Op Enschede viel honderd millimeter water: ‘Daar kan geen rioolsysteem tegen op’
Tachtig tot honderd millimeter regenwater viel er zondagavond in Enschede volgens de gemeente. “Exceptioneel, een wolkbreuk die eens in de 250 tot 500 jaar voorkomt”, vertelt gemeentelijk waterdeskundige Koen Wagelaar. En daar kan geen rioolsysteem of waterberging tegenop. Het gevolg laat zich raden: ondergelopen huizen, kelders en straten en dus enorme schade.
Niks geen bui waaruit 52 millimeter zou zijn gevallen zoals in de eerste instantie op de nationale televisie werd gemeld. Metingen wijzen uit dat Enschede op veel plekken het dubbele kreeg te verstouwen. “In een half uur, drie kwartier viel er al 70 millimeter. Vier keer meer dan onze riolen aankunnen”, vat Wagelaar samen.
Buis van 20 millimeter
Enschede heeft op veel plekken nog een rioolstelsel dat is berekend op een regenbui van 20 millimeter. “Dat was tot 2010 gebruikelijk. Daarna hebben we naar de risicogebieden gekeken en hebben op tien plekken maatregelen genomen.”
Oldenzaalsestraat
Een van die maatregelen was de aanleg van enorme opvangbuizen en diepe wadi’s in de Oldenzaalsestraat om te voorkomen dat de winkels in de binnenstad zouden overstromen. Onder- en bovengronds kan op die plek zeven miljoen liter water worden opgevangen.
Helaas, ook daar ging het mis. Simpel, omdat de waterberging in de Oldenzaalsestraat is berekend op een regenbui van een uur waaruit 40 tot 50 millimeter water valt.
Stadsbeek
“Zoals vorige week. Toen ging het daar net goed”, wijst Wagelaar. Hoewel de nieuw aangelegde Stadsbeek langs de Elfrinksweg het Stadsveld in z’n ding deed, was de beek die de wateroverlast in Pathmos en Stadsveld moet beteugelen niet in staat om de hoos water het hoofd te bieden.
Afkoppelen
“We zijn daar ook nog niet klaar. We moeten nog twee hoofdaanvoeren maken en de wijk afkoppelen van het regenwaterriool. Maar dan nog, dan krijg je zo’n bui.”
Grote golf
Alles werkte mee: de ligging van Enschede op de stuwwal waar de wolkbreuk maar niet overheen wenste te gaan, de bodem die op veel plekken bestaat uit een dikke laag keileem waar het water niet doorheen gaat, de enorme hoeveelheid verhard oppervlak, het hoogteverschil omdat we nu eenmaal op een stuwwal wonen. Dat alles maakte dat het water als een grote golf door de stad ging.
Ruimte voor water
De richting waar de waterhuishouding van Enschede zich naar toe moet bewegen is zonneklaar. “Meer ruimte voor water”, aldus Wagelaar. “Maar dat is tegelijkertijd een hels karwei.” Vindt die ruimte maar eens. “Er zit in bijvoorbeeld in het centrum zoveel in de grond, dat het moeilijk is om die ruimte te vinden. Het is een zoektocht.”
Prinsessetunnel
Die zoektocht leidde een paar jaar geleden naar de Prinsessetunnel. De tunnel is ingericht als een wateropvangbak en hoort bij zeer stevige buien ook vol te lopen en het water te bufferen. De verkeerslichten bij de tunnel wijzen de automobilisten en fietsers ook meteen een deurtje verder naar de Tubantiasingel als de Prinsessetunnel water maakt.
Stationsplein
De plannen voorzien al wel in waterbergingen onder het nieuw aan te leggen Stationsplein en in de Piet Heinstraat. De bui van zondagavond was een bevestiging dat er grote ingrepen nodig zijn. En de vraag is dan hoever de stad daarin moet gaan, omdat voor grote ingrepen grote investeringen nodig zijn.
