaar”, zegt Assink. Die spullen kan en mag Twente Milieu niet uit de bakken vissen. Dat heeft te maken met de afvalstatus die het krijgt, zodra het weggegooid wordt. Wanneer iemand iets weggooit, moet hij of zij ervan uit kunnen gaan dat het wordt verwerkt. Het kan volgens Assink niet zo zijn dat het even later opduikt bij de kringloop.
Toch blijven beide partijen het belang van circulariteit benadrukken. Wethouder Freriksen zegt dat 'de verantwoordelijkheid bij ons allemaal ligt wat betreft het hergebruiken van materialen'. Assink zegt dat vooral de jonge generatie veel meer openstaat voor hergebruik: "Vroeger wilde je niet gezien worden met tweedehandskleding, maar kijk eens hoe dat beeld veranderd is. Tegenwoordig heet dat vintage."
Assink denkt dan ook dat er in de toekomst nog meer bewustwording komt en daar moet dat netwerk dan verder aan bijdragen. "Misschien waren we iets te vroeg met dit plan."