Opmars van deelauto moet autobezit in Enschede doen afnemen: 'Er volgen er dit jaar nog meer'

Greenwheels is in Enschede de grootste aanbieder van deelauto's. Met de nieuwe aanwinsten heeft het bedrijf, dat al sinds 2006 actief is in de stad, 24 voertuigen ter beschikking. Greenwheels is daarmee een beduidend grotere speler dan MyWheels, waarvan er in Enschede 'slechts' acht deelauto's te vinden zijn (vier benzine, vier elektrisch).

Abonnement afsluiten

Het principe van de deelauto's is simpel. Je maakt een account aan, sluit een abonnement af en legt vervolgens 100 euro borg in. Dan kan je een deelauto reserveren. Die is vervolgens - als je wil - de hele dag of zelfs het hele weekend van jou, zolang je hem maar naar dezelfde locatie terugbrengt. Op basis van het type abonnement, het aantal afgelegde kilometers en de tijdsduur van de huur krijgt de gebruiker een factuur.

Hoewel er geen openbare cijfers over het gebruik van deelauto's in Enschede te vinden zijn, stelt Greenwheels in een persbericht dat de populariteit van de bestaande voertuigen in de stad aan het toenemen is. Daarom is er op zes locaties in de stad een nieuw voertuig geplaats: bij voetbalclub Vogido, bij winkelcentrum Deppenbroek, bij winkelcentrum Stokhorst, bij sporthal De Brug, aan de Deurningerstraat (kruising Schubertlaan) en aan de Madioenstraat (tegenover zalencentrum Vrieler).

Mobiliteitshubs

De nieuwe locaties zijn strategisch gekozen. Het gaat over het algemeen om zogeheten mobiliteitshubs, of plekken die er hoogstens enkele tientallen meters van zijn verwijderd. Mobiliteitshubs, ofwel parkeerplaatsen voor deelvoertuigen (met name elektrische scooters en ebikes) zijn er in allerlei soorten in maten.

Enschede telt op dit moment een kleine 100 buurthubs met ruimte voor vijf scooters of ebikes. In de stadsdelen West en Centrum moeten deze parkeerplaatsen nog worden gerealiseerd. Daarnaast zijn er tot nu toe acht wijkhubs en wordt er met geld van de provincie gewerkt aan de realisatie van een regiohub aan de Zuiderval. Behalve dat bij wijk- en regiohubs meer ruimte is voor scooters en ebikes, is het ook de bedoeling dat Greenwheels er deelauto's plaatst 'om zo een snelle overstap tussen verschillende vervoersmiddelen te bevorderen en te zorgen voor meer ruimte op straat'.

'1 deelauto = 14 privéauto's'

Behalve dat het voor het deelautobedrijf om een verdienmodel gaat, zit er ook een beleidsmatige keuze achter de toename van deelvoertuigen in de stad. Greenwheels en MyWheels maken namelijk gebruik van een vaste parkeerplaats voor hun deelauto's. Dat is wel zo makkelijk voor de herkenbaarheid en de service. In gebieden waar een parkeervergunning verplicht is (zoals het centrum) moet er tot 1.000 euro per jaar worden betaald. Daarbuiten krijgt het bedrijf de voorheen openbare parkeerplaats gratis van de gemeente.

Gedachte hierachter is dat met het inleveren van één parkeerplaats er in potentie veertien minder nodig zijn. Althans dat beweert het bedrijf op basis van een enquête onder eigen gebruikers door Goudappel, het adviesbureau dat overigens ook de mobiliteitsvisie van Enschede schreef. Dat zit zo: een deelauto wordt gemiddeld door 25 mensen gebruikt. Daarvan geven er 8 aan dat zij hun privéauto inmiddels hebben ingeleverd en nog eens 6 mensen zeggen er geen te zullen aanschaffen.

Behalve dat uit het onderzoek ook geconcludeerd zou kunnen worden dat gebruikers van deelauto's fervente gebruikers van het openbaar vervoer zijn of waren - en dat de deelauto daarop een goede aanvulling of vervanging is - wordt de potentiële afname van privébezit van een (tweede) auto aangrepen om deelvervoer verder te stimuleren. Enschede telt 32 deelauto's en dat zou volgens het bovenstaande rekensommetje moeten betekenen dat hierdoor bijna 450 minder auto's grotendeels stilstaan voor het huis van de eigenaar. En dat zou volgens het eerder genoemde onderzoek van Goudappel bijna een hectare aan parkeerplaats kunnen besparen.

Het verlangen naar minder autobezit

Het is geen geheim dat de gemeente Enschede behalve autogebruik ook het autobezit in de stad wil verminderen. Het stond zelfs letterlijk in de eerste versie van de OV-visie. Na wat commentaar zijn die passages volledig uit de definitieve versie geschrapt, maar dat betekent niet dat het doel is veranderd. "Tijdens de behandeling van de OV-visie in de stedelijke commissie had een aantal fracties opmerkingen bij de verwijzing naar autovermindering en naar de term 10minutenstad", antwoordde een woordvoerder van de gemeente onlangs op vragen van 1Twente. "We hebben het in de nieuwe versie daarom anders opgeschreven, maar de kern blijft hetzelfde. Zo sluit de OV-visie nog beter aan bij de wensen van de raad."

En dat de kern (verminderen van autobezit) hetzelfde blijft, blijkt niet alleen uit een uitleg op de gemeentewebsite, maar ook uit een ambtelijk memo waarin het streven naar minder autobezit wordt uitgesproken en een toekomstige verlaging van de parkeernormen (minder parkeerplaatsen per woning dus) wordt aangekondigd. Het alternatief: de fiets, het OV en deelvervoer. Greenwheels ziet dus kansen genoeg en werkt hard aan een uitbreiding van de vloot. En dat gebeurt al op korte termijn, zegt het bedrijf in een persbericht: "Later dit jaar zullen er meer auto's volgen."