Café Stonewall in Enschede bestaat deze maand 35 jaar. Dat betekent: al drie-en-half decennium onderdak voor de gaycommunity en iedereen die de gemeenschap een warm hart toedraagt, met als doel om mee te werken aan LHBTI+-emancipatie. Die mijlpaal viert Stonewall de hele maand juni tijdens hun eigen pride maand.
In de loop der jaren is het café in de Walstraat geëvolueerd van een plek voor voornamelijk homoseksuele mannen naar een inclusieve ruimte voor de gehele LHBTI+-gemeenschap. “We richten ons op iedereen: transgenders, de ouders van homoseksuele kinderen, mensen met een handicap, noem het maar op”, licht mede-oprichter Ed Wallinga toe.
Volgens voorzitter Mark Elling is de zichtbaarheid voor de gay community één van de mooiste dingen die Stonewall heeft kunnen toevoegen de afgelopen jaren. “Met al onze activiteiten en het fysieke pand dat open is voor iedereen, dragen we bij aan emancipatie en normalisatie. En: er gewoon kunnen zijn.” Dat Café Stonewall tegenwoordig zo zichtbaar is en zulke grote feesten geeft, durfde Wallinga bijna niet van te dromen. “Dat hadden we nooit gedacht toen we het oprichtte.”
In 1989 wordt Stonewall opgericht. Toen viel de organisatie nog onder het COC, een Nederlandse belangenorganisatie voor de LHBTI+-gemeenschap. “Het was voornamelijk LHB in die tijd, verder niet veel”, legt Wallinga uit. “We hadden maar één keer per week op donderdagavond een sociëteit, veelal achter gesloten deuren en met gesloten gordijnen. Later werd een nieuwe en onafhankelijke organisatie opgericht, met als doelstelling dat daar veel meer partijen welkom waren: Stichting Huisvesting Homo-organisaties Twente (SHHT).”
Tegenwoordig is Café Stonewall vier dagen per week open en heeft het café zich kunnen onderscheiden van andere horecagelegenheden. Bijzonder is dat het café volledig op vrijwilligers draait. Mark Elling: “Dat mensen zich in hun vrije uren inzetten voor het café, zegt iets over wat je raakt bij mensen: passie en vuur.” Na tien jaar betrokken te zijn geweest als vrijwilliger bij SHHT, pakt Mark de voorzittershamer in 2019.
Mark wilde zich meer focussen op jongeren, want die kwamen minder. “Dat gaat nu heel goed. We besloten dat alles wat we deden een ‘gay sausje’ en een roze tint zou krijgen. Ook hebben we jonge vrijwilligers voor achter de bar geworven.”
In het kader van het jubileum kunnen bezoekers een speciaal biertje krijgen. Café Stonewall heeft samen met Enschedese bierbrouwerij Stanislaus Brewskovitch een eigen biertje gebrouwen, genaamd: ‘met een vleugje zaad’. Een humoristische New England IPA. “Eén van de ingrediënten is paradijszaad”, legt Mark uit. “Die knipoog vindt iedereen prima. Onze gemeenschap heeft soms de neiging om dingen wat zwaar te maken, dus we moeten het ook luchtig houden en elkaar plezier brengen.”
Om haar verjaardag te vieren, organiseert Stonewall een eigen pride maand. Mark: “De gemeente Enschede heeft geen pride maand, dus we doen het gewoon zelf.” De feestmaand begon met een kleurrijke en feestelijke tocht op de Stonewall-boot tijdens de Utrecht Canal Pride. Het Roze Filmfestival in Enschede was onderdeel van het programma en er is al een reünie geweest voor oud-vrijwilligers.
Op zaterdagmiddag 22 juni is er een officiële receptie, met daarna een optreden van cabaretière Karin Bloemen. ’s Avonds is er een groot feest in de Walstraat met verschillende artiesten, DJ’s en optredens. De pride- en jubileummaand wordt op zaterdag 29 juni afgesloten met een laatste dansavond.