Schuivende panelen in sociale domein Oldenzaal: Verhuizing en perverse prikkels uit bekostigingssysteem
Het voornemen om bij de vernieuwbouw van het stadhuis in Oldenzaal het Sociaal Plein op een nieuwe locatie onder te brengen (in de voormalige bibliotheek aan de Ganzenmarkt), lijkt het startsein te worden voor een flinke herschikking in het sociale domein. Met een motie riep de PvdA, samen met de VVD-fractie, het college tijdens de behandeling van de Kadernota op het (bekostigings)systeem in het sociale domein te heroverwegen.
Veerkrachtige samenleving
Achtergrond van de motie is het (verder) versterken van de sociale basis. Of, zoals Nick Kramer van de PvdA het in zijn algemene beschouwing omschreef: “Een samenleving die zó veerkrachtig is, waardoor de lokale overheid en de welzijnsorganisaties kunnen doen waarvoor ze bestaan, respectievelijk: fungeren als vangnet en vanuit professionele autonomie ondersteunen, begeleiden en zorgen.”
Perverse prikkels
Volgens de PvdA en de VVD moet de huidige systematiek in het sociale domein, gebaseerd op inspanningsgerichte bekostiging, op termijn heroverwogen worden. Kramer: “Het huidige systeem dat we onbedoeld met elkaar hebben opgetuigd bevat namelijk perverse prikkels. Bij inspanningsgerichte bekostiging ligt het gevaar op de loer dat inwoners te lang de verkeerde ondersteuning ontvangen, omdat welzijnsorganisaties onbedoeld de verkeerde ondersteuning inzetten, of de professionele autonomie van sociaal werkers onvoldoende wordt benut.”
Taakgerichte bekostiging
Na maanden van onderzoek naar alternatieven voor het huidige systeem, zijn de PvdA en de VVD tot de conclusie gekomen dat de toekomst ligt in taakgerichte bekostiging met bijvoorbeeld één hoofdaannemer. Kramer: “Een systeem waarbij één hoofdaannemer een budget krijgt voor het leveren van een taak, bijvoorbeeld voor een specifieke groep inwoners. Het voordeel van dit systeem is dat de autonomie wordt neergelegd op de plek waar ze hoort, namelijk bij welzijnsorganisaties en sociale partners. Daarnaast neemt dit systeem een perverse prikkel om inwoners onnodig lang te ondersteunen weg.”
‘Complexe materie’
In zijn algemene beschouwing zei VVD-fractievoorzitter Edgar Visscher dat het hier gaat om een complexe materie. Om die reden wordt het college ook ruim de tijd gegeven om te kijken of een nieuw systeem haalbaar is. In de motie wordt het college opgeroepen om voor de bespreking van de Kadernota van 2027 met een ‘gedragen en uitvoerbaar plan van aanpak’ te komen. En daarvoor eenmalig een bedrag van € 250.000,- als ‘innovatie-budget’ uit de algemene reserve te onttrekken.
Fusie een stap te ver
Intussen pleitte het CDA voor een nog ingrijpender ingreep in de organisatiestructuur binnen het sociale domein. Fractievoorzitter Hennie Maartens kwam met een motie om ‘zo spoedig mogelijk één sociaal werk organisatie onder één leiding te realiseren om daarmee de sociale basisinfrastructuur in Oldenzaal sterker te maken’. Simpel gezegd: een fusie tussen Impuls en Wijkkracht. Op dit moment een stap te ver, volgens verantwoordelijk wethouder Maaike Rödel (ook CDA). “Daar gaan wij als gemeente ook helemaal niet over.” Voor Maartens voldoende reden om de motie weer in te trekken.
